zakonników; w r. 1811 było 160 dm. , 1174 mk. ; 1843 r. 189 dm. , 2060 mk. 895 kat. , 815 prot, 350 żyd. ; 1861 r. 2514 mk. ; 1871 r. 192 dm. , 2447 mk. Pierwszą wzmiankę o S. spotykamy w podrobionym dokum. z 19 list. 1251 r. , który określając granice Nowej Marchii od strony Polski, wspomina o trakcie sierakowskim Kod. Wielkop. , n. 297. Była to droga handlowa, która wiodła z Drzenia Drezdenko na S. do Poznania. W r. 1338 miał pisać się Dobrogost z S. Kod. Wielkop. , n. 1186. Dowodów istnienia S. dostarczają akta grodzkie poznańskie; według nich S. w 1388 r. był już miastem, rządził się prawem niemieckiem 1392 r. i miał zamczysko 1397 r. . Między r. 1391 i 1399 byli dziedzicami S. Wichna, zwana wojewodziną z Sierakowa sierakowską, i wnuk jej Wincenty; w r. 1391 92 prawował się o S. Arkambold z Orla z Januszem z Wróblewa. Między r. 1422 i 1432 występuje Dobrogost z S. , słuchany jako świadek w sporach z Krzyżakami; późniejszymi dziedzicami byli Górkowie, z nich Uryel r. 1487 i Łukasz r. 1557; potem Rokosowscy, z nich Łukasz r. 1574, Jakub r. 1580 i Jan r. 1582; Opalińscy, z nich Piotr 1624 i Katarzyna 1695, matka Maryi Leszczyńskiej, królowej francuskiej. Od Stanisława Leszczyńskiego nabyli S. Bruchlowie, a od nich Łukasz Bniński, który cały klucz sierakowski sprzedał królowi pruskiemu. W r 1458 dostawił S. 6 pieszych na wyprawę malborską; r. 1524 istniał tu pobór cła od kupców zagranicznych. W 1658 r. 7 czerwca przybył do S. Jan Kazimierz z małżonką, która ztąd udała się do Berlina; król zabawił w S. do 25 czerwca, zawitał do Drzenia i powrócił nazajutrz W. Reinhold, Chronik, 19; w r. 1679 nawiedziła S. i okolicę chmura szerszeni, o których kronika miejscowa dziwne podaje rzeczy. W 1768 r. mieli tu konfederaci pod wodzą Malczewskiego dopuszczać się niesłychanych zbrodni, jak twierdzi Heinrich Wuttke Staedteb. d. L. Posen, 472. Do r. 1791 wchodził S. w skład pow. poznańskiego, później wcielony został do nowo utworzonego pow. międzyrzeckiego, a po r. 1815 do międzychodzkiego. R. 1817 zgorzało miasto prawie do szczętu. Ordynacyę miejską uzyskało d. 17 marca 1833 r. ; podczas ruchów 1848 r. zawiązano tu ligę niemiecką, żądającą wcielenia do Rzeszy niemieckiej. Pod S. wykopano groty żelazne i popielnice z przedmiotami bronzowemi. Podanie o pokutujących podczas adwentu chochlikach podsłuchał Otto Knopp Zeitsch. . d. Hist. Ges. , II, 28. Okrąg miejski składają Piaski 40 dm. , 443 mk. i kilka drobnych osad. Cały okrąg ma 257 dm. , 2879 mk. 1504 kai, 1249 prot. , 126 żyd. i 1336 ha 651 roli, 160 łąk, 88 lasu; czysty dochód z ha roli 3, 52, z ha łąk 9, 79, z ha lasu 2, 97 mrk. Nadleśnictwo sierakowskie liczy 11 mk. , tworzy ono okrąg domin. , złożony z leśnictw i osad Berg, Borowy Młyn, Karczemka, Kłosowskie leśnictwo, Koziebłoto, Kubek, Kukawka młyn i osada t. n. . Kurza Stopa, Lichwin, Łodzia, Maryanowo 10 dm. , 112 mk. , Nieziołek, Nowa Cegielnia, Trenki, Tucholskie leśnictwo, Wasserblotte, Winnica; cały ten okrąg ma 21 dm. , 315 mk. 142 kat. , 173 prot. i 9302 ha 270 roli, 138 łąk, 7898 lasu. Zakład stadniczy ma 9 dm. , 102 mk. 56 kai, 46 prot. i 217 ha 151 roli, 36 łąk, 7 lasu; czysty doch. z ha roli wynosi 3, 92, z ha łąk 13, 71, z ha lasu 1, 89 mrk. Klucz sierakowski składały w końcu zeszłego stulecia osady Bucharzewo, Chorzępowo, Chrzypsko Małe i Wielkie, Dębowiec Dębowskie holendry. Góra, Grobia, Jaroszewo, Kaczlin, Kłosowice, Kobylarnia, Kubek, Kukawka, Kurza Stopa, Lutomie, Mielin Mylin, Przemyśl, Radusz Raduńskie holendry, Ryżyn, Sieraków miasto i wieś, Sprzeczno, Tuchole, Zatom Nowa i Stara i Zwierzyniec. W spisie tym pominięty jest Bukowiec i różno drobne osady, które bądź później na tym obszarze powstały, bądź odrębnej całości wówczas nie tworzyły. Całą tę majętność nabył król pruski. Według najnowszych pomiarów obejmowała ona 11, 262 ha ziemi dziedzicznej, 8490 ha kmiecej i 1336 ha miejskiej, czyli razem 21, 088 ha; północną część obszaru zajmują lasy wzgórzyste, sięgające na płn. do lasów lubieckich Lubiathfliess w Brandenburgii i zlewające się na wschodzie z lasem Choińskim, a na zachodzie z międzychodzkim. Na zach. krańcu lasów sierakowskich powstały holendry Zwierzyniec i Radusz, a na płn. ich kończynie Dębowiec. Wzgórza sierakowskie ciągną się kilkoma pasmami od północy ku południowi, gdzie się łączą z pasmem poprzecznem, które poczyna się pod Szostakami i kończy w pobliżu Zwierzyńca. Nazwy pierwotne tych wzgórz poszły w zapomnienie; Niemcy zowią je obecnie Galgen, Sand, Schneider, Quer i Quellen Berge. Z pasma poprzecznego spływają drobne wodocieki, zasilające jeziora, które odpływają do Warty. Temi jeziorami poprzecinaną jest południowa część lasów sierakowskich, nad czterema z nich stoją młyny Nieziołek, Kubek, Łodzia i Kukawka; Borowy Młyn stoi na strudze, która zasila jezioro zwane Muenchensee; jez. Barcin odpływa między Chorzępowem i Nową Zatomią, a Piaseczno na zachód od tejże Zatomi. Nomenklatura leśna jest niemiecka Hirsch, Hirschbrunsti KesselKaite jaskinia, Flecken, Buden, Graeber i TischlerLuch łęg. Rzeka Warta przedziela dobra na 2 części; wpływa ona pod

Sieraków