stali lustratorowie którzy tak opisali stan i miasteczka 55mies2; kanie ekonoma fossą ob wiedzione, folwark na górze, ratusz czyli ra czej wieżkę pośród miasta murować zaczęto, jest w niej miejsce na postawienie zegara bi jącego; klasztor dominikanów na skale, we dle zamczyska starego, uposażony 1586 r. od Mik. Brzeskiego, gener. ziem podolskich, cer kwie św. Mikołaja i Uspeńska, most na Smotryczu z drzewa, długi łokci 200, szeroki 12, na Jaromirce dł. 100, szeroki 12 łokci; młyj nów 3. Żydów osiadłych 122, komorników 47, gospodarzy katol. 104 i 4 szlachty; wło ścian gospodarzy parowych 16, pojedynków 19, pieszych 52. Wszyscy, oprócz danin i j czynszów, robią do dworu letnich dni 12 i tyleż szarwarków; świątecznego furę drew na Boże Nar. i na W. Noc ua potrzebę dwor ską wywożą. W drogę raz do roku, za dobrej drogi, najdalej o mil 12 ze zbożem pańskiem, biorąc żyta, pszenicy, grochu, kaszy po kor cy 5, a innego zboża po 6; paiowi i pojedynki jechać powinni i takową drogę odbywszy, od płacenia podoroszczyzny wolni są. Szlachta z parowego gruntu fi. 80, z pojedynczych 40, z pieszego 20 zapłaciwszy czynszu, bo do ża dnych posług dworskich używani być niemogą. Intrata czysta z miasta i przedmieściów zł. 35, 334. Do ststwa należą miasto z przy siółkami Antonówka, Maryanówką, Wołkotruby, Rzepińce i wsi Stara i Nowa Huta, Słobódka, Hryćkow, Rudka, Smotryczówka, Strychowe z Andryjówka. Lasów czar nych jest najwięcej, mało dębowych i brzozowych; czarne lasy przez gorzelnie, w mieście przez żydów utrzymywane, znacznej doznają dezolacyi; przy rządnem wszelako uregulowaniu lasów, mogłaby jeszcze huta być zaprowadzona. Dochodu z całego staro stwa zŁ 74381 Baliński. Widać jednak, że pomimo to Potoccy utrzymali się we wła daniu starostwem smotryckiem, gdyż Smo trycz i niektóre wsie dotąd do nich należą. W 1808 r. mieszczanie prowadzili proces z właścicielem, żądając przyznania praw i przywilejów nadanych im przez książąt i kró lów polskich; senat uznał ich prawa. Miasto zostało nadetatowem, w 1810 r. zbudowany został ratusz i zaprowadzona miejska duma. w 1838 r. jednak mieszczanie smotryccy przy łączeni zostali do dumy kamienieckiej. Kla sztor dominikanów w 1832 r. został zamknię ty i zamieniony na kościół parafialny. W S. urodził sięMelecyusz Smotrycki, arcybisk, po łocki, sławny gramatyk i jeden z uczeńszych ludzi swego wieku, zmarły w Dermaniu w 1633 r. Lr. M. Smotrycz 1. al. Podłużny, potok, ma swe źródło na granicy gm. Hoszan i Podhaj Czyków, w pow. rudeckim, u płn. podnóża Łysej góry 318 mt. . Płynie na wschód przez obszar Koropuża, gdzie zabiera od lew. brzegu dwie strugi, z, których jedna tworzy staw w Koropużu; następnie zrasza obszar Chyszewic, tworzy granicę między gm. Buczałami a Chłopami i Komarnem. Wpada do Wereszycy z praw. brzegu na płn. od Komarna, tuż pod folw. Litewka. Długi 15 klm. 2. S. al. Smotryce potok, powstaje w obr. Broszkowice, pow. storożynieckim, i płynie na płn. przez Broszkowce, zabierając po drodze liczne dopływy z górnego obszaru tejże gminy. Wpada do Hlinicy z lew. brzegu. Długi 6 klm. Smotryezaiiska Słobódka, ob. Smotycha Słobódka Smotryczówka al. Wierzchówha rzeczka w gub. podolskiej, bierze początek około wsi Wierzchówki, w pow. proskurowskim i wpada do Smotrycza w okolicy mka Gródka, między Nowosiółka a Bedrykowcami. Lr. M. Smotryczówka, wś, pow. kamieniecki, okr. pol. Kupin, gm. i par. praw. oraz katol. Smotrycz, sąd w Gródku, w pobliżu dr. pocz. z Proskurowa do Kamieńca o 30 w. , ma 70 osad, 736 mk. , 744 dzies, ziemi włośc, 752 dworskiej. Wś ta należała niegdyś do ststwa smotryckiego, które przeszło drogą zamiany na własność Potockich; przed kilku laty wraz z sąsiednią wsią Kryniczany razem 1679 dzies. nabyła ją Makarowa po 108 rs. za dzie sięcinę. Lr. M. Smotryszew, w XVI w. Swothryschov, wś i fol. , pow, noworadomski, gm. i par. Dmenin, odl. 9 w. od Radomska, na prawo od drogi do Przedborza; wś ma 6 dm. , 116 mk. ; fol. 5 dm. , 12 mk. , piec wapienny. W 1827 r. było 11 dm. , 107 mk. W 1886 r. fol. S. rozl. mr. 267 gr. or. i ogr. mr. 248, pastw. mr. 1, łasu mr. 3, nieuż. mr. 14; bud. mur. 4, z drzewa 7; płodozm. 7 i 8pol. ; pokłady kamienia wapien nego. Wś S. os. 12, mr. 62; wś Teodorów os. 29, mr. 447. Na początku XYI w. łany kmie ce dawały dziesięcinę pleb. w Kodrębiu zaś własnemu pleb. w Dmeninie po korcu żyta za kolędę. Fol. dawał dziesięcinę pleb. w Dme ninie. Zdaje się, że część tej wsi należała do par. Kobiele Wielkie, role dworskie tej czę ści dawały dziesięcinę, wartości fertona, pfeb. w Chrząstowic Łaski, L. B. , I, 507, 561. Według reg. pob. pow. radomskiego z r. 1552 Kodrembski płacił tu od 7 osad. i 4 łan Pa wiński, Wielkp. , II, 273. Br. Ch. Smouść, rzeka w pow. ihumeńskim, .dopł. Wołmy, ob. Słouść. Smowże, wś, pow. słonimski, w 2 okr. poL, gm. Mieżewicze, o 29 w. od Słonima. Smreczanka, rzeka podtatrzańska, w hr. liptowskiem, bierze początek w górnej dolinie Smreczańskiej, u płd. zach. podnóża szczytu Rohacza Wielkiego 2126 mt. , śród głazów Smotrycz Smo Smr