zakupują a właściwie zabierają za procenta od biednej przeważnie ludności i zbywają w Rydze. W mieście odbywają się targi trzy razy tygodniowo w niedziele, środy i piątki, oraz 6 dorocznych jarmarków 6 stycznia, w pierwszym tygodniu wielkiego postu, 25 marca, 23 kwietnia, 1 sierpnia, 26 listopada. Niewiadomo kiedy i przez kogo założone zostało miasto. Strykowski w kronice swej wspomina pod 1414 r. o S. , jako przygródku pskowskim, w tym bowiem roku w. ks. litewski Witold idąc przeciwko Pskowianom na Dryssę, zdobył go i spalić rozkazał. Za Kazimierza Jagiellończyka w 1449 r. , skutkiem traktatu z w. ks. moskiewskim Wasilim Wasilewiczem, Litwa traci wpływ swój na Psków i Nowogród, Siebież jednak pozostaje przy niej. Dopiero w 1535 r. wojewoda moskiewski kn. Wasili Szujski, uprzedzając pokuszenie Zygmunta Starego o Smoleńsk, zajął te okolice i na brzegach jeziora Siebieskiego polecił wznieść twierdzę a w niej cerkiew p. w. ścięcia św. Jana Chrzciciela. Zamek ten nazwano Nowym Siebieżem al. Iwanhorodem na Siebieźu podług Karamzina, Miejscowe podania potwierdzają istnienie dwóch zamków w S. Jeden z nich stał na wyniosłej górze, wchodzącej głęboko w jezioro i dotąd noszącej nazwę zamkowej, drugi zaś u wejścia do miasta, również na wzgórzu. Głęboka fosa, przekopana z jednej części jeziora do drugiej, oddzielała miasteczko ze starym zamkiem od lądu, tworząc sztuczną wyspę. Na fosie znajdował się most zwodzony, z bramą obronną. Śladów tych warowni nie ma obecnie. Podług Karamzina w 1536 r. król Zygmunt wysłał 20, 000 wojska polskiego i litewskiego pod wodzą namiestnika kijowskiego Jędrzeja Niemiry czy Niemirowa, które wyginęło do szczętu szturmując do nowo wzniesionej i dobrze zaopatrzonej twierdzy. Częśó tego wojska załamawszy się na lodzie, zatonęła w jeziorze, druga część nieumiejętnie obchodząc się z bronią palną nawzajem się wystrzelała; resztę w końcu zniosła wycieczka. Sam tylko wojewoda uszedł z pogromu. Na pamiątkę tego zwycięstwa w. ks. Helena poleciła wznieść w S. cerkiew p. w. św. Trójcy. Źródła polskie niepodają wiadomości o tej klęsce; nadto w spisie wojewodów kijowskich niema Niemirowa, jest wprawdzie Jędrzej Niemirowicz ale wcześniej, bowiem pomiędzy 1511 a 1520 r. Później obejmuje wwdztwo Jerzy Radziwiłł, od 1533 r. hetman litewski. Wielka jednak ilość kurhanów pod S. i w jego okolicy, najczęściej nad jeziorami, wskazuje ną stoczone w tych okolicach boje; z powodu jednak niezbadania mogił, niemożna oznaczyć ani czasu ani narodowości poległych rycerzy. Podanie miejscowe prawi o Witoldowych drogach i mostach, o litewskich mogiłach i o późniejszych Królewskiej górze i Krasnym pniu, gdzie Batory miał odpoczywać na ściętej sośnie i t, d. W ogóle wiadomości o S. z tej epoki są niepewne, to tylko wiadomo, że od 1536 r. pozostawał on pod władzą w. ks. moskiewskiego. W rękop. p. n. Wypis s piscowoj księgi mta Pskowa s przygrodkami, a pochodzącym przypuszczalnie z czasów Iwana Groźnego, przechował się dokładny opis grodu Siebieskiego, z otaczającemi go siedzibami; przyczem znajduje się spis puszkarzy, strzelców i kozaków, przeznaczonych do obrony. Było wówczas 23 dwory puszkarskie i 171 strzeleckich i kozackich. Dalej rękopis zamieszcza wyliczenie dochodów skarbowych. Z tej samej, mniej więcej, epoki mamy jeszcze o S. następującą wiadomość W 1581 r. , kiedy do Grodna przyjechali posłowie moskiewscy, król Stefan domagał się, żeby zamek Sobies Siebież był zwrócony, jako na gruncie królewskim zbudowany, albo też zniesiony Bielski. Wysłany do Moskwy dla wyjednania tego Krzysztof Bzierżek przywiózł odmowną odpowiedź. W 1582 r. , kiedy stanął w Kiwerowej Horce dziesięcioletni rozejm, traktowano znowu o Siebież. Za Zygmunta III, po wzięciu Smoleńska, kiedy król zrzekł się swych uroszczeń do korony carskiej na rzecz syna, i wyprawił Władysława na Moskwę, zawarł z nim formalny traktat, mocą którego Władysław ustąpił Rzplitej d. 4 kwietnia 1617 r. między innemi grodami i Siebież. Jakoż przy zawarciu d. 11 grudnia 1618 r. traktatu w Dziewulinie Dywilinie, Deulino Rzplta otrzymała Smoleńsk ze wszystkiemi zamkami Siewierskiemi i Siebieżem. We dwa lata później 1620 r. Zygmunt III wydał przywilej urodz. Samuelowi Sowiczowi Korsakowi, pełniącemu od zawieszenia broni w Dziewulinie urząd rotmistrzowski i kapitański na zamku siebieskim. Przywilej ten, między innemi, głosi, że Korsak w czasie jawnej wojny, sam w zamku, konno albo pieszo miał zostać; nadto żywności w spiżarni swej na pół roku mieć musiał Excerpt konfirmacyi na dobra niektóre w Siebieżczyznie, rękop. . Dnia 8 kwietnia 1625 r. wydał Zygmunt III przywilej ludziom rycerskim na 120 włók ziemi, dla zapewnienia obrony Siebłeżowi. Przywilej ten wydany za przyczyną królewicza Władysława, był następnie podany i wpisany do ksiąg wieczystych magdeburgii siebieskiej. Król celem zabezpieczenia, aby zamek siebieski, w wwdztwie smoleńskiem lezący, nie był na przyszłość niespodziewanie zajęty, wysłał komisarzy, w osobach Aleksandra Korwina Gosiewskiego, referendarza i pisarza w. ks. litew. , ssty wieliskiego, przemyskiego i kupiskiego, Andrzeja Szołdrskiego,

Siebież