ców stanowi rolnictwo Atoli gospodarstwo rolno i chów Isydla zaledwie, ostatniemi czarny zaczczęły się. cokolwicsk podnonić. W 1884 r. liczono w powieście ogółom 137, 570 sztuk zwierząt domowych, mianowicie 21, 260 koni, 39, 815 krów, 1578 byków i wołów, 12, 815 cieląt, 39. 392 owiec. prostych, 1G4 owiec cicnko wchuHtych, 2l, 666 trzody chlewnej i 1022 kóz. Przemysł fabryczny mało rozwinięty. W powieeitj istnieją właściwości tylko 3 fabryki a mianowicie fal ryka, zapałek w Rz. , garbarnia w Wielonach i tamże fał ryka płótna. Oprócz tego 5 gorzelni i 3 browary piwne. PrzemyHł rękod ioiniezy również wiele pozostawia do życzenia. . Najlepiej rozwinęły się młynarntwo, garncarstwo i strycharstwo. W powiecie jest 9 młynów wodnych, 2 dziegciarnie, 33 j. jarnearni, 14 cegielni i 4 wapielnie. WłoHcianki przędą w zimie len i wełnc, i wyrabiają z nich rozmaite tkaniny. Zwłaszcza ich wełniane wyroby, larbowane w domu, łjywają częstokroć bardzo udatne. Handel, główniej zbożowy i drzewny, pozostaje wyłącznie w ręku żydów. W powiecie odbywa się 46 jarmarków dorocznych. Karczem i szynkowni w obrębie powiatu liczą tylko 77, potajemnych zaś jeat może drugie tyle. Komunikacya wodna po dopływach Łubanu a ztamtąd Ewiksztą i Dźwiną do Rygi istnieje tylko w porze wiosennej, Natomiast stałą komunikacyą mają nirony tutejsze przez dr. żeL warsz. petersburką która przerzynając powiat na 9milowcj przestrzeni, dzieli go na dwie równe, niemal potowy, i ma tu stacye Antonopol, Rzerżyca i Iwanówka. Szosa warszawsko peters. równolegle z linią dr. żelaznej przecina powiat. Z dróg niegdyś pocztowych pozontaly tylko rzeżyckolucyńska 1 1 2 mili i rzeżyckowarklaunka 6 mil. Urzędy pocztowe istnieeją w Rz. , Warklanach i w Iwanówce. Zarząd powiatu składają marszałek od 1864 r. przez rząd wyznaczany oraz prezydent szlacheckiej opieki, z dwoma członkami, mianowanymi od rządu. Oprócz tego jest prezes zarządu włościańskiego z dwonui członkami i geomtrą, oraz komisya wojskowa. Pod względem policyjnym powiat dzieli się na 19 gmin Wielony, Warklany, Borchów, Sterniany, Byków, Galany w 1 okr. pok, do spra włośc. ; Dryczany, Berzygał, Uzułmujża, Duksztygał Czarny w 2 okr. ; Prężnia, Rozentowo, Fejmany, Szalajony, Ciskady w 3 okr. ; Andrcpno, Wajwody, Kownata i liczeńmujża w 4 okr. pok, . Zarząd skarbowy ogranicza się na kasie powiatowej. Mto pow. Ezeżyca mn wlanny zarząd miejski Sąd okręgowy witcdjnki odbywa corocznie tylko 4 kadencye w Rz; pow. rzeżycki rozdzielony jest miedzy 3 H dziów pokójti. Jcnt też 1 towarzysz prokuratora, gt; lt; ; dziów ńledc zych, 4 komornikkw sądowych i 2 notaryuszów. obsługę sanitarną spełnia w powiecie 6 lekarzy, jedna akuszerka i jeden weterynarz. Szpitale przy parafii katol, rzeżyckiej, oprócz tego lazaret miejski tamże i szpital żydowski. Szkół wyższych ani średnich nie ma w powiecie. W Rz. istnieje obecnie dwuklasowa szkoła, przekształcona w 1878 r. ze szkoły powiatowej na ludową, tudzież jednoklasowa szkółka elementarna. W powiecie na 19 gmin jest 15 szkółek. Marszałkami szlachty powiatu rzężyckiego byli Kazimierz Bujnicki, wydawca zbiorowego pisma, , Rubon, autor wielu powieści i tłumacz Psalmów Dawidowych, Teofil Benisławski, Jan Sokołowski, który przez czas jakiś piastował także urząd marszatka gubernialnego, Michał Reutt i Józef lieraldWyżyoki, autor Zielnika ekonomiczno technicznego i rozmaitych artykułów przemysłoworolniczych. Ostatnim marBzałkiem z wyborów był Ignacy Bohomolec, wydawca ksu żek ludowych łotewskich. Starostwo grodowe rzeźyckie podług spisów lustracyjnych od 1562 r. było ekonomią królewską. Od 1589 r. zamienione na ststwo, było w posiadaniu Naruszewiczów, Bujwidów, Sobioskich, Zielińskich, Tyzenbauzów, Bielińskich i Korfów, wreszcie z mocy przywileju lcróla AugustaIII z d. 10 grudnia 1757 r. trzymał je Fryderyk Zygmunt Korff, opłacając zeń kwarty 9453 złp. 25 gr. a hyberny 2061 złp. Po przyłączeniu Inflant do Rossyi posiadał je dożywotnie senator Mikołaj Korff a następnie do potowy bieżącego stulecia syn jego bar. Andrzej Korff, po którego śmierci wszystkie dwory tak zwanych ziem starościńskich rzeżyckich zniesiono, a grunta przez nic zajmowane już to pomiędzy włościan skarbowych rozdzielone, już to do dóbr państwa OBtatocznie wcielone zostały, G. Manteuffel, Rzęczkowo, , pow. wyrzyski, ob. Ezęshowo. Rzęczkowo, niem. Renczkau, dok. Runczkau, Risschkow, wś, pow. toruński, st. p. Unisław, par. kat. Łążyu. Z wyb. Horst 1885 r. 20 dm. , 134 mk. i Kopanken 6 dm. , 28 mk. obejmuje 1157 ha 4 lasu, 187 łąk, 895 roii. W 1885 r. było 109 dm. , 171 dym. , 849 mk. , 555 kat. , 282 ew. , 12 żyd. Szkoła 3klaHowa kat. liczyła 1887 r. 238 dz, i 3 naucz. Rz. powstało z polącz mia kilku działów, któro częś nabywało miasto Toruń. W 1405 r. występuje Wisske von Rissclikow, t. j. Wiśko z Rzęczkowa, około r. 1430 zaś Jocusch v. Rischkow. t. j. Jakusz z liz. , wreszcie 1487 Jurgo Runczcowsky, , t. j. Jurga czyli Jerzy RzęczkowBki ob. Kętrz. O naród. poL, 8tr. 127. Także Stefan Goluchowski posiadał tu jeden dział, który mu odkupiło miasto. Od Fabiana Wobkiego zaś nabyło mto jego posiadłość za 4000 fl. Ale jeszcze r. 1621 nio

Rzęczkowo

Rzęczkowo