obrawszy duży plac z ogrodem, poczęli stawiać w r. 1474 klasztor, który ukończono w r. 1476. Kościół wystawiono dopiero w r. 1488 a bisk. przemyski Jan Targowicki konsekrował go p. w. Wniebowzięcia N. M. P. W r. 1498 Tatarzy wpadłszy do S. złupili klasztor, a dwóch braciszków Jana z Węgier i Bogusiaka Polaka, zamordowali, Wdowa po Janie Odrowążu wraz synem Janem odbudowała klasztor i kościół, w którym wraz z synem około r. 1517 została pochowana. Zdaje się że w ciągu XVI w. klasztor podupadł W r. 1585 Jerzy Mniszech, woj. sandomirski na nowo go odbudował. W r. 1786 rząd austryacki zabrał klasztor i kościół a bernardynów przeniesiono do klasztoru exmisyonarzy. W 1847 r. otrzymali kościół pojezuicki a kosztem funduszu religij. zbudowano im obok kościoła nową rezydencyą. W 1861 r. ołtarz wielki i dwa boczne zrestaurowano. W pierwotnym klasztorze mieści się dziś sąd obwod. i więzienia. Pozostała dotąd w całości kaplica więzienna, ze starożytnem ostrołukowem sklepieniem. W bibliotece bernardynów znajduje się księga p. t. Acta seu Monumenta diversa ex duobus vetustissimis protocollis conventus Samboriensis etc. collecta, w której opisane są dzieje pierwotnego klasztoru ob. Barącz Pamiętnik zakonu Bernardynów w Polsce, Lwów 1874, str. 377 i Encykl. kościelna, t. II, str. 226. Za czasów Rzpltej istniały jeszcze w S. klasztory dominikanów, jezuitów i brygitek. Klasztor i kościół dominikanów istniał tuż za miastem, przy ulicy Przemyskiej i Dominikańskiej dziś Sobieskiego. Powstał 1406 r. z fundacyi Elzbiety, wdowy po Spytku, woj. krakowskim, która zapisała zakonowi wieś Szada Jabłoń. Maciej, biskup przemyski, potwierdził akt fundacyi i pozwolił dominikanom brać dziesięcinę z Oziminy, Łąki i Kupnowic ob. Archiw. miejskie w S. , dok. Nr. 61. Przywilej fundacyjny potwierdził Zygmunt I w r. 1542, a ponieważ w czasie pożaru pierwotne przywileje spłonęły, przeto Zygmut August wydał w r. 1561 przywilej nowy, potwierdzający dawne posiadłości i prawa Archiw. mieszcz. , Nr. 14. We Lwowie 3 czerwca 1578 r. nadaje Batory dominikanom ogród t. zw. winny, który przypadł królowi prawem kaduka, a tę samą darowiznę potwierdził w Samborze d. 24 września 1578 r. Archiw. mieszcz. , Nr. 23 i 24. Mieli teź kś. dominikanie głównych nieprzyjaciół kś. misyonarzów, którzy trzymając dusz sterownictwo zakazywali parafianom, żeby nie chowali się u dominikanów i żeby ci ojcowie procesyi publicznej w niedzielę podczas oktawy Bożego Ciała nie odprawiali. Dominikanie udali się do Rzymu, zkąd wydano dyplom d. 22 lipca 1752 r. , z którego treści wypływa, że na mocy przywilejów papieskich wolno jest chować się u dominikanów i odprawiać procesyc publiczne na Boże Ciało. Spory mimo to nic ustawały Barącz Archiw. dominikanów w Jarosławiu, Lwów 1884, str. 209. O sporach kościoła paraf. z dominikanami znajdują się także szczegóły w samborskiem archiwum paraf. Copiae jurium, str. 174 i 178. Dnia 7 kwiet. 1788 r. zniesiono dominikanów, a majątek przyłączono do funduszu religijnego. We frontowej ścianie klasztoru, w którym dzisiaj są koszary wojskowe, jest wmurowana marmurowa tablica z napisem Patrimonium pauperum regnante Francisco II Rom. Imp. in auxilium et solamen proximi studio curatoris hospitalis Mich. Jos. Rzepecki, Canon. Chełm. Dec. Praep. Sambor. rentauratum A. D. 1800 ob. Barącz Rys dziejów zakonu kaznodzieij. w Polsce, Lwów 1861, t. II, str. 326 i Encyklop, kościelna, t. IV, str. 293. Klasztor jezuitów wraz pięknym kościołem wystawił i uposażył Marcin Chomentowski, woj. mazowiecki, w r. 1680. Syn jego Stanisław, podczas pobytu w Rzymie, otrzymał od generała S. J. Tamburyna relikwią św. Stanisława Kostki i złożył ją w samborskim kościele, przydawszy bogaty aparat i lampę srebrną. Sam w tymże kościele odpoczywa 1728 r. . W r. 1762 posiadało kolegium w samym 8. 19 dm. 5 a na przedmieściu Dolnem folw. przy pastwisku Świni Kwik zwanem. , wraz z sadem i sadzawkami, młyn, słodownie na ulicy Tkackiej i 4 chałupy na przedmieściu Górnem, zaś cegielnię z domostwem, sadem i chałupą na Oczakowie w Bibliotece lwowskiej uniwersyteckiej znajdują się rękopisy do spraw tego zgromadzenia pod Nr. 104, 105, 108, 109, 118, 121, 130 i C. 3. Po zniesieniu zakonu umieszczono w budynkach urząd cyrkularny dziś starostwo, w budynku mieszczącem kolegium jezuickie urządzono szkołę główną normalną i gimnazyum, a kościół pojezuicki oddano w r. 1847 bernardynom. Klasztor brygitek był założony w r. 1626 przez różnych dobrodziejów, a głównie przez Mikołaja Daniłowicza, podskarb. kor. Pierwszą ksienią klasztoru była Urszula, córka Daniłowicza. Sejm w 1677 r. uwolnił wś Brześciany, własność brygitek, spustoszoną w wojnie tureckiej, od opłat i ciężarów wojskowych na 4 lata Vol. Leg. 1860 r. , V, 238. W 1731 r. Jan Dzieduszycki zapijał brygitkom złp. 3000. Po zniesieniu zakonu umieszczono w klasztorze dyrekcyą finansową a kośoiół obrócono na magazyn wojskowy. Na cmentarzu znajduje się kaplica fundacyi Spansty. Żydzi mają na Blichu bóżnicę. Szkoły. Najwcześniejsza wzmianka o szkole w S. pochodzi z r. 1573. Grzegorz Wigilan

Sambor