katedrze bremeńskiej w 1201 r. u ujścia rzeczki Rygebach do Dźwiny, w krainie, do której misyonarze holsztyńcy i żeglarze bremeńscy przynieśli już w 1159 r. chrześciaństwo i zawiązki kultury zachodniej. Nazwę otrzymała R. od strumienia Rygenbach, uchodzącego do Dźwiny. Strumień ten zasklepiony płynie pod brukiem założonego nad nim miasta. Wznosi się nad nim przeważnie ulica staromiejska Risingstrasse. Założyciel R. , bisk. liwoński Albert I, wprowadza tu już wr. 1202 zakon kawalerów mieczowych Fratres militiae Christi, który w r. 1237 zjednoczył się z zakonem krzyżackoniemieckim i przyjął jego regułę oraz strój zakonny wraz z nazwą Fratres domus Teutonicorum per Livoniam. Ci inflanccy krzyżacy do polowy XVI w. wspólnie z arcyb. ryskim władali Inflantami a w części i Rygą aż do 1561 r. , w którym władzcy ruscy sięgać poczęli po kraje liflanckie, skutkiem czego Estonia już w r. 1560 dostała się Szwedom, całe zaś Inflanty z R. w dniu 28 lutego 1561 r. poddały się Zygmuntowi Augustowi, który ostatniemu mistrzowi inflanckiemu Gotardowi Kettlerowi oddał na prawie lennem część ich, składającą biskupstwo kurońskiej zwaną odtąd Kurlandyą. Ryga wtedy uzyskała dla siebie dwadzieścia lat niezawisłości Freiheistsjahre, po upływie których zjechał tu król Stefan Batory. Szwecya, po długich z Polską wojnach, opanowała w 1621 r. wielką częśó Inflant wraz z R. , która blisko wiek cały znosiła panowanie szwedzkie. W r. 1700 oblegały R. wojska saskie Augusta II, ale przybył tu na odsiecz Karol XII i oblegających odparł w dniu 18 lipca 1701 r. Z tego czasu przechowuje biblioteka miejska ryska krzesło olbrzymie, kurdybanem obite, z monogramem awanturniczego króla szwedzkiego. Po klęsce Karola XII pod Połtawą, uległa R. wojskom ruskim i poddała się Piotrowi I w d, 4 lipca 1710 r. , a zaś wr. 1721, skutkiem układu Nysztadzkiego wraz z Inflantami szwedzkiemi i Estonią ostatecznie do monarchii ruskiej wcieloną została. Odtąd, za wyłączeniem lat 1812 i 1813 r. , w których częśó przedmieści spalono a samo miasto było przez wojska francuskie i pruskie bezskutecznie ostrzeliwane, tudzież r. 1854, w którym porty ryskie znosić musiały blokadę floty angielskiej, miasto cieszyło się pokojem i pod każdym względem świetnie się rozwinęło. Po zniesieniu w latach 1858 1861 r. dawnych warowni, baszt i wałów, gdy siec kolei żelaznych i telegrafów powiązała ten gród nadbałtycki z wewnętrznymi guberniami cesarstwa a trzy porty miejskie znakomicie ulepszone zostały, rozwinął się tu szybko handel i przemysł fabryczny. Pracowitość zaś, zabiegłość i przemyślność ludności, postawiły miasto na obecnym wysokim stopniu kultury. Herb IL najdawniejszy, na pieczęci dokum. z 1226 r. , przedstawia mur o pięciu strzelnicach, dwóch wieżyczkach i otwartej bramie, w powietrzu, pomiędzy wieżyczkami, podwójny krzyż biskupi i klucze. Niewątpliwie nadany został miastu przez biskupa Alberta. Herb ten okala napis Sigillum burgencium in Riga manencium. Herbu tego używała R. do 1336 r. Na dokumentach wydawanych pomiędzy 1349 a 1470 r. herb IŁ. ulega już zmianom. Mur z bramą otwartą zamieniono na wejscie do zamku a dwie od ziemi wznoszące nię baszty umieszczono w miejscu wieżyczek. Owe baszty łączy na późniejszych pieczęciach mur dachem przykryty a tworzący obronne wejście ze spuszczoną do połowy kratą żelazną z pod której wygląda głowa leżącego lwa. Po nad dachem muru unoszą się w powietrzu dwa klucze w kształcie krzyża, a nad nimi, w miejscu biskupiego krzyża, występuje XVI w, krzyż rycerzy inflanckich. W około napis Sigillum civitatis Rigensis. Tej postaci herbu używa R. aż do 1660 r, , w którym Karol XI, pragnąc wynagrodzić wierność mieszczan, umieszcza w herbie dwie królewskie korony jedne nad lwią głową a drugą w powietrzu po nad kluczami i krzyżem. W około herbu był napia Carolus D. G. SvecoGottho VandaloRex Civitatis suac Rigensis coronavit fidem. Tego herbu używa miasto i obecnie, napis tylko zmieniono na Sigillum Civitatis Rigensis ob. Historische Nachrichten vom Rigaschen Stadtwappen, w piśmie Rigasche Stadtblaeter z 1812 r. , str. 18 24. Bibliografia. Przyczynki do dziejów miasta tudzież plany i ryciny R. wylicza dzieło prof. Winkelmana Bibliotheca Livouiae historica Nr. 7187298. O przemyśle R. w XIII i XIV w. napisał Konstanty Mettig dziełko Zur Geschichte der Rigaschen Gewerbe im 13 und 14. Jahrhundert Riga, 1883 r. . Dr. Girgensohn ogłosił ciekawy opis dawnej R. p. t. Skizze der Stadt Riga um 1300 Bali. Monatsschrift z 1886 r. , t. XXXIII, str. 433 448. Piękny plan R. , wykonano na 24 arkuszach p, t. Karte der Stadt Riga in 24 Blaettern im Maassstabe I 2100 angefertigt auf Anordnung des Stadtamtes nach den Vermessungen aus den Jahren 1880 1883 Zurich, 1886 r. . Statystykę stosunków miasta opracowali Frydryk JungStilling w dziełku Beitrag zur Statistik der Gobaeude und Grundplaetze in der Stadt Riga Ryga, 1882 r. , in folio; Ergebnisse der Volkszaehlung von 29 December 1881 in Riga Ryga, 1883 r. , in 4to majori; Resultate der am 17 Febr.