rozsiane po niem wysepki i wyspy w liczbie 25, pokryte dąbrowami. Błota znajdują się głównie w płn. zachod. części powiatu. Ważniejsze z nich błoto otaczające jez, Łuban, mające do 128 w. kw, , dalej przedzielone od siebie drogą z mka Warklany do mka Kryżborka błoto Borówka 38 w. kw. i Tejcza 114 w. kw. , oraz błota rozdzielono drogą z Wielony do Bykowa, z których jedno ma 22 w. kw. , drugie zaś 20 w. kw. Puszcze i lasy powiatu obecnie już mocno Bą przetrzebione. Wyniszczono je przeważnie na potrzeby dróg żelaznych oraz na pokrycie ciężarów gospodarstw tutejszych. Większe przestrzenie leśne znajdują się obecnie w dobrach Warklany, Sterniany, Atanzany, Borchowo i Rudzaty, rozległość ich dochodzi do 160 w. kw. Lasów skarbowych prawie nie ma w powiecie. W lasach rosną głównie Bonna, świerk, brzoza, olcha i osina; dąb, klon, lipa, jcnion, brzost i wiąz rzadko się obecnie spotykają. Dębów niegdyś było tak wiole, że wiele wsi i dworów od tego drzewa nazwę swą wzięło. Nad górnym biegiem rzek zraszających powiat szumiały w XVI w. lasy dębowe, stopą ludzką prawie niedotykanc; miejscami, po zapadłych brzegach większych lub mniejszych dopływów Malty i Rzeżycy, tworzyły się mokradła, w części zarośnięte gęstwiną krzewów i borów, częścią odkryte pod postacią łąk. W tych borach i bagniskach wedle lustracyi z 1590 r. znajdował przytulcie zwierz wszelkiego rodzaju. W najdalszych zakątach leśnych ówczesnego wójtowstwa rzężyckiego żyła wielka ilość niedźwiedzi i dzików a obok nich liczno stada wilków, rysiów, kun i sarn. W bagniskach a zwłaszcza w łachach rzecznych ocienionych dębami, bóbr zakładał swoje żeremia, które luntracya starostwa rzeżyckiego z 1599 r. w ustępie Gony bobrowe szczegółowo opisuje. Obecnie bobry i dziki wyginęły oddawna. Puszcze zamieniły się w kraj stosunkowo ludny. W 1780 r. było w powiecie 1014 miejsc zamieszkałych i 28, 595 mk. Spis ludności z 1867 r. wykazuje 81, 014 mk. Odtąd wzrosła jeBzcze, bardziej ludnośó. W 1884 r. liczono bowiem w pow. rzeżyckim 2150 miejsc zamieszk. ., 17, 525 dm. i 121, 490 mk. , z których wedle notat Wład. Sołtana na mto Ez. przypada 10, 171 a na powiat 111, 325 duaz. Podług wyznania było w 1884 r. 2 578 prawosł, 80, 725 katol, 1250 protost, , 206 jednowierców, 26, 170 rozkol, 10, 403 izrael, i 2 m ahom. Ludnośó rz. kat. , z Polaków i Łotysze w złożona, należy do archid, mohylowskiej a rozdzieloną jest na dwa dekanaty rzeżyckołu bański i rzeżyckoraźnieński, z których pierwszy liczy 13 a drugi H parafii, Kościołów katol paraf, i filial jest ogółem 33 w powiecie; niektóro z filialnych są to właściwie tylko kaplico mniej lub więcej obszerne, Bo dekanatu rzeżyckoraźnieńskiego decanatus Rositensis ad Rasnam należżą parafie lizożyca, Stalerowszczyzna, Sarkańce, Pusza, DuksztygałSłobódzki, , Adrepno, Andzelmujzą, Bukmujża, Duksztygal Szadurnki, liozeuiow i Kownaia; do dcskanatu zaś rzeżyckoko łubańskiego decanaius Rosi ad Luban parafie J ejmauy, llzulmujża, Drycany, Byków, Ciskady, Wielony, liyków, Preżma, Rybiniszki, Galany, Warkhiny, Borchów i Sterniany. Niewicikji ilość. protestantów powiatu należy do par. witebskopołockiej i posiada obecnie 2 zbory w Warklanach i Rzeżycy. Prawosławni mają w powiecie 3 cerkwi 5 w Rzeżycy, Karpuszkinie i w Ilzymberku i należą do aparchi witebskiej, Jednowiercy jedną tylko tworzą parafią i mają 2 cerkiewki. Żydzi posiadają 22 bóżnic z których 18 w Rz. , mają swój kahal i zarząd bóżniczny w Rz. , w której też rezyduje rabin. Obecnie w powiecie są 4 miasteczka Rzeżyca 10, 380 mk. , Warklany 1244 mk. , Wielony 1147 mk. i Rybiniszki 29, 1 mk. . Niegdyś wszakże do liczby miasteczek zaliczano także nioznaczące osady, jak Antonopol, Maltę, Prezmę i i. d. Włościanie są po największej części Łotyszekatolicy. Pomiędzy nimi sporadycznie rozsiani ną Rossyaniestarowiercy, trochc Litwinów w par. ciskadskiej a jeszcze mniej Polakówwłościan w par, warklannkiej. Po mianteezkach przenuigąją żydzi. Właściciele ziemscy przeważnie Polacy; w ostatnich latach dużo Niemców po nabywało tu majątki. Własność ziemaka w pow. rzeżyckim podług spisu urzędowego z d. 15 sierpnia 1885 r. rozdzieloną jest w sposób następujący 23 właścicieli, mających do 20 dz. ziemi, posiadało 266 1 2 dz. 7 katol 94 dz. , 3 prawosł 27 dz. , 4 pro tent. 59 dz, , 8 rozkol 85 dz, i 1 żyd 4 1 2 dz. ; 95 właścicieli, mających od 20 do 100 dz. , posiadało 5274 dz. 39 katol 2507 dz. , 3 prawosł 211 dz, , 5 protest. 241 1 2 dz. , 44 rozkol. 2200V s dz, , 4 żyd. 114 dz, ; 85 właścieli, mających do 500 dz. , posiadało 19, 790 dz, 3 S katol, 8958 dz. , 12 prawosł. , 2569 dz. , 7 protest. 1527 dz. I 28 rozkol 6756 dz. ; 25 właścicieli, mających do 1000 dz. , poniadato wogóle 17, 602 3 4 dz. 15 katol, , 11, 300 dz. , 4 prawosł. 2417 dz. , 3 protest. 2138 3 4, dz. i 3 rozkol 1747 dz. i wreszcie do 49 właści cieli, mających przeszło po 1000 dz. , należało 154, 186 1 2 dz. do 36 katol ll5, 932 1 2 dz. , do 3 prawosł 5299 dz. , do 7 protest. 24, 751 dz. i 3 rozkol 3204 dz. . W ogóle w powiecie do 135 wlaścicieU katol należało 138, 788 2 2 dz. , do 25 prawosł. 10, 523 dz. , do 26 protest. 28, 717 1 4 dz, , do 36 rozkol 18, 9727, dz. i do 5 żydów 118 1 2 dz. Główne zajęcie mieszkań Rzeżyca