Pierlejewo al. Pierlejew, Perlejewo, urzęd. Perelejewo, Pierelewo, wś nad rzką Pełchówką, dopływem Nurca, pow. bielski gub. grodzieńska, w 3 okr. pol. ciechanowieckim, dawniej w ziemi drohickiej, potem w pow. drohickim obwodu białostockiego, o 24 w. od miasta gub. Grodna względem P. na płn. leżącego, o 6 mii od mta pow. Bielska także na północy, o 6 mil od Brańska, 50 mil od Wilna, 3 mile na płd. od Drohiczyna, o 1 1 2 mili na płn. zach. od handlowego Ciechanowca, 3 mile od Siemiatycz, 5 wiorst od rz. Bug pod wsią Granne. Rzeczka Pełchówka wypływająca ze źródła pod wsią Drochlin, w par. grodziskiej, przepływa ze wsch. na zach. przez całą długość par. pierlejewskiej i przez wsie par. ciechanowieckiej Wojtkowice Stare i Wojtkowice Dady; za tą wsią wpada do rz. Nurzec, a z tą do rz. Bug, pomiędzy wsiami Wojtkowice Glinna par. ciechanowiecka i Ślepowrony par. nurska gub. łomżyńskiej. Rz. Pełchówka acz z początku jest małym strumykiem, dalej jednak zasilona kilkunastu strumieniami, obraca 4 młyny, dwa w Leszczu i po jednym w Pełchu i w Wojtkowicach Dadach. Przez P. przechodzi trakt, zwany Wielkim Wojennym, z Grannego do Brańska, Bielska, Białegostoku, Grodna i dalej wiodący. W P. był i dotąd stoi opustoszały kościół z drzewa, w r. 1707 na miejscu starego przez Baltazara Ciecierskiego, stolnika drohickiego, fundatora kościoła unickiego, dziś cerkwi prawosławnej w Czekanowie, zbudowany. Lecz gdy ten począł chylić się ku upadkowi, to w 860 r. ów czesny proboszcz ks. Józef Srzedziński z pomocą parafian rozpoczął budowę nowego murowanego kościoła, wyprowadził mury pod dach i pokrył tymczasowo słomą. Rok 1863 przerwał dalsze roboty. Dopiero obecny administrator kościoła w P. budowy kościoła dopełnił i w 1883 r. nabożeństwo wprowadził. O czasie fundacyi pierwotnego kościoła w P. żadnej wiadomości nie ma akt erekcyjny znajduje się podobno w Archiwum Głównem w Warszawie. W starych wizytach kościelnych znajduje się tylko wzmianka, że fundowany był przez braci Leszczyńskich. Akt darowizny włóki pola przez Pawła Dursa, dziedzica na P. i Pieczyskach, na rzecz kościoła w P. , Datum in Pierlejevo Feria quarta in octava Visitationis Glorios. Virginia Mariae au. Dom. 1473, a do akt konsystorza dyecezyi łuckiej die veneris 21 Mai qui erant ante Dominicam Rogationem an. Dom. 1568 wniesiony, dowodzi, że kościół w P. na początku drugiej połowy XV w. już istniał. Pierwotni fundatorowie Leszczyńscy nadali kościołowi pierlejewskiemu 4 włóki gruntu i 4 chat poddanych. Miał on także kapitał 1000 złp. na utrzymanie altarzysty przez Szymona Tchorzniokiego 1771 Słownik geograficzny Tom VIII Zeszyt 86. r. zapisany. Jak grunta tak i suma zabrane zostały w 1841 r. przez skarb i wzamian wyznaczono proboszczowi około 40 dzies. ziemi i 230 rs. rocznej pensyi. Przy kościele istnieje bractwo różańcowe, zaprowadzone w 1778 r. za przywilejem papieskiem. Par. pierlejewska względem Pierlejewa położona przeważnie na wschodzie, rozciąga się ze wsch. na zach. mil 3, a z płd. na płn. 1 1 2 mili. Graniczy z parafiami katol. na wsch. płd. z ostroźańską wś Ostrożany, na płd. ze śledzianowską wś Śledzianowo i granieńską wś Granne, na zach. z ciechanowiecką m. Ciechanowiec Stary, na płn. z pobikrowską wś Pobikry, dawniej Pobikrowy, a na wsch. dotyka parafii dawniej unickiej dziś prawosł. grodziskiej wś Grodzisk. Do parafii pierlejewskiej należało dawniej 31 wsi, ale wś Skórzec, jako bliżej Pobikrów położona, została oderwaną i do par. pobikrowskiej wcieloloną. Wś Poniaty zkąd Poniatowscy, przyległa majątkowi Kostusin, mieszkańcy której, szlachta cząstkowa, jedni wyprzedali swe grunta dziedzicowi tegoż majątku Dominikowi Ciecierskiemu, marszałkowi obwodu białostockiego, drudzy z nim zamienili na grunta we wsiach Leszczce, Pierlejewie i Pieczyskach i tam się osiedlili, poniatowskie zaś grunta wcielono do majątku Kostusina, a tem samem do par. ciechanowieckiej. Obecnie par. pierlejewska ma 29 wsi, a w nich 531 dymów, 3239 mk. , 1656 męż. , 1583 kob. podług spisu parafialnego z r. 1884, mianowicie 1 P. wś nad rz. Pełchówką, przy trakcie wielkim wojennym, szlachta cząstkowa i jeden dom włościański, 24 dm. , 120 mk. 56 męż. , 64 kob. , ma grunty żytnie, dobre, las młody, przeważnie brzozowy, tylko na opał, łąki żyzne gruntowe; karczma przy trakcie, jedyna w całej parafii. Jest szkoła pobudowana przez ks. Srzedzińskiego, ale ta stoi opustoszała; w Wielki Piątek v. st. odbywa się tu jarmark, przeważnie na wiktuały na święta wielkanocne potrzebne. 2 Leszczka, wś nad rz. Pełchówką, szlachta cząstkowa i 3 domy włościan, 56 dm. , 325 mk. 169 męż. i 156 kob. ; grunty żytnie, łąk dość, przeważnie gruntowych, mniej błotnych, las sosnowy budowlany i opałowy; dwa młyny wodne a przy nich stawy dość rybne. 3 Pełch, wś włośc, i fol. Stefanowo, dziedziczny Stefana Ciecierskiego, 40 dm. , 214 męż. , 217 kob. , grunty piaszczyste, żytnie, łąk mało, las budowlany; młyn wodny na rz. Pełchówce. 4 Pieczyski, wś nad rz. Pełchówką, 25 dm. , 92 męż. , 67 kob. , grunty pszenne, łąki, las opałowy brzozowy; cztery domy włościan, reszta szlachta; w lesie wielkie bagno z torfem niedobywanym. 5 Czarkówka Duża z Roliznami oddzielna część tejże wsi, 24 dm. , 7 włośc, reszta szlach. , 68 męż. , 65 kob. , grun

Pierlejewo

Pierlejewo