starszy ks. Bolesław Kod. Kapit. , I, str. 1, drugą z Radomskiem wziął Kazimierz, trzecią Mieszko. Za Kędzierzawego 1191 r. nastąpiła konsekracya kolegiaty w S. Kod, Małop. , I, 5. W czasie zatargów z Mieszkiem III, Leszek poprzestaje na Sandomierzu 1196 r. Mon. V. , P. H. , II, 442, 544 a nawet traci Wiślicę i też 3 inne zamki, uznane przez stryja za Krakowskie. Ledwo dygnitarze S. i Mazowsze ten zabór Mieszkowy odzyskali. W podziale 1202 r. S. , Sieradz i Łęczyca zostały przy Krakowie i Leszku Mon. P. H. , III, 46, i dopiero później dwie ostatnio ziemie odeszły do Konrada. W latach 1280 1232 na skutek zdobyczy, zamiast Bolesława syna Leszka, panował w S. imiennik, ale syn Konrada Smolka, Henryk Brodaty, str. 44, 55; Kod. Małop. , I, 26, w zależności od ojca, a gdy później ustąpił 8. Wstydliwemu, zatrzymał sobie Radomskie Kod. Małop. , II, 59 60. Od 1234 r. Wstydliwy panuje w Sandomierskiem, którego rycerstwo w części sprzyjało jemu, i za rządów Konrada musiało uchodzić na Rus Kod. Małop. , II, 46 i do tych adherentów Leszkowica należeli Gryfici Smolka, Szkice hist. , II, 42. Insza częśó Sandomierzan, jak np. Toporczycy trzymali się Mazurów por. Mściwoja dzieje u Piekosiń. , O powstawaniu społecz. pols, , str. 75. Zdaje się że kolonizacya niemiecka odbywała się tu jeszcze przed najazdem Tatarów por. Osadzenie Tarska przed 1227 r. Kod. Kated, , I, 25, Obok Tatarów i Litwini pustoszyli Sandomierskie 1258 Tarsk, Kod. Katedr. , I, 75. Wynikiem tych najazdów było przeniesienie klarysek, ufundowanych 1257 r. w Zawichoście do Skały 1259. Tatarzy w 1259 r. spustoszyli znowu 8. Kod. Małop. , I. To przeniesienie klasztoru w Krakowskie nie pozbawiło go jego posiadłości sandomierskich. Utworzyła się tym sposobem, jakby krakowska anklawa wśród ziemi S. Za czasów Leszka Czarnego, mamy przykłady świeckiego, ale tego samego systemu, wiązania krakowskiej i sandomierskiej ziemi węzłami moralnemi i osobowemi. Tak Otton z Wielogtów krakowskich jent wojewodą Sandomierskim do 1285 r. Kod. Małop. , 1, KU, Toporczyk Otto z Tułkowic sandomiorMkich, 1310 r. znany, jest innym przykładem kolonizacyi Sando mierskiego przez Krakowian I, 196. Już 1255 r. wierny rycerz Wntydliwego Fulko, syn Dzierżka czy Krakowianin, dostaje Bossowice w Wiślickiem Kod. Mał. , II, 102, może nie bez myśli praldycznej wiązania przez te osady z krakowską ziemią S. Myśl to prawdopodobna, zważywszy byt dwu stronnictw za Wstydliwego, powtarzający się i za Leszka Czarnego w walkach o tron krakowski z Mazowszem, Taki Świętosław, kasztelan wiślicki II, 164 5 i jedyny z całego swego rodu Stanisław z Chrobrza L 310 wierni Leszkowi Czarnemu wśród zatargów dynastycznych, jak związek Janusza i Ottona, dygnitarzy sandomierskich z Mazowszem, stwierdzają hypotezę 2 stronnictw wrogich w S. w ciągu XIII w. Zatargi też Leszka Czarnego z bisk. Pawłem z Przemankowa sprowadziły nawet czasowe wysiedlenie się części Toporczyków na Szląsk, ile że zelżeni w czci rodzinnej przez biskupa, i popierani zrazu przez księcia w wywarciu na nim zemsty, później dla zgody z biskupem, zostali opuszczeni. Zmiany po śmierci Leszka Czarnego zachodzące w rządzie wielkoksiążęcym, następstwo szybkie Bolesława mazowieckiego i Henryka wrocławskiego, wyjaśniły się o tyle 1290 r. , że Henryk umarł, Przemysław II wielkopolski objął Kraków a Władysław Łokietek, faktycznie sandomierskie a tytularnie i krakowskie 1290, Kod. Małop. , I, 139. Gdy zaś 1291 r. po objęciu Krakowa przez Czechów, Tobiasz biskup pragsld wyruszył na zabór ziemi S. , Łokietek nie tylko posiadł Wiślicę i Oblekoń snać chwilowo zajęte przez Czechów, ale odparł naieźdzców od Sandomierza Mon. , V, P. H. , 11, 852. Najazd Tatarów aź pod Sandomierz 1293 przypadł już za rządów czeskiego Wacława. Jak Paweł tak Prokop 1291 i 1294 r. złożyli hołd biskupi Czechom. Wówczas system nadań zapewniał obcemu władcy wpływ na ziemię sandomierską. Tak komes Stefan Węgrzyn, za zasługi położone w Krakowskiem dla Czechów co powiedziano wyraźnie w akcie nadawczym, dostał 1294 r. dwie Wierzbice za Wisłą, do czego mu 1296 r. dodano przewóz kakamienny w Gorzycach przez Wisłę Kod. Małop. , II, 195, 204 5. Podobnie był nagrodzony przez Czechów Jordan z Gargowa, komes Sasów 1301 str. 207. W 1295 wiernym sługą Czechów okazuje się być Mikołaj kasztelan sandomierski I, 140 6. Z tych rządów czeskich wreszcie pochodzi fundacya klasztoru szpitalników św. Augustyna w 8. przez Źegotę, kaszt, krakowskiego 1292 r. Dług. , L. B. Ill, 51 2, Kod. Małop. , II. Gdy w 1296 r. Litwini najechali ziemię sandomierską i zostali zwyciężeni możnaby przypuszczać, że w tem zwycięztwie bral udział i Łokietek, który następnie oblężony i pokonany w Sieradzu 18 listopada 1297 r. zrzekł sic za 8000 grzywien praw swych do Krakowa i Sandomierza na rzecz Wacława Kod. Wielkop. , Nr. 2036. Spustoszenie ziemi sandomierskiej przez Rusinów, z powodu że rycerze sandomierscy byli na wyprawie przeciw królowi Czech Mon. Pol. H. , II, 853, 879, świadczy, jak silną była wierność całej ziemi dla Łokietka. To też, jeżeli

Sandomierz