szego katedr, kijow. , na proboszcza parafii smilańsldej. Kościół ten na mocy konsystorskiego dekretu został parafialnym. Kś. Kłosowski był proboszczem do r. 1792; po nim został komendarzem kś. Stefan Łapicki, następnie w 1793 r. kś. StanisławTrębicki. Ks. Potemkin objąwszy dobra, wyciął ogromne lasy tutejsze. Utrzymywał on tu milicye konną i pieszą. W milicyi konnej oficerowie, towarzysze i szeregowi musieli być rodowitą szlachtą. Szlachcic, co przystał na towarzysza na własnym koniu, z pałaszem, parą pistoletów, spisą, dostawał za to 5 poddanych z jakiej chciał wsi, odmierzano mu też stosowną ilość ziemi ornej, łąk, łasu. Wolno mu było postawić dworek według własnego gustu, za co mu administracya dóbr zwrócić musiała koszt wyłożony, albo zbudować go własnym kosztem, Oficerowie odbierali znaczniejszą liczbę poddanych, rotmistrz kilkudziedziesięciu. Porucznik kawaleryi narodowej Lipski dostawił do tej milicyi kilkunastu sowitych i za to otrzymał całą wieś Bomejkówkę z notat Wróblewskiego. Była to więc, powiada M. Grabowski, przy końcu XVIII w. lennośó M ojenna, jak w średnich wiekach na zachodzie. Kapitanem milicyi był Zagorecki. W 1792 roku zabrano tę milicye do wojsk Rzeczypospolitej; niektórzy oficerowie weszli w tych samych stopniach do czynnej służby. Powinnością milicyi za Potemkina było objeżdżać granice dóbr; dla tego snuli się ustawicznie, szczególniej od strony Korsuńszczyzny, gdzie zadawnione zatargi dwóch dominiów prawie ustawiczną wojnę utrzymywały. W 1790 r. kś. Trębicki, proboszcz smilański, uzyskał zapis od ks. Potemkina, nakazujący zarządowi by wypłacano corocznie kościołowi rs. 100, dawano ordynaryę i reparowano kościelne budowle. Nie był to wprawdzie zapis formalny, lecz dyspozycya dana w 1790 r. rządcy Staal, wzamian erekcyi danej przez ks. Lubomirskiego kś. kapucynom. Już w 1786 r. w parafii liczono wogóle 1787 dusz spow iadających się; było tu 15 cerkwi unickich i 833 domów unitów, obok tego 112 cerkwi prawosławnych i 12, 668 domów obrządku prawosławnego. Monasterów prawosławnych było 4 Onufrejski pod Źabotynem, Winogradzki pod Starosieleckiem, Łebedyński w lesie Łebedyńskim, i tamże monaster żeński. Monastery te istnieją dotąd. Ewaugielików liczono 20 osób; żydów w Smilańszczyznie w 1784 r. zlustrowano 856 ob. Zenona Fisza o śmilańskim kościele Wilno 1856. Po śmierci ks. Potemkina ogromne dobra smilańskie podzielone zostały pomiędzy ośmiu jego spadkobierców i na każdą schedę przypadło do 14, 000 dusz płci męz. Z tych klucz smilański spadł na hr. Aleksandra Samojłowa który zamieszkał stale w S. Po rozbiorze Rzpltej 8. przez pewien czas została mtem powiatowem, ale potem przeniesiono powiat do Czerkas. Kościół dopiero w 1794 r. został benedykowany przez kś. Rafała Czernichow skiego, a za kś. Trębickiego kościół i cmen tarz otoczono sztachetami, zbudowano dzwon nicę, kruchtę, wzniesiono 4 ołtarze, a z tych w głównym ołtarzu umieszczono obraz Najśw. Panny łaskami słynący. Kś. Szokali, altarzysta, utrzymywał szkółkę parafialną. Ko ściół ten chylił się do upadku i już po śmier ci ks. Trębickiego proboszcz kś. Rajmund Wereszczyński, dominikanin, pozyskał od hr. Aleksandra Samojłowa zapomogę na zbudo wanie nowego kościoła. Zaczęto budowę 1805 a skończono w 1809 r. staraniem i nakładem rządcy kościoła kś. Maurycego Dziekońskie go. Kościół ten stał do r. 1818; następnie Antoni Sowiecki, właściciel wsi Tołste pow. zwinogródzki, własnym funduszem wymuro wał nowy kościół z cegły, skończony w 1827 r. W 1838 r. nabył klucz smilański 24, 151 dzies, ziemi od hr, Michała Samojłowa hr. Aleksy Bobryńskij, jego szwagier. Odtąd 8. staje się ogniskiem przemysłowej pracy na Ukrainie. Hr. Bobryńskij założył tu fabrykę cukru i zaprowadził w dobrach postępowe gospodarstwo. Wpływem i przykładem swym zachęcił wielu obywateli do zakładania cu krowni i od tego czasu przemysł ten wspar ty kapitałami, pomyślnie sie rozwinął. Syno wie hr. Bobryńekiego dalej prowadzą dzieło ojca. Pierwsza fabryka cukru została zało żona w samej że S. w 1838 r. , później dwie drugie stanęły w Jabłonowie i Rotmistrzówce 1847 r. ; w latach zaś 1845 46 w Gruszkówce i Konstantynowie. W maju 1882 r. na wiedził S. wielki pożar. W pałacu hr. Bo bryńskich mieszczą się bogate zbiory archeo logiczne, zasobna biblioteka i dawne archi wum ks. Lubomirskich. Jeden z synów hr. Aleksego, również Aleksy znany jest jako miłośnik archeologii; prowadził poszukiwania w. licznych mogiłach śmilańskich i wydobył z nich bogate zbiory wykopalisk. Wyniki swych badań ogłosił w dziele Kurhany i słuczajnyja archeologiczeskija nachodki bliz m. Smiłoj, Petersburg, 1887. Opis Smiły pomieścił Tygodnik Illustrewany z 1872 r. Nr. 212. Echoard EvUkowski, Siiiiłga rzeczka w pow. kowieńskim, prawy dopływ Niewiaży, do której uchodzi na obszarze Kiejdan; płynie od Krok. Od lewego brzegu przybiera Jawgiełę. Smiłów 1. wś włośc, nad rz. Smiłówką, pow. radomski, gm. Rogów, par. Jastrząb, odl. od Radomia 26 w. , od Jastrzębia st. dr. żel. o 3 w. ; posiada łomy piaskowca, młyn wodny, urząd gminny, 78 dm. , 519 mk. , 1311 ipi gÄL. srf. iÄÄ S aaÄHL iaBaÄS E WÄ fctSSKOStäaÄiKJSeKtW

Smiłga