posiada ks. Adam Czartoryski z małżonką płaci kwarty 30 zł 15 gr. a z łanu roli wybranieckiej we wsi Powązkach 7 zł. 6 gr. Na tych to łanach założyła i urządziła ks. Izabella Czartoryska czarującą siedzibę wiejską, która rozsławiła po całej Polsce nazwę Powązek, śród obszernego parku, na wzór wersalskiego Trianonu po wznosiła niewielkie, skromnej powierzchowności domki i porozmieszczała naśladownictwa ruin klasycznych. Każdy z członków rodziny książęcej i ważniejsze osoby z dworu książęcego miały swe oddzielne domki. Niektóre z tych chatek zdumiewały bogactwem i pięknością wewnętrznego urządzenia, nagromadzonemi tam dziełami sztuki. To czarowne ustronie stało się ulubionem miejscem wycieczek i zabaw dla wyższego świata I Warszawy w epoce Stanisława Augusta. Trembecki udatnym poematem, upamiętnił piękności tej siedziby, która była plastycznem odtworżeniem pojęć i upodobań ks. Izabelli, wykształconej na francuskiej literaturze i zostającej w korespondencyi z Delillem, Jak Powązki odbiły stan duszy księżnej w pierwszej połowie jej długiego żywota, Puławy są znowu wyrazem przekształcenia pojęć i uszlachetnienia uczuć twórczyni, , Świątyni Sybilli w drugiej połowie życia. Z przeniesieniem się dworu książęcego do Puław, upaść musiały Powązki, których świetność polegała na bogactwach nagromadzonych wewnątrz owych skromnych domków i na utrzymywaniu kosztownem samego parku. Wypadki 1794 r. , zwłaszcza oblężenie Warszawy, przyczyniły się do zupełnego zniszczenia tej uplastycznionej sielanki francuskiej. Rysunki pałacyku i widoki parku ks. Izabelli podały, , Kłosy t. XII, str. 294. Współcześnie z tem na obszarze wsi powstaje w 1790 roku pierwszy zamiejski cmentarz, na części stanowiącej jurydykę Szymanowskich, którzy oddali na ten cel plac 349 łokci długi a 178 szeroki. Przy cmentarzu kosztem królewskim wzniesiono tegoż roku kościół p. w. św. Karola Boromeusza i otoczono cmentarz murem. Pierwotnie cmentarz ten przeznaczony był dla trzech parafii warszawskich św. Jana, Panny Maryi, św. Andrzeja i zwał się cmentarzem polowym. Od 1838 r. , po skasowaniu ostatniego ze śródmiejskich cmentarzy, ujazdowskiego, cmentarz powązkowski stał się ogólnym dla całej ludności katolickiej Warszawy. Wtedy to sporządzono plan cmentarza, wystawiono katakomby i zaprowadzono stałą służbę. Odtąd co pewien przeciąg czasu zachodziła potrzeba rozszerzania cmentarza przez włączanie przyległych placów. Obecnie dosiągł on niemal plantu drogi żel. obwodowej, łączącej dworzec wiedeński dworcem pragskim. Obszar cmentarny wynosi obecnie 1, 268, 362 łokci kwadr, około 86 mórg. Zaludnienia przyległych przedmieść Powązek i Woli uniemożliwiło dalsze rozsze rzanie obszaru, skutkiem czego. otworzono w ostatnich latach nowy cmentarz ogólny na polach wsi Brudna za Pragą. Opis cmentarza rysunki pomników ważniejszych i życiorysy wybitniejszych osób tu pochowanych, mieści dzieło Cmentarz Powązkowski Warszawa 1855 58, 3 tomy, wydane przez K. Wł. Wójcickiego. Ponieważ reszta obszaru wsi P. była posiadłością królewską, przeto po utwo rzeniu królestwa polskiego w 1815 r. prze znaczono te pola na stały obóz wojskowy i powznoszono wtedy budowle dotąd się utrzy mujące i na ten sam cel obracane. P. gmina należy do sądu gm. okr, I w Łomiankach, st. poez. Warszawa, ma 4104 mr. obszaru. 2. P. wś i kol. , pow. błoński, gm. Radzików, par. Leszno, odl. 9 w, od Błonia, 37 w. od War szawy. Fol. P. wchodził w skład dóbr Grądy, dziś nie istnieje, rozkolonizowany w 1860 r. Powstałe stąd kolonie mają 10 os. , 74 mk. , 267 mr, obszaru. W 1827 r. 7 dm. , 72 mk. 3. P. , wś, pow. błoński, gm, Piekary, , par. Mszczonów, ma 64 mk. , 118 mr. ziemi dwors. W 1827 r. 4 dm, , 26 mk. Br. Ch. . Poweitnick al, Weitnick, os. leśn. , pow. welawski, st, p. i tel. Tapiewo. Powejtupie, wś, pow. władysławowski, gm. Tomaszbuda, par. Gryszkabuda, odl. od Władysławowa 28 w. , 3 dm. , 20 mk, W 1827 r. było 3 dm. , 36 mk. Wchodziła w skład dóbr rządowych Leśnictwo. Powelice 1. Dolne niem. NiederPaulowitz wś, pow. karniowski, obwód sąd. osoblaski na Szląsku austr. Leży nad pot. Ossą, z przys. Grundekiem i młynemKobierniskim niem, Kawernermuehle. Graniczy od wsch. z Kobiernem Kawarn, od płd. wsch. z Rudolczyeami, od zach. z Powelicami Górnemi i Grodem Bziewczym Maidelberg, a od półn. z Karlsdorf i Fuellstein. Wznies, wsi, tuż nad rzeką Ossą, 247 mk. npm. W zach. stronie wznoszą się pagórki zwane Czerwone 304 mt. . W 1880 r. było 74 dm. , 500 mk. rz. kat. ; Niemców 485, Ozechoszląz. 15; tego przypada na Grundek 13 dm. , 71 mk. Szkoła ludowa lklasowa. 2. P. , Górne, niem. OberPaulowitz, z przysiółkiem Powelice Nowe NeuPaulowitz, pow. karniowski, obw. sąd. osoblaski, na płd. zach. od P. Dolnych, na płd. od Grodu Dziewczego, na wsch od Liebental, a na płn. wsch. od Buszowca Butschafka, na płn. zach. od Rudolczyc. W 1880 r. było 67 dm. , 395 mk. rz. kat. Niemców; z tego na P. Nowe przypada 10 dm. , 45 mk. Szkoła ludowa lklas. Br, G. Powelischken niem. , wś, pow. wystrucki, st. p. Karalene. Powembry, wś, pow. wyłkowyski, gm. i par. Wyłkowyszki, odl. od Wyłkowyszek 6 Powietnick Poweitnick Powejtupie Powelice Powelischken Powembry