zaśc. szlach. , pow. wileńskie w 4 okr. poL, o 36 w. od Wilna, ma 3 dm. , 11 mk. prawosł, i 12 katol 3. S. , zaśc. szlach. , tamże, o 51 w. od Wilna, 2 dm. , 11 mk, katol 4. S. , folw. szlach. , tamże, o 42 w. od Wilna, 1 dm. , 8 mk. katol Sansberg, folw. , pow. szremski, ob. Pysząca. Sansgarben, dobra ryc. , pow. rastemborski, st. pocz. Barciany, 21 dm. , 133 mk. , 478 ha. Sanskau niem. , ob. Zajączkowo. Sanskow niem, , ob. Zajączkowo. Sanssouci, kol. na obszarze Rudnika, w pow. raciborskim, Sanstangen, jezioro, pow. łecki, ob, Juchy Stare. Santen, dobra pryw. , w okr. tukumskim, pow. talseński, par. kandawska, Do dóbr należy folw. Klein Santen. Santilten, dobra, pow. wystrucki, st. pocz. Didlacken; 7 dm. , 57 mk. , 133 ha. Santoczno, wyb. do Kiedrowic, pow. człuohowskij it. p. Lipienice. Santok al Sątok, niem. Zantoch, dok. Santoc, Szantoch, Suthoc i Zutok, wś i st, dr. żeL berlińskokrólewieckiej, w Nowej marchii brandeburskiej, pow. Landsberg a. d. W. Wś leży o 10 klm. na wschód od Landsberga, na lew. brzegu Warty, w nizinie, wśród łąk, na ostrowiu utworzonem prez stare koryto Warty. Wś ma 1877 mk, prot. S. był niegdyś grodem kasztelańskim, stolicą ziemi santockiej, dzielnicy wielkopolskiejj wysuniętą ku zachodowi czatą, kluczem państwa Piastów regni custodia et clavis według Gallusa. W r. 1097 dnia 30 kwietnia, w przeddzień poświęcenia kościoła gnieźnieńskiego, Pomorzanie, przekupiwszy częśó załogi polskiej, napadli wśród nocy zamek santocki quoddam castrum Polonorum, Gallus, lecz przestraszeni widmem rycerza na białym koniu św. Wojciech, odstąpili w popłochu od przedsięwziętego zamachu. Straż polska przebudzona rzuciła się na pierzchających napastników. W dwa lata później r. 1099 znów się pojawili pod 8. Pomorzanie, którzy, jak się zdaje, wtargnęli na lewe porzecze Warty i obsaczali od zachodu zamek santocki. Przypuszczenie, jakoby wznieśli oni zamczysko oblężnicze na wyżynach praw. brzegu Warty, naprzeciw S. , trudno pogodzić z odsieczą Krzywoustego i z mostem, o którym następnie wspomina kronika. Kusząc się o zdobycie grodu, wystawili Pomorzanie zamczysko tak wysokie i tak bliskie nad staremi łożyskiem Warty, że wszystko widzieć i słyszeć mogli, co w S. się działo. Wysłany z wojskiem dla zniesienia zamku pomorskiego królewicz Zbigniew, wrócił, nie dopiąwszy celu; młody zaś Krzywousty przybiegł na odsiecz twierdzy i odparł rozzuchwalonych Pomorzan, zagnał ich pod same bramy zamku oblęźniczego i zniszczył most, który byli wystawili. Pomorzanie podpaliwszy swój zamek, odstąpili od oblężenia; wrócili atoli następnego roku 1100 tłumniej, ażeby raz jeszcze pokusić się o S. , lecz daremnie. Krzywousty przybiegł w sam czas i pogromił ich sromotnie Kron. Gallusa, Kr. Ks. polsk. w Monun. PoL his. , III, 456 i Script. R. Sil. I, 68. Oprócz zamku obronnego istniał w S. zamek książęcy, o którym wspominają późniejsze kroniki. W r. 1208 dnia 16 kwietnia przebywał tu Władysław Odonicz i potwierdził darowiznę wsi Turzy dla klasztoru łekneńskiego. Pod r. 1231 występuje pierwszy znany nam kasztelan santocki Paweł; a gdy z biegiem czasu S. odpadł od korony polskiej, pozostał tytuł kasztelana santockiego aż do upadku Rzpltej. Po Pawle nastąpili 2 Piotr r. 1232 3; 3 Benon 1236 r. ; 4 Borzysław 1245 r. ;, 5 Krystyn 1250 1; 6 Gedko 1255 r. ; 7 Eustachy 1256 r. ; 8 Gosław 1260 r. ; 9 Piotr 1278 r. ; 10 Wincenty syn Tomisława 1278 1281 r. ; 11 Dzierżykraj 1286 1290 r. ; 12 Piotr 1290 r. ; 13 Kiełcz 1294 r. ; 14 Olbracht Zaremba 1306 r. ; 15 Wojsław 1365 1372 r. ; 16 Przybysław 1374 r. ; 17 Dzierzysław Grochola Ostroróg 1383 7 r. ; 18 Jan Łopata z Kalinowy Zaremba 1393 1406 r. ; 19 Mikołaj z Błociszewa i Żydowa Błociszewski Ostoja 1407 1418 r. ; 20 Jan Głowacz z Łężenic i Graboszewa 1423 1432 r. ; 21 Jan Zaremba z Kalinowy i Siedlemina 1433 1456 r. ; 22 Sędziwoj Czarnkowski Nałęcz 1467 1470 r. ; 23 Piotr Opaliński Łodzia 1470 6 r. ; 24 Jan Sędziwój Czarnkowski Nałęcz 1476 1480 r. ; 25 Mikołaj Grodziecki Dryja 1519 r. ; 26 Wawrzyniec Grabieniecki 1532 3 r. ; 27 Jerzy Latalski Prawdzie 1544 r. ; 28 Wojciech Ostroróg Lwowski Nałęcz 1546 1559 r. ; 29 Jan Opaliliski 1560 1; 30 Stanisław Spławski Leliwa 1562 r. ; 31 Wojciech Sędziwój Czarnkowski Nałęcz 1564 9 r. ; 32 Mikołaj Borek Gostyński Gryżyna 1576 1580 r. ; 33 Piotr Grodziecki Dryja 1583 r. 34 Stanisław Rusocki Korab 1583 1597 r. ; 35 Jan Czarnkowski Nałęcz 1597 1600 r. ; 36 Jan Grudziński Grzymała 1600 2 r. ; 37 Jan Górka Roszkowski Łodzią 1602 4 r. ; 38 Piotr Ohojeński Abdank 1604 1614 r. ; 39 KrzysztofTuczyński 1615 1623 r. ; 40 Jan Potulicki Grzymała 1623 1534 r. ; 41 Jan Smoszewski Topór 1635 1643 r. ; 42 Jan Sierakowski Ogończyk 1649 r. ; 43 Chryzostom Jaskólski Leszczyc 1649 1654 r. ; 44 Wojciech Miaskowski Bończa 1634 1670 r. ; Adryan Miaskowski Bończa 1670 6 r. ; Adam Franciszek Breza 1682 1690 r. ;

Sansberg

Sansberg

Sansgarben

Sanskau

Sanskow

Sanssouci

Sanstangen

Santen

Santilten

Santoczno

Santok