mk. R. 1719 mieszkało tam 10 Polaków i 1 Niemiec. Ad. N. Stawiski, os. miejska i dobra, nad rzką Dzierzbią dopł. Narwi, leżą na wzgórkach, przy drodze bitej z Łomży do Szczuczyna, pow. kolneński, gm. Stawiski, par. Poryte. Odl. 14 w. od Kolna, 21 w. od Łomży, 168 w. od Warszawy. Posiadają kościół filialny murowany, poklasztorny, dwie synagogi, szkołę początkową gminną, szkółkę żydowską, sąd gminny okr. I, urząd gm. , st. poczt. , 181 dm. , 4140 mk. 1930 męż. , 2210 kob. , 3530 mr. ziemi należącej do osady. Na obszarze dóbr istnieje gorzelnia, młyn wodny, cegielnia. Mieszkańcy trudnią się wyrobem kożuchów. W 1827 r. było 166 dm. i 1110 mk. ; 1857 r. 186 dra. 12 mur. , 2570 mk. 2234 żydów. S. rozwój swój zawdzięcza położeniu na trakcie handlowym, idącym na północ do Prus wschodnich Ełk, Tylża, Kowno, stanowią one drugorzędne targowisko między Łomżą a Szczuczynem. Niewiadomo kiedy otrzymały prawo miejskie. W 1697 r. dziedzic Fortunat Zamojski wzniósł tu klasztor franciszkanów i kościół z drzewa pierwotnie. Później stanął klasztor murowany, a między 1790 1818 obecny kościół murowany, obszerny. Ogień zniszczył całą osadę w 1813 r. Istniały tu dawniej fabryki sukna, kapeluszy, farbiarnia i gorzelnia. Po zniesieniu klasztoru pozostały kościół przyłączony został, jako filia, do par. Poryte. W XVIII w. dobra S. należały do Kramkowskich, w ostatnich czasach do Kisielnickich. Dobra S. składały się w 1886 r. z fol. S. , nomenkl. Smolniki i Sokolicka, rozl. mr. 3048 gr. or. i ogr. mr. 1408, łąk mr. 253, pastw. mr. 62, lasu mr. 1211, w osad. wieczystoczynsz, mr. 33, sporne mr. 4, nieuż. mr. 77; bud. mur. 24, z drzewa 39; płodozm. 4 i 13pol. ; las urządzony, pokłady torfu. W skład dóbr wchodziły poprzednio mto S. os. 181, mr. 596; wś Chmielawo os. 9, mr. 134; wś Budy Stawiskie 08. 36, mr. 196. S. gmina ma 8163 mk. i 19182 mr. obszaru. W gminie znajdują się 3 szkoły, gorzelnia, 2 cegielnie, 5 młynów, olejarnia. W skład gm. wchodzi; os. Stawiski, 14 wsi szlacheckich Barzykowo, Cwaliny Dołęgi, Dzięgiele, JurzecSzlachecki Wielki, Kuczyny, Michny, MieczkiSucholaszczki, OlszewoGóra, O. Małe, Pieniążki, Rogale, Rostki, SokołyDzierzbie i Żelazki; 2 wsie z ludnością mieszaną CedryZłotystok i Miesiołki, oraz 13 wsi włośc. BudyPoryckie, B. Stawiskie, Chmielewo, Dzierzbie, Grabowo Małe al. Grabówek, Hipolitowo, Ignacewo, Józefowo, JurzecMały Pański, Poryte, Wilczewo, Zaborowo i Zaskrodzie. Br. Ch. Stawiskie Budy, wś i fol. , pow. kolneński, gm. Stawiski, par. Poryte, mają 4411 mr. , przeważnie folwarcznej ziemi. Stawisko, błoto we wsi Morawin, pow. kaliski. Stawisko 1. kol. , pow. koniński, gm. Wysokie, par. Kramsk, odl. od Konina 19 w. ; wraz z kol. Niwką ma 8 dm. , 70 mk. 2. S. , wś i os. leśna, pow. słupecki, gm. Trąbczyn, par. Zagórów, odl. od Słupcy 21 w. , ma 6 dm. i wraz z wsiami Bukową i Imielno 381 mk. Wś 7 os. , 64 mr. wchodziła w skład dóbr Łukom. 3. S. , pow. kalwaryjski, ob. Stawiązki, Br. Ch. Stawisko 1. potok łączny, nastaje w obr. gm. Hujcza, w pow. rawskim, płynie podmokłemi łąkami na płd. wsch. pomiędzy Budą i Mielnikami, wólkami Hujcza, następnie przez obszar Wólki Mazowieckiej, wreszcie płn. brzegiem lasu Birki i w obr. gm. Przystaniu pow. żółkiewski uchodzi do Raty z lew. brz. Jest to potok niestały. Długi 15 klm. 2. S. , nazwa górnego biegu rz. Bartatówki al. Stawczanki, od gm. Stawczan aż po gm. Glinną. Ob. Bartatówka, 3. S. , ob. Łazy. Stawisko, część Brzostowej Góry, w pow. kolbuszowskim, wzn. 201 mt. npm. , leży na wschód od Brzostowej Góry i Majdanu, śród sosnowego boru. Składa się z 28 dm. i 141 mk. Stawisko 1. folw. w Monastyrku Brodzkim, pow. brodzki. 2. S. , leśnioz. w Niestanicach, pow. Kamionka Strumiłowa. 3. S. , grupa domów w Lubyczy Kniazie, pow. Rawa Ruska. Stawisko, ob. Chabsko. Stawisko 1. prawy dopływ Warty, pow. poznański, powstaje u stóp Drybacza, między Wierzenicą i Kleinem, o 7 klm. na płn. za chód od Swarzędza; płynie od wschodu ku zach. przez Kicin i Czerwonak, poniżej którego wpada do Warty, o 7 klm. ku płn. od Poznania; długość biegu około 4 klm. Kod. Wielkop. , n. 1727. 2. S. , wodociek na Biskupicach Zaborycznych, w pow. ostrzeszowskim. 3. S. , łąka pod Pruślinem, w pow. odolanowskim. 4. S. , ob. Stawiska. E. Cal. Stawisza, góra bezleśna, na wsch. od wsi Śnietnicy, a na płn. od wsi Stawiszy, na gra nicy obu tychże gmin, w pow. grybowskim, na wsch. brzegu rzeki Białej Dunajcowej, pod 38 45 wsch. dłg. g. F. , a 49 30 30 płn. sz. g. , wznosi się 745 mt. npm. szt. gen. . Pół nocne stoki opłukuje potok Czarna, a połu dniowe potok Stawisza, oba prawe dopływy Białej Dunajcowej. Miejsce znaku triang. Na pło. od lew. brz. Ropy wznosi się góra Homola al. Sucha Góra 707 mt. , a na wsch. Kiczeta 653 mt. . Br. G. Stawisza, potok podgórski, nastaje w obr. gm. Stawiszy, w pow. grybowskim, w lesie Kowalowym, na płd. stoku góry Jaworzynki Stawisza Stawiski Stawiskie Budy Stawisko Stawisza