tym razem ks. słucki Szymon I, wzmocniony siłami Stanisława Kiszki, Olbrachta Gasztolda i Jerzego Niemirowicza, dogonił nąjezdników nad Prypecią i na głowę poraził Kronika gustyńska, Połn. sobr. rus. lat. , II, 363. Za rządów żony jego Anastazyi w 1505 r. nastąpił trzeci, najcięższy i ostatni napad Tatarów na Słuck. Machmet Girej z braćmi BytyGirejem i Burnasem wpadł na Litwę a ci ostatni w dzień Wniebowstąpienia N. M. P. stanęli pod Słuckiem. Nie mogli zdobyć zamku mężnie bronionego przez ks. Anastazyą, ale miasto okropnie zniszczyli. W 1508 r. S. zniszczony został przez Michała Glińskiego, mszczącego się za odrzucenie starań o rękę ks. Anastazyi. Po wygaśnięciu ks. Olelkowiczów w osobie Jerzego j 1896 r. S. z ręką córki jego Zofii dostał się ks. Janus owi Radziwiłłowi i stał się odtąd gniazdem kaiwinizmu w tych stronach i siedzibą superintendentów kalwińskich dystryktu nowogródzkiego. Janusz Radziwiłł w 1617 r. założył w Nowem mieście zbór kalwiński, blisko opuszczonej cerkwi św. Jerzego; Krzysztof Radziwiłł, opiekun potomstwa Janusza, urządził w 1625 r. szkołę i seminaryum tegoż T yznania a w 1630 r. nadał szkole dobra ziemskie i ustawą, wLubczu 1628 r. drukowaną, obdarzył. Bogusław Radziwiłł, syn Janusza, stał się prawdziwym dobrodziejem 8. Za jego czasów osiedli w mieście dość licznie Szkoci, którzy znacznie rozszerzyli handel miejscowy, wywożąc swe wyroby do najodleglejszych miast Rzpltej a nawet do Rossyi i Niemiec. W 1648 r. S. oblegali bezskutecznie Kozacy Kotłubaj, Galer. Niesw. , 138. Za wynagrodzenie poniesionych szkód miasto otrzymało w następnym roku ulgi w podatkach ob. Volleg. , IV, 824. Nadto Bogusław Radziwiłł wyjednał u Jana Kazimierza odnowienie praw miejskich, na co przywilej 27 sierpnia 1650 r. wydany, zapewnia miastu na wieczne czasy prawo magdeburskie, porządek obierania burmistrzów, radnych i ławników przepisuje, apelacya w sprawach do dziedzica naznacza, cechy kupieckie i rzemieślnicze już istniejące, lub które za wolą dziedzica ustanowione być mają, z ich ustawami i artykułami zatwierdza; herb dawny księstwa słuckiego jeźdźca w pancerzu, siedzącego na białym koniu w czerwonem polu, pospopolicie pogończykiem zwanego, z mieczem dobytym, miastu używać każe; budować ratusz i kramy dozwala, wagę i miarę powszechną ustanawia, a nakoniec targi w poniedziałek i w sobotę, jarmarki zaś dwa do roku na dwie niedziele przed zapustami i na dzień św. Eliasza naznacza. Przywileje te konstyt, sejmu 1653 r. w nagrodę wierności miasta dla Rzpltej w całej rozciągłości zatwierdziła. Tenże Radziwiłł utrzymywał w S. liczną i dobrze uzbrojoną załogę, z czterech pułków złożoną, pod wodzą gubernatora księstwa Wilhelma Petersona. Żołnierze ci, zwani wybrańcami, powstali z ludu wolnego, któremu Radziwiłłowie rozdawali grunta okoliczne z tym jedynie obowiązkiem, aby młodzież zdolna do broni, własnym kosztem utrzymując się, załogę słucką składała. Podczas wojny za Jana Kazimierza 20000 wojska ruskiego pod kn. Trubeckim osadziło S. d. 2 września 1655 r. Dowódca dla łatwiejszej obrony twierdzy kazał spalić przedmieście Ostrów, a Trubecki po kilkudniowem oblężeniu i spaleniu przedm. Trójczan od oblężenia odstąpił. D. 27 września t. r. , wzmocniony 5000 oddziałem Kozaków, ponownie obiegł S. jale widząc gotowość do obrony, po trzydniowym oblężeniu odstąpił od miasta. Po tym wypadku nastąpiły nowe wolności i przywileje dla Słucka ob. Vol. leg. p. r. 1655, t. IV, 501 i pod r. 1659, str. 680. W 1661 r. S. uwolniony został na 4 lata od postoju żołnierskiego i podatku Vol. Leg. , IV, 882; w 1677 r. od płacenia myt i ceł wszelkich do kt 12 ibid. , V, 526, co potwierdzono w 1678 ibid. , 688. W 1717 r. kahał słucki żydowski opłacał 4700 złp. pogłównego Vol. Leg. , VI, 355. W 1767 r. d. 20 marca stanęła w S. konfederacya dysydentów, celem odzyskania należnych im praw obywatelskich i religijnych, pod laską Jana Grabowskiego, generała wojsk litewskich ob. L Ac te de la confederaticn des nobles et citoyens du Gr. Buche de Lituanie du rit grec et des deux confessions evangeliiiues fait a Słuck, 1767. W następnym roku zdjęto z S. obowiązek trzymauia załogi na potrzeby Rzpltej oraz uwolniono na wieczne czasy od podatków ekstraordynaryjnych titulo akcyzy. Wskutek pogorzenia i upadku miasta sejm z 1775 r. uwolnił je na 10 lat od wszelkich podatków; głównie jednak do podźwignięcia miasta przyczyniła się uchwała sej mowa z 1778 r. , która je uczyniła głównem miastem nowoutworzonego powiatu słuckorzeczyckiego. Powiat ten przetrwał do 1793 r. , poczem S. chwilowo należał do pow. nieświeskiego namiestnictwa mińskiego, poczem w 1795 r. został mtem naczelnem pow. słuckiego. Do 1845 r. S. był własnością ks. Ludwika SaynWittgensteina męża ks. Stefanii Radziwiłłówny, od którego jo rząd wykupił. o pierwotnych cerkwiach w S. niema wiadomości pewnych. Dopiero ks. Anastazyą Olelko wieżowa miała fundować tu cerkiew soborna, drewnianą, na tak zwanym Kopcu; gdy ta zniszczała, postawiono w 1673 r. drugą, lecz ją spalił piorun w 1702 r. Tu miały być pogrzebione zwłoki Jerzego I I Olelkowicza f 1586 r. . W pierwszej polowie obecnego

Słuck