cyusz al. Sambroczyk przekazał w tym roku testamentem swój księgozbiór, , szkole samborskiej, oddając pod nadzór plebana i magistratu. Szkoła ta parafialna musiała być założoną daleko wcześniej. W archiw. miejskiem Protoc. z r. 1668 i 1669, str. 3 czytamy pod r. 1668, że dyrektor szkoły wniósł skargę, iż w nocy szkolników jego, idących z jascłkami, znieważono i na cmentarz napadnięto i drzwi do szkoły wywalono. Była także szkoła runka przy cerkwi św. Filipa ob. Prot. z r. 1665 i 1666 r. , str. 325 do 327, w arch. miej. . W r. 1680 założyli jezuici 5klasowe kolegium. Od 1792 do 1815 ponosiło miasto koszta. utrzymania gimnazyum, jako zakładu publicznego. Odtąd utrzymywane jest z funduszu naukowego, zasilanego datkami ze strony gminy. W 1853 r. przekształcone na gimnazyum 8klasowe. Za czasów austryackich założono w S. szkołę wydziałową męzką i umieszczono ją w osobnym piętrowym budynku, pontawionym w r. 1876 kosztom 50, 000 złr. Wydziałową tę szkołę zniesiono w r. 1887 a od r. 1888 istnieją natomiast 2 męzkie szkoły 4klasowe. W mieście jest jeszcze. 7klasowa szkoła żońska, a na przedmieściach Dolnia i Powodowa szkoły etat. 2klasowe, We wszystkich szkołach język wykładowy polski. Archiwa i biblioteki Archiwum miejskie zawiera akta odnoszące się do rozmaitych spraw miasta, jako to do sprawy żydowskiej, do sprawy z przedmieszczanami, do sprawy propinacyjnej, do granie miasta, inwentarz i oszacowanie budynków zamkowych z r. 1787 i in. , przywileje oryginalne lub kopie, listy królów, uniwersały i t. p. Najdawniejszy dokument pochodzi z r. 1507. Z ważniejszych wymieniamy listy Bony z r. 1542 w sprawie wodociągów, 1553 na rzecz Rusinów; pismo Zygmunta III z r. 1590 zakazujące uciskać mieszczan; list Jana Kazimierza z r. 1658 uwalniający miasto na lat 7 od dawania podwód, drugi z tegoż roku względem oddania strzelby wojennej; listy Jana III i uniwersały z r. 1678 zakazujący wojsku podczas marszu w S, przebywać i uciskać mieszczan i z r. 1693 biorący w opiekę obcych kupców przybywających do S. ; przywilej Augusta II z r. 1697 potwierdzenie dawnych przywilejów i drugi z tegoż roku zakazujący wojsku lokować nię w S. i okolicy i ludność uciskać. Z ksiąg są wązka, podłużna książeczka p. t. ,, , Transactiones ab a. 1488 ad a. 1527, tomus antiquus secundus str. 442 a następnie Acta Consulum civitatis Samboriensis A. D. 1582 ad 1600 kart 229; Acta judicii civilis Samboriensis A. D. 1629 i 1630 kart 146; Protocollon causarum judicii advocatialis Samboriensis A. 1038 kart 66; Acta judicii a. 1647 ad 1653 kart 216; Protocollon officii advocatialis et judicii scabinalis Samboriensis od r. 1659 począwszy do r. 1785, tomów w ogóle 90. W księgach tych, pisanych przeważnie po łacinie, rzadziej po polsku, mieszczą się sprawy, jakie się toczyły przed sądom, testamenty, kontrakty kupna i sprzedaży, uniwersały królów, hetmanów, poborców podatkowych, lustratorów, lauda miejskie, ceny wiktuałów i t. p. zapiski, odnoszące się niekiedy do wypadków dziejowych. Obok archiwum miejskiego istnieje tak zw. archiwum mieczczańskie, zbiór 69 oryginalnych, pergaminowych dokumentów, bardzo dobrze zachowanych. Dokumenty od r. 1406 do 1795. W ratuszu mieści się archiwum korporacyi rzemieślniczej, złożone z sześciu skrzyń cechowych, zawierających rozmaite dokumenty. Archiwum parafialne łacińskie posiada spis przywilejów kościelnych od r. 1415 i kilka oryginalnych dokumentów. Znajduje się tu także Opisanie miasta Sambora z r. 1568. Jest to odpis z inwentarza pożytków sstwa Samborskiego, po zejściu ssty Starzechowskiego. Na uwagę zasługuje rękopis arkuszowy, oprawny w skórę 244 str. , p. t. Copiae jurium, privilegiorum et munimentorum Ecclesiae Samboriensis ex originalibus authenticis fideliter excorptac et descriptac A. D. 1689; późniejsze dopiski sięgają do r. 1820. Z ksiąg metrykalnych dawniejszych znajdują się w archiwum Metrica Baptisatorum t. I od r. 1599 do 1634; II l634 50; III 1651 57; IV 16671684; V 1684 92; VI1693 1711; VII 171225; VIII 1726 54; IX1754 1761, razem tedy tomów 9. Metrica copulatorum t. I odr. 1571 1604 II, 1666 1725. Metrica mortuorum t. I od 1664 wedle napisu, ale faktycznie dopiero od r. 1671 do 1725; II1726 1774; III 1776 1827 tu tylko umarli we wsiach należących do parafii zapisani. Biblioteka bernardyńskiego klasztorni, uszkodzona przez pożar 1845 r. , istniała już w 1449 r. , a sądząc po liczbach inwtnitarskich była liczna i doborowa. Sozański Klasztorne biblioteki w Samborskiem, Dziennik literacki, 1853 r. Nr. 17 podaje liczbę dzieł na 3000. Przeważnie znajdują się dzieła treści teologicznej lub religijnej. Klasztor bernardyński posiada prócz tego ciekawy rękopis p. t. Acta seu Monumenta diversa ex duobus vetustissimis protocollis conventus istius Samboriensis ordinis Minorum etc. A. 1780 collecta. Księga ta zawiera nietylko materyał do dziejów klasztoru, ale takie szczególy do dziejów miasta. Przemysl i handel. W S. istniały cechy krawiecki, bednarski, tkacki al. płócienniczy, szewcki, rzeźnicki, murarski, kuśnierski, safianniczy, pie

Sambor