prot. i 358 ha 173 foli, 46 łąk; czysty do chód z ha roli wynosi 8, 62, z ha łąk 15, 27 mrk. W r. 1284 Przemysław II pozwolił Stefanowi, kaszt. krobskiemu, osadzać S. i inne dobra na prawie niemieckiem. S. wcho dziły w skład majętności Pakosław i należa ły w końcu zeszłego wieku do Zakrzewskich, następnie do Krzyżanowskich i hr. Czarnec kich. Na obszarze wsi znajduję się pagórek zwany Nagłówka; wykopywano tam kości ludzkie i stare monety. E. Cal. SowyMiecznikowo, ob. Miecznikowo 6. . Sozałowszczyzna, pow. wilejski, ob. Sazanowszczyzna. Sozań al. Sozania, wś, pow. staromiejski, 4 klm. na wschód od Staregomiasta sąd pow. , urz. poczt. i tel. . Na płd. leży Wola Koblańska i Suszyca Rykowa, na zach. Baczyna, na wschód Straszewice pow. samborski. Płn. krawędź wsi przepływa Dniestr; w płd. stronie obszaru powstaje mały dopływ Dniestru. W płd. stronie wsi najwyższe wznies. sięga 404 mt. , w części płn. 347 mt. Własn. większa Antoniego Sozańskiego ma rol. or. 326, łąk i ogr. 78, pastw. 45, lasu 555; wł. mn. roli or. 167, łąk i ogr. 21, past. 17 morg. W r. 1880 było 51 dm. , 294 mk. w gmin. ; 5 dm. , 23 mk. na obsz. dwór. , 267 gr. kat. , 37 rz. kat, 13 izrael; 272 Rusinów, 32 Polaków, 13 Niemców. Par. rzym. kat. w Staremmieście, gr. kat. w Staszewicach. We wsi jest cerkiew p. w. św. Michała Archanioła. Sozanówka 1. al. Zuzanówka, folw. w Koniuszkach Siemianowskich, w pow. rudeckim. 2. S. , część Wolicy Trembowolskiej, w pow. trembowelskim. Sozańska ziemia, ob. Malin, pow. radomyski t. VI, 13. Sozanowszczyzna, hutor prywatny, pow. dzisieński, w 1 okr. pol. , o 75 w. od Dzisny, przy b. dr. poczt. z m. Głębokie do granicy pow. wilejskiego, 2 dm. , 19 mk. Soż al. Soża, rzeka w gub. smoleńskiej i mohylewskiej, lewy dopływ Dniepru. Bierze początek w południowej części pow. smoleńskiego, z błot o kilka wiorst na południe od Smoleńska, przepłynąwszy zachodni kąt pow. kraśnieńskiego, tworzy na 8 w. granicę pow. rosławskiego od gub. mohylewskiej, poczem wkracza w granicę pow. mścisławskiego pod mkiem Chosławicze, przepływa następnie pow. klimowiecki, czerykowski, bychowski, rohaczewski i homelski, na nieznacznej przestrzeni tworzy granicę pomiędzy pow. homelskim a gub. czernihowską i na wprost Łojowa w gub. mińskiej uchodzi do Dniepru. Płynie w kierunku płd. zachodnim na przestrzeni przeszło 500 w. , z czego na gub. mohylewską przypada do 460 w. W gub. mohylewskiej szeroka z początku od 10 15 saż. , w pow. czerykowskim i rohaczewskim dochodzi do 40 saż. , w homelskim ma w niektórych miejscach do 100 saż. , a przy ujściu około 140 saż. Głębokość wacha się pomiędzy 5 a 20 st. i oprócz mielizn nieprzechodzi nigdzie 3 st. Szybkość biegu od 400 do 600 saż. na godzinę, al. 0, 8 do 1, 2 st. na sekundę. Dno ma piaszczyste, miejscami tylko ilaste. Mielizn wiele, z powodu jednak własności gruntu są one niestałe; spotykają się zwykle przy ujściach wpadających do S. rzek. Brzegi ma nizkie, przyczem, brzeg prawy zwykle jest wyższy od lewego, dlatego też wszystkie prawie miasta i wsie na nim są położone. Dolina Soży, szeroka od 1 do 4 w. , przeważnie jest łączna; w dolnym biegu znajduje się przeszło 300 długich a wążkich jezior, z pomiędzy których wiele łączy się z rzeką. Spotykają się także często wybrzeża błotnisto albo porosłe zaroślami, a niekiedy lasem dębowym. Podczas przyboru wiosennego poziom wód podnosi się przeszło na l 1 2 saż. Szerokość rozlewu w pow. mścisławskim nieprzechodzi 1 w. , w klimowickim, czerykowskim, bychowskim i rohaczewskim dochodzi do 3 a nawet 4 w. , w homelskim zaś wynosi w niektórych miejscowościach przy wsi Karpówce 10 w. Przybór zaczyna się zwykle w końcu marca i trwa w górnym biegu około 4, w dolnym zaś od 6 7 tygodni. Mosty znajdują się w mku Chosławiczach i wsi Martynówce pow. mścisławski, mku Krzyczewie pow. czerykowski, na szosie moskiewsko warszawskiej, dwa w Homlu jeden drewniany na szosie petersburskokijowskiej i żelazny na dr. żel. lipoworomeńskiej. Promy znajdują się w 29 miejscowościach. Jedyny młyn wodny w granicach gub. mohylewskiej znajduje się pod mkiem Chosławicze. S. staje się żeglowną od mta Krzyczew w pow. czerykowskim, spławną zaś od wsi Martynówki w pow. mścisławskim, o 1 1 2 w. poniżej Chosławicz. Nadto pomiędzy Homlem a mkiem Chalcz kursuje statek parowy pasażerski. Oprócz 33 przystani dla spławu drzewa 6 w pow. mścisławskim, 15 w czerykowskim, i w bychowskim, 6 w rohaczewskim i 5 w homelskim znajdują się na S. przystanie dla statków poniżej Krzyczewa i w Czerykowie pow. czerykowski, w Propojsku pow. bychowski, w Czeczersku pow. rohaczewski, w Wietce, Homlu i Ostrowsku pow. homelski. Podług danych za 1872 do 1880 r. na wszystkich tych 7 przystaniach naładowano rocznie średnio na 145 statków 1, 478, 700 pudów, wartości 415, 910 rs. , wyładowano zaś ze 143 statków 895, 820 pudów, wartości 633, 800 rs. Głównemi przedmiotami wywozu były owoce, kości, zapałki, zboże, siemię lniane, olej konopny,

Sowy-Miecznikowo

Sowy

Sozałowszczyzna

Sozań

Sozanówka

Sozańska ziemia

Sozanowszczyzna

Soż