294 ha 214 roli, 25 łąk, 11 lasu. Szczedrzyk Theodoricus, kanonik pozn. i Mroczko, syno wie Jaracza, zamienili dziedzictwo swoje Or kowo na Borek i S. , wsi dotąd biskupie. Z tych S. pisali się Skrzyneccy w końcu XIV w. Akta grodz. pozn. , wyd. 1888 r. . W r. 1578 wschodziły już w skład klucza kurnickiego; zarządzał niemi Jerzy Kołaczek; było wów czas 7 śladów osiadł. , w r. 1618 był tylko 1 ślad osiadły, a 4 leżały pustkami. Około r. 1778 Teofila Potulicka, starościna borzechowska, dziedziczka S. i Robakowa, wiodła spory graniczne z sąsiadami Konst. sejm. , II, 278. 3. S. ob. Skrzynka. E. Cal, Skrzynki, 1773 r. Skrzynka, 1789 Skrzeka, niem. Skrzinken, Skrinke, kol. szlach. do Ja szcza, pow. świecki, st. p. i kol. Laskowice, par. kat. Jeżewo, 221 ha 16 lasn, 16 łąk, 141 roli or. . W 1885 r. 16 dm. , 22 dym. , 111 mk. , 35 kat. , 76 ew. R. 1773 były S. pustkowiem do Czerska należącem i oddanem w dzierżawę 4 włościanom. Czysty dochód wynosił 46 tal. 30 gr. 9 fen. , ale po odciągnieniu czynszu i tłoki tylko 13 tal. 12 gr. 9 fen. Obszar wy nosił 2 włóki chełm. ; było 8 dym. i 32 mk. ewang. ob. Zeitsch. des Westpr. Gesch. Ver. , XVIII, 321. Kś. Fr. Skrzynno 1. 1136 Skrin, w XVI w. Skrzyn, os. miejska, dawniej miasteczko, nad rzką Radomką, pow. opoczyński, gm. Skrzyńsko, par. Skrzynno, odl. 30 w. od Opoczna, posiada kościół par. murowany, szkołę początkową, dom przytułku dla starców, 35 dm. , 374 mk. , 364 mr. ziemi mieszczan. i 17 dm. , 104 mk. , 12 mr. włośc. i 29 mr. dwor. W 1827 r. było 68 dm. , 455 mk. S. powstało na obszarze rozległej posiadłości książęcej, otaczającej gród t. n. Części tego obszaru były nadawane przez panujących bądź świeckim panom, jak ów Piotr, protoplasta Duninów, obdarowany podobno przez Krzywoustego, bądź też kościołowi dziesięcina z dochodów i cła arcybisk. gnieźnieńskim a część obszaru z wsią targową bisk. poznańskim. Tożsamość nazwy i sąsiedztwo osad utrudnia zoryentowanie się w ich dziejach. Własność biskupia dziś Skrzynno rozwinęła się szybko i zaćmiła posiadłość Duninów Skrzyńsko. Gród książęcy wcześnie stracił znaczenie. Potwierdzenie papiezkie z 1136 r. wymienia w liczbie posiadłości i dochodów arcybiskupów gnieźnieńskich zamki castellum Sieradz, Spicimierz, Małogoszcz, Rozprza, Łęczyca, Wolborz, Żarnów i Skrzynno Skrin, z których należały się im dziesięciny zbożowe, miodowe, skór lisich, z dochodów celnych, opłat karczemnych, targowych, z grodów i przyległych im osad Kod. Wielkp. , 7. Konrad mazowiecki uwalnia w 1231 r. mieszkańców wsi biskupstwa poznanskiego położonych, , per Sochaczew et Cirsk et Scrinno, a więc na obszarach należących do tych trzech grodów, od opłat i posług książęcych. W 1234 r. książę ponawia to zwolnienie specyalnie dla osadników per districtum de Scrin Kod Wielkp. , 132, 173. Skrzynno więc jest dawnym grodem książęcym, targowiskiem i centrem powiatu. W 1280 r. Przemysław, dux Polonie, zamienia z biskupem poznań. Janem i kapitułą villam forensem sitam in terra sendomiriensi cum ecclesia, quae Scrin vulgaritur nuncupatur, cum villis ei adiacentibus za wsi Łubnice, Zemsko Zambrsco, Witomyśl, część Białę i otrzymane tą drogą Skrzynno zamienia z Mściwojem, ks, pomorskim, za Wyszogród Kod. Wielkp. , 619. Po śmierci Mściwoja 1294 r. S. nadane zostało przez Władysława Łokietka cystersom sulejowskim jak świadczy potwierdzenie posiadłości klasztornych z 1308 r. , którym Łokietek pozwalał przenieść wsi i miasta klasztorne na prawo niemieckie, poddał je jurysdykcyi opatów, uwolnił od cła i innych powinności Kod. Małop. , II, 213, 215. O istnieniu grodu może tylko dworu królewskiego możnaby wnosić z obecności w S. Kazimierza W. w 1368 r. Kod. Małop. , III, 227, 228. Na prośby opata Kazimierz Jagiellończyk nadaje miastu jarmarki w 1458 r. , pozwala na urządzenie cechów w 1469 r. Na początku XVI w. odbywają się tu sejmiki ziemi sandomierskiej, O znacznej ludności i zamożności miasta świadczą istniejące tu już w XV w. cechy kupców, piwowarów, tkaczów, piekarzy, krawców, ślusarzy, szewców, szynkarzy, liczne młyny i most na Radomierzy. W 1523 r. założono szpital św. Ducha z kościołkiem. Zdawna istniejący kościół paraf. , p. w. św. Stefana, jest, według opisu z początku XVI w. , murowanym. Patronat należał kolejno do klasztoru sulejowskiego i do dziedziców wsi Żuków, Zbożenna, Radostów. Uposażenie plebana stanowiła częśó miasteczka, obejmująca 25 placów zabudowanych. Pleban prócz domów i placów dla siebie i wikaryuszów, miał młyn, Nadołek zwany, sadzawkę, łąkę i trzy łany arvus roli w jednem polu. Część proboszczowska osady zwana była Maleczno. Mieszczanie dawali w niej proboszczowi czynszu po 6 gr. na św, Jan i 6 gr. na św. Michał; młynarz dawał dwie miary a trzecią brał dla siebie. Druga połowa osady należała do klasztoru sulejowskiego. Mieszczanie w części plebańskiej nie mieli ról i zajmowali się warzeniem piwa i różnemi zarobkami Łaski, L. B, , I, 690. Każda z obu połów miasta miała swój oddzielny zarząd. Straciwszy swe znaczenie jako centr okręgu, skutkiem rozwoju Radomia i Opoczna, przy trudnych warunkach wynikających z rozdwojonej administracyi, juryzdykcyi dwa ratu Skrzynki Skrzynki Skrzynno