ska, posiada kościół par. murowany Do 1879 r. istniała tu stacya pocz. W 1827 r. było tu 11 dm. , 109 mk. Na obszerze wsi jest jezioro mające 17 mr. Wody jego odpływają do Narwi. Ws ta, dawna posiadłość proboszczów katedralnych płockich, była centrem rozległych dóbr do nich należących a następnie stolicą oddzielnego okręgu sieluńskiego, zostającego pod juryzdykcyą tychże proboszczów. W 1397 r. bisk. płocki Ścibor założył tu parafią i wzniósł kościół drewniany. Zdawna zapewne proboszczowie posiadali tu swój dwór. Być może iż Henryk, syn ks. Ziemowita, zostawszy proboszczem, urządził okazalszą, warowną siedzibę. W dokum. z 1410 wspominano jest tutejszo fortalitium, zwane później castrum. Gdy pożar zniszczył kośoiół w 1691 r. , wzniesiono kaplicę a gdy ta spłonęła nabożeństwo odprawiano pod szopą w słupy i dyle, krytą słomianym dachem. Dopiero w 1805 r. wzniesiono z muru obecny kościół. S. par. , dek. makowski, 3180 dusz. Z obszaru dóbr rząd. Sieluń wydzielono na majorat pułkownikowi Andrzejowi Sachnowskiemu w 1835 r. fol. Sieluń i Gąsewo, wsi S. , Kruszewo i Gąsewo. Pozostały w posiadaniu rządu wójtowstwo Rypin, fol. Rembisze, wsi Rembisze, Jawory, Gaworowo, Gaworówko, fol. i wś Pokrzywnica, Żabino, wójtowstwo Żabino, fol. i wś Borowe, Kamionka, wójtowstwo Lipianka, wś Szczeglin, fol. i wś Sypniewo. S. gm. należy do s. gra. okr. II w os. Krasnosielc, ma 7421 mr. obszaru i 5498 mk. W skład gm. , wchodzą os. wiejska Rożań, 14 wsi szlacheckich Chrzczonki, Długołęka, Głażewo, Gierwaty, Kołaki Zagnatowo, Młynarze, Modzele, Ochenki, Ogony, Rypin, Strzemeczne, Załęże, Żebry i Żerań; jedna wś z ludnością mieszaną Sadykierz, oraz 2 wsi włośc Dyszobaba i Sieluń. Sieluńskie księstwo. Już na początku XIII w przy rozdziale posiadłości biskupstwa płockiego, S. z przyległymi wsiami przeznaczono dla proboszcza katedralnego, który jeszcze otrzymał Białotarsk w ziemi gostyńskiej. Proboszczowie obowiązani byli z dochodów dóbr tych płacić 300 talarów na reparacyą katedry płockiej. Dopiero w 1732 r. Teodor Czartoryski, proboszcz katedralny, zrzekł się Białotarska w zamian za zwolnienie od tej opłaty. Dobra sieluńskie leżały po obu brzegach Narwi, w ziemi różańskiej i pow. ostrołęckim. Składały się z pięciu kluczów sieluński Sieluń, wójtowstwo Dyszobaba i Kruszewo w pow. ostrołęckim, gąsewski Gąsewo, wś kość. , Szczeglino, Zamość, Sypniewo, Dylewo, Sławkowo i cztery wójtowstwa, Pokrzywnicki Pokrzywnica i Żabin, rembiszowski Rembisze, Goworowo, Goworówek, Jawory al. Jaworowo i borawski Borawe, Lipianki i Kamionki. Trzy ostatnie leżały na lew. brzegu Narwi, w pow. ostrołęckim. Było tu w ogóle 17 wsi trzy kościelne i 5 wojtowstw. Wczesne i gęste zaludnienie tego nadrzecznego obszaru, podnosząc dochody, nadawało probostwu płockiemu wielkie znaczenie. Ubiegano się o nie, gdyż zwykle torowało drogę do wyższych dostojeństw i łączyło się z rozległą władzą nad licznymi, szlacheckimi przeważnie mieszkańcami dóbr. Andrzej w połowie XIII w. zostaje bisk. płockim; nieco później Wisław bisk. kujawskim. Przy końcu XIV w. Henryk, syn ks. Ziemowita III, jest proboszczem sieluńskim, i choć tylko dyakon, otrzymuje w 1390 r, nominacyą na bisk. płockie. Za jego rządów częściowa szlachta, zamieszkująca 29 wiosek przyległych do wsi proboszczowskich, zaczęła się udawać w swych sprawach po rozstrzygnięcie do księcia proboszcza. Ciężar powinności książęcych zachęcał też drobną szlachtę do poszukiwania protekcyi dostojnika kościelnego, który mógł wyjednać ulgi, osłonić swą opieką. Powoli wytworzył się w Sieluniu gród, nazywany zwykle fortalitium, w którym zawierano tranzakcye, rozstrzygano spory. Pierwszy akt sprzedaży in fortalitio Schelun pochodzi z 1413 r. Tym sposobem dobra proboszczowskie, z grupą wsi drobnoszlacheckich, wytwarzają odrębną ziemię sieluńską. W aktach tych, strony uznają się zwykle w zależności od proboszczów i zobowiązują do pewnych względem nich ciężarów. Proboszczowie w 1510 r. posiadłości swe zwą już territorium a zamiast fortalitium piszą castrum w 1519 r. . Sprawy rozstrzyga mianowany przez proboszczów starosta, ostatnią instancyą stanowi proboszcz lub wydelegowani przez niego kanonicy. Gdy, po wcieleniu Mazowsza do Korony, szlachta mazowiecka porównaną została co do praw z koronną i zwolnioną od dawnych ciężarów książęcych, wtedy dopiero uwydatniła się szlachcic sieluńskiej odrębność jej położenia i jego ciężary. Objawy niezadowolenia ze strony szlachty wywołują represyjne kroki proboszczów. Mikołaj Wolski, mianowany za protekcyą Zygm. Augusta proboszczem sieluńskim, przemocą odbiera w 1558 r. przechowywane po chatach szlacheckich dawne papiery i dowody szlachectwa. Jędrzej z Bnina Opaliński proboszcz postarał się, iż w 1595 r. szlachta ziemi różańskiej, uchwałą sejmikową, odrzekła się wszelkiej wspólności z poddanymi proboszcza i zaprzeczyła im praw szlacheckich. W 1598 r. nakazuje tenże proboszcz podwładnej szlachcie płacić po złotemu od włóki na kościół w Sieluniu. Już Opaliński użył w powyższym rozporządzeniu tytułu księcia princeps. Tytuł ten ustala się jednak dopiero w

Sieluń