przed r. 1845 istniała tu oprócz folwarku znaczna wioska, w której mieszkali t. z. swo jacy. Opłacali oni dziedzicowi czynsz od gruntu, na którym stały ich budynki. Każdy posiadał też kilka morgów roli, jako też od powiedni kawał łąki i ogródek. Płacili tylko mały czynsz, a w żniwa pracowali przez parę dni na folwarku. Miał też nieomal każdy z nich kilka sztuk rogatego bydła i parę koni lub wołów, potem nie mało gęsi, które się pasły razem z pańskiemi, za to dziesiąta gą ska była pańska; lecz gdy ich ciężary wzro sły, zwinęli chłopi swoje gospodarstwa tak, że nie pozostało nic prócz zabudowań dzie dzica i jednej chaty, Kś. Fr. Rusek 1. Wielki, wś na pols. prus. Mazurach, pow. szczycieński, nad jeziorem t. n. , o 2 1 2 klm. od granicy pow. olsztyńskiego, 8 klm, na wsch. od Dźwierzut st. p. i tel. , 7 1 2 klm. od Pasymia. Wś założona przed r. 1390. R. 1472 odnawia Henryk v. Richtenberg, w. mistrz, Brożejowi z Elganowa Brosie Gilgenau przywilej na Wielki Rusek z 60 włóka mi chełm. , nadając je wyższem i niższem sądownictwem i podwójną służbą zbrojną. 2. R. Mały, dobra ryc. , tamże, na drugim brzegu jeziora, na płn. wschód od W. Ruska. Obszaru 433 ha. M. Rusek, w dok. Cleyne Rusky 1412, nadany został przez w. mistrza Konrada Zoellnera von Rothenstein 1382 1390 Hankowi Hanneke, Olbrechtowi, Kiersztanowi i Burkartowi 30 włók w lesie Nida na prawie chełm. , z obowiązkiem jednej służby zbrojnej. R. 1435 w dzień ś. Pryski odnawia Henryk Reuss z Pławna, komtur elbląski, powyższy przywilej Szymonowi, Jakubowi i Janowi Joen z M. Ruska. Ad. N. Ruseni, wś nad Czuhorem, dopł. Prutu, pow. sorocki gab. bessarabskiej, par. Belcy, cerkiew drewniana. W 1868 r. 226 dm. Rusiańce, wś, pow. kowieński, w 3 okr. pal. , o 65 w. od Kowna. Rusianówka al. Rusinówka, wś, pow. tar nopolski, odl. 7, 5 klm. na wschód od Tarno pola sąd pow. , urz. poczt. , tel. i st. kol. żel. , nad pot. Chodorówka, dopł. Gniezny. Grani ce wschod. Bajkowce, połud. Smykowce, za chod. Tarnopol, półn. Szlachcińce. Na zachód od osady wznies. Szczur 1931 mt. n. p. m. Czarnego. Obszar dwor. 146, gm. 227 mr. W 1857 r. 200 mk. , w 1880 r. w gm. 228, na obsz. dwor. 6; rz. kat. 42, par. Czernelów Ma zowiecki, gr. kat. par. Bajkowce. Kasa po życzkowa z kapit. 425 złr. Właśc. pos. dwor. Maryan Maniewski. B. R. Rusiany 1. wś nad rz. Wilią, pow. trocki, w 2 okr. pol. , gm. Żośle, okr. wiejski Rusiany, o 17 w. od gminy a 37 w. od Trok, ma 14 dm, , 155 mk. kat. i 9 żyd. w 1864 r. 87 dusz rewiz. ; należy do dóbr Zubiszki Zaleskich, W skład okręgu wiejskiego wchodzą wsie R. , Jaguny, Buhany, Kasperzyszki i Putryszany, w ogóle 123 dusz rewiz. b. włościan skarb. i 180 włośc. uwłaszczonych. 2. R. , wś włośc, nad rz. Duksztą, pow. wileński, w 2 okr. poL, gm. Mejszagoła, okr. wiejski i dobra skarb. Dukszty, o 8 w. od gminy a 29 w. od Wilna, ma 2 dm. , 28 mk. kat. 13 dusz rewiz. . Rusiborek, wś, pow. średzki, o 9 klm. a wsch. płn, od Środy poczta i st. dr. żel, par. Giecz, okr. wiej. Rusiborz, 4 dm. , 43 mk. kat. Przy schyłku zeszłego wieku należał R. do Krzyżanowskiego, skarbnika poznańskiego, później do Grabskich. E. Cal Rusibórz, wś, okr. wiejski i domin. , pow. średzki, o 9 1 2 klm. na wsch. płn. od Środy poczta i st. dr. żeL, par, Giecz. W 1578 r. mieli tu Cieleccy śladów osiadł. 4, tyleż pu stych i 3 zagrod. ; w r. 1618 był dziedzicem podczaszy poznański. Przez pewien czas był R. podobno własnością jezuitów poznańskich; około 1793 roku posiadał go Krzyżanowski, skarbnik poznański, później Karol Łaszczyński, a w końcu Grabscy, Wykopaliska tutej sze znajdują się w zbiorach poznań. Tow. Prz. Nauk. Wś ma U dm. , 90 mk. ; w skład okr. wiej. wchodzą Rusiborek 4 dm. , 43 mk. i Kopaszycka 9 dm. , 77 mk. ; cały okr, ma 24 dm. , 210 mk. kat. i 337 ha 313 roli, z czyst. doch. z ha 14, 40 mrk. Domin. ma 10 dm, 115 mk. kat. i 350 ha 336 roli, 5 łąk, 4 lasu; właścicielem jest Pluciński. E. Cal. Rusica, przyległ. dóbr Kadłubek, w pow radomskim. Rusie, zaśc, pow. wiłkomierski, gm. Pogiry, o 33 w. od Wiłkomierza. Rusiec 1. wś, pow. błoński, gm. Młochów, par. Nadarzyn, ma 250 mk. W 1827 r. było 17 dm. , 157 mk. W 1867 r. fol. Rusiec rozl. mr. 932 gr. or. i ogr. mr. 491, łąk mr. 70, zarośli mr. 285, nieuż. mr. 86. Wś R. os. 22, z gr. mr. 239. 2. R. , w XVI w, Rusyecz i Ruszcza, wś i fol. nad rz. Nieciecza, pow. łaski, gm. Dąbrowa Rusiecka, par, Rusiec, odl. 14 w. od Szczercowa st. pocz. i 10 w. od Widawy, posiada kościół par. drewniany; wś ma 99 dm. , 634 mk. , 749 mr. ; prob. 2 dm. , 3 mk. , 6 mr. ; fol. 8 dm. , 96 mk. , 2531 mr. 568 ornej. W 1827 r. było 60 dm. , 486 mk. W XVI w. należał R. do par. Restarzew. Kiedy wzniesiono tu kościół niewiadomo. Pierwotnie był filialnym. W 1643 Maciej Łubieński, arcyb. gnieźn. , na prośbę Jana Koniocpolskiego, dziedzica R. , utworzył przy nim parafią. W wielkim ołtarzu jest obraz N. P. Maryi uważany za cudowny Łaski, L. B. , 464, przypisy wydawcy. W XVI w, dziesięciny z R. pobierał pleban w Restarzewie. W 1553 r. było tu 6 łan. km. i 5 zagrod. Pawiński, Wielkop. , II, 216. Wydawca Lib. Ben. Ła Rusek Ruseni Rusiańce Rusianówka Rusiany Rusiborek Rusibórz Rusica Rusie Rusiec