stej, 6 klm. od Wondrysla Mereny na płd. , tuż nad granicą hr. goemoerskiego. W roku 1880 było 76 dm. , 377 mk. , narod. słow. i niem, ; obszar zajmuje 246 sążni kw. kat. Par. łac. we Wondryslu, sąd pow. i urz. podatk. w Gielnicy. St. p. Wondrysel. Górnicza ta osada, wśród Rudaw spiskich, istniała już za Beli IV; 1243 r. Władysław Bebek, mszcząc się śmierci syna swego, zupełnie osadę zni szczył. R. 1340 przekazał Ludwik I w daro wiźnie cały obszar Stelbachu wraz z kopal niami złota, które tu odkryto, Smolniczanom. Na skutek skarg wnoszonych przez górni ków S. na prześladowania i dręczenia, jakich się dopuszczała rodzina Bebeków, wysłał ten że król palatyna Mikołaja Kontha w celu uporządkowania tutejszych stosunków. Roku 1432 ma S. własnego przełożonego górnicze go bergmejster. W czasie wojny domowej między Ferdynandom a Zapolyą S. uległ zniszczeniu. Od tego czasu dobrobyt osady się nie poprawił. Był tu dawniej kościół, z którego dzwony znajdują się dziś w Swedlerze. Mury kościoła i wieży zniesiono w 1859 r. , a na ich miejsce stanęła szkoła. Dziś są tu czynne dwie kopalnie, z których jedna do starcza iskrzyku miedzi rocznie około 1240 klg. , druga zaś błyszczu szarego, to jest mie dzi i srebra, rocznie 741 klg. Br. G. Stelchno al. Stelchnow i Stelkno zapewne Steklno, jezioro między Laskowicami a Czer skiem, pow. świecki, 79 mt. npm. , 3 10 mili długie a 2 10, o mili szerokie. Prawo rybołów stwa przysługiwało r. 1773 dziedzicowi La skowic i wsi Czerska. Ks. Fr. Stelle Mujża łotew. , ob. Steinensee. Stellienen, wś, pow. labiewski; st. p. Labiewo; 233 ha, 22 dm. , 97 mk. Stellinen, domin. leśne, obejmuje wyb. le śne S. i Hohenwalde i posiadłość Teckenort, pow. elbląski, st. p. Tolkmecko, 7, 5 klm. odl. st. kol. Elbląg, 17 klm. odl. , par. kat. Neu kirch Hoehe; 830 ha 108 roli, 11 łąk, 697 lasu. W 1885 r. było 4 dm. , 5 dym. , 28 mk. , 12 kat. , 16 ew. Jedna część dóbr tutejszych jest fiskalna, druga prywatna. Kś. Fr. Stellutyszki, folw. , pow. kolski, gm. Czołowo, par. Grzegorzew, odl. od Koła 5 w. ; ma 3 dm. , 47 mk. Folw. ten, w r. 1874 oddzielony od dóbr Powiercie, rozl. mr. 320 gr. or. i ogr. mr. 304, zarośli mr. 7, nieuż. mr. 9; bud. mur. 9, drewn. 1; płodozm. 9pol. Stelmach 1. pust. , pow. sieradzki, gm. Gruszczyce, par. Wójków, odl. od Sieradza 281 2 w. ; ma 2 dm. 2. S. , os. nad rzką b. n. , pow. piotrkowski, gm. Wadlew, par. Drużbice, 3 dm. , 9 mk. , 37 mr. Należała do dóbr Grabica. Stelmachów Młyn, ob. Młyn 3. . Stelmachowo, folw. i dobra, pow. mazowiecki, gm. Stolmachowo, par. Tykocin, odl. 30 w. od Wysokiego Mazowieckiego, ma gorzelnię, młyn wodny, wiatrak. W 1827 r. 1 dm. , 11 mk. Dobra S. składały się w 1887 r. z folw. S. , nomenkl. Zacisze, Łopuchów, Radnie, Pajewo, Leśniki, Borysówka, Antonin i Borek, rozl. mr. 3428 folw. S. gr. or. i ogr. mr. 763, łąk mr. 46, past. mr. 38, lasu mr. 1598, nieuż. mr. 48; bud. mur. 14, drewn. 13; płodozm. 12pol. , las urządzony. Nomenklatury Zacisze mr. 168; Łopuchów mr. 285, bud. mur. 2, drewn. 4; Radnie mr. 61; Pajewo mr. 138; Leśniki mr. 284, bud. mur. 1, z drzewa 3. W skład dobr wchodziły poprzednio wś Broniszewo os. 13, mr. 255; wś Łopuchów os. 33, mr. 652; wś Pajewo os. 26, mr. 869; wś Radule os. 35, mr. 892; wś Leśniki os. 18, mr. 465; os. Stelmachowo mr. 1. Fol. . lit. A. w r. 1882 oddzielony od dóbr Stelmachowo, rozl. mr. 352 gr. or. i ogr. mr. 158, łąk mr. 49, lasu mr. 137, nieuż. mr. 8; bud. drewn. 3; płodozm. 4pol. , las nieurządzony. S. gmina, z urzędem gm. w Tykocinie, ma 4710 mk. , 546 dm. , rozległości 22, 329 mr. Sąd gminny okr. I i st. poczt. w Tykocinie. W skład gminy wchodzi 5 wsi szlach. Babino, Bagienki, Hermany, Nieciece i Rzendziany; 2 wsi z ludnością mieszaną Pajewo i Radnie; 11 wsi włośc. Broniszewo, Jeżewo, Leśniki, Łopuchowo, Popowlany, Sanniki, Sawino, Siekierki, Sierki, S. i Złotorya. Br. Ch. Stelmachowo, zaśc. szlach. nad pot. Jelnianką, pow. dzisieński, w 3 okr. pol. , o 24 1 2 w. od Dzisny, 1 dm. , 10 mk. kat. Stelmachy, wś, pow. szawelski, gm. Żagory, o 56 w. od. Szawel. Stelmachy 1. grupa domów w Sieniawce, pow. cieszanowsld. 2. S. , część Wiszenia Wielkiej, pow. gródecki. Stelmakiszki, wś, pow. władysławowski, gm. Szyłgale, par. Słowiki, odl. od Władysławowa 17 w. ; ma 3 dm. , 35 mk. , 142 mr. W 1827 r. 3 dm. , 21 mk. Wchodziła w skład dóbr rządowych Kidule. Stelmaniszki, folw. szlach. nad jez. Wojszac, pow. trocki, w 1 okr. pol. , o 28 w. od Trok, 1 dm. , 9 mk. kat. Stelmaszyszki 1. folw. rząd. i wś włośc. , pow. trocki, w 2 okr. pol. , gm. i dobra skarb. Sumiliszki o 9 w. , okr. wiejski Naszkuny, par. kat. Stare Troki; folw. ma 1 dm. , 25 mk. kat. , wś zaś podług spisu z 1865 r. 5 dusz rewiz. włośc. i 3 b. szlachty. W 1850 r. do bra S. składały się z wsi, folw. i 2 zaśc. , mia ły 160 dzies. rozl. i należały do Kozakiewi czów. 2. S. , zaśc. , tamże, o 6 w. od Sumiliszek, 1 dusza rewiz. ; należał do dóbr Barbaryszki, dawniej Kozakiewiczów, następnie skarbowych. J. Krz.

Stelchno

Stelchno

Stelle

Stellienen

Stellinen

Stellutyszki

Stelmach

Stelmachów Młyn

Stelmachowo

Stelmachy

Stelmakiszki

Stelmaniszki

Stelmaszyszki