dacyjny klasztoru przyw, u Bardosego; Długosza III, 358; Fejera Cod. dipl. Hung. , V, 2, 43; Dodatek do Gazety lwow. z r. 1853; Kętrzyńskiego Vita et miracula S. Kyngae, Mon. Polon. , lV, 1884 i Kod. Małop. , II, 145 a w przekładzie u Morawskiego Sądecz. , I, 148. Kinga zapisuje klasztorowi miasto Sandacz cum theloneo et omni vtilitate ipsius i wsi Barcice, Gołkowice, Całałączko Łącko, Moszczenicę, Czyrnie, Zarzecze, Zagorzyno, Secenzef, Kluchane, Naszacowice, Mokrą dąbrowę, Podgrodzie, Gostwicę, Brzeźną, Podrzecze, Chochorowice, Barczyce. Chełmiec, Chroślice, Czechlinę, Kicznę, Małe Świniarsko, Biegani co, Myślec, Podoliniec, Przysietnicę i Wietrznicę, którą to darowiznę zatwierdził papież Marcin IV bulą z 5 lipca 1283 Kod. Małop. , II, 153. Mamy dokument bisk. krak. Pawła ibid. , 150 z r. 1281, w którym upewnia on zakonnicę Kunegundę o swej pomocy, gdyby Leszek przeszkadzał jej w budowie klasztoru. W 1285 r. nadał Jakub, arcyb. gnieź. w Krakowie 22 maja klasztorowi odpusty na św. Klarę, Małgorzatę, Elżbietę, Stefana i Władysława a 1292 r. 8 listopada potwierdził przywileje Wacław, król czeski, na prośbę Gryfiny, wdowy po Leszku ibid. , 187. Skarżyły się jednak zakonnice, że jakieś dobra oderwano od ich posiadłości, ponieważ Bonifacy VIII polecił archid. krak. by je starał się zwrócić ibid. , 201. Niedługo jednak zmieniły się stosunki Wacław walczył z Władysławem Łokietkiem, który uszedł na Węgry i potrzebował punktu oparcia w ziemi sądeckiej i twierdzy, z którejby mógł bronić wstępu do kraju Łokietkowi. Dla tego postanowił przenieść miasto w miejsce więcej obronne, jak powiada w przywileju z 8 grudnia 1298 r. . wydanym w Pradze Kod. Małop. , II, 203 qui locus forensis ad monasteribum monialium spectabat ad locum nostrum videlicet kameneciam wlgariter nuncupatam pro defensione huiusmodi magis aptum ducerimus transferendum podane teź w Emlera Regest. Bohem. et Morav. , II, nr. 1298 i Kod. dypl, pol. , III, nr. 67. Jako wynagrodzenie otrzymały zakonnice 100 grzywien srebra na żupach wielickich. Kamienicę zaś miał, według Morawskiego, nabyć od bisk. krakowskiego. Od tego czasu Stary Sącz traci znaczenie jako miasto stołeczne ziemi sądeckiej i zostaje własnością zakonnic, które często, warując swe prawa, uciekają się pod opiekę papieżów tak przeciw jurysdykcyi biskupów jak i książęcej dokum. w Kod. Małop. , II, z r. 1309, str. 220; 1317 r. str. 233; 1322 r. str. 252 i inne. Najważniejszym był spór z Władysławem Łokietkiem o patronat nad parafią 1322 r. , który bisk. Nanker rozstrzygnął W ten sposób, że zakonnice miały dawać prezentę na parafię a król na prebendę. Zakonnice powiększały swe dobra przez zakładanie nowych osad na prawie niemieckim i klasztor aż do suppresyi w 1786 r. należał do najzamożniejszych. W klasztorze tym zmarła św. Kunegunda 24 lipca 1292 r. i przebywały jako zakonnice Konstancya, żona ks. Daniela halickiego, błogosł. Jolanta Helena, żona Bolesława Pobożnego, ks. mazowieckiego, która po śmierci św. Kingi założyła klasztor klarysek w Gnieźnie, Gryfina, wdowa po Leszku II, Jadwiga, córka Jolanty, wdowa po Władysławie Łokietku i Konstancya, księżniczka głogowska. Według Bielskiego pochowano przy kościele klasztornym zwłoki Andrzeja węgier. , utopionego 1292 r. w Nidzie przez Węgrów. Kazimierz W. nadaje S. Staremu prawo magdeburskie, wolne rybołówstwo w Popradzie i Dunajcu, górę przy sadzawce, zastrzegając sobie za nią 15 skotów czynszu, za daninę wieprzową 16 skotów, tyleż za połcie, 6 skotów za jagnięcą, 1 1 2 grzyw. i 50 fur drzewa za obowiązek orania ról królewskich. Widocznie istniał tu dworzec królewski. Ludwik uwalnia w 1381 r. włości klasztorne od osepu i ciężarów, naznaczając tylko 4 gr. z łanu, miarę żyta i dwie miary owsa. Po założeniu Nowego Sącza przeniesiono tam zapewne i dworzec królewski i wszystkie wypadki dziejowe, mające Sącz za widownię, należy odnosić do Nowego miasta. Pobytu Długosza i Kallimacha z królewiczami w Starym S. około 1474 r. nie stwierdzają żadne współczesne świadectwa. W 1581 r. Pawiński, Małop. , 153 Stary S. płacił szoszu 28 fl. 24 gr. , miał 40 łan. miejskich, 3 kowali, ślusarza, 5 płócienników, 7 szewców, 4 piekarki, 15 komorn. , bednarza, 2 krawców, cieślę, 3 rzeźników, garncarza, 5 kół zakupnych, 4 rybitwy, balwierza, 2 kuśnierzy. Suma podatku wynosiła 94 fl. U gr. Przywilej Zygmunta III ze względu że targu i trzech jarmarków nadanych przez dawniejszych królów niezaprowadzono, stanowi w 1602 r. , aby targ odbywał się w poniedziałki a jarmark na św. Trójcę, na Narodzenie N. P. i na św. Elżbietę. Dokładniejszy opis zabytków podają pp. Łepkowski i Jerzmanowski Ułamek z podróży architektonicznej po Galicyi Warszawa 1850 r. ; Tygodnik Illustr. z r. 1860 t. II i 1867 t. XVI; wiadomości historyczne porozrzucane w pracy Morawskiego Sądeczyzna. Sącz Nowy, 1311 r. Sandechz, 1313 r. Kamenicia, 1317 r. Kamenecia, 1318 r. Sandecz, miasto powiatowe, leży na podłużnym wzgórzu, u ujścia Kamienicy do Dunajca, z praw. brzegu, na północ od S. Starego, pod 38 21 dług. geogr. od F. a 49 37 półn. szer. Obszar miejski obejmuje 2039 mr. 1090 sążni

Sącz Nowy 

Sącz