dał wiadomość Kantecki Przew. nauk. i liter. 1877, str. 79 nast. . Lu. Dz. . Poturzyn, wś, fol. i dobra, pow. tomaszowski, gm. Poturzyn par. Oszczów, gr. kat. Poturzyn. Leży śród płasko wzgórza wznieś. 770 do 800 st. npm. tomaszowskiego, w odl. 3 4 mili od granicy galicyjskiej, 7 w. od st, poczt. w Dołhobyczowie, 40 w. od Tomaszowa, 30 w od Hrubieszowa, posiada cerkiew paraf. po. unicką, niewiadomej erekcyi, szkołę początkową ogólną, urząd gminny, cukrownią, wiatrak. Na folwarku piękna rezydencya właścioielij z parkiem i oranżeryami; w pobliżu obszerna sadzawka, trzypiętrowy gmach cukrowni założonej w 1847 r. przez Tytusa Wojciechowskiego, dziedzica dóbr. Dokoła cukrowni liczne domki robotników i administracyi fabrycznej. Produkcya fabryki ulegała znacznym zmianom. Podczas gdy w 1872 3 r. była czynną tylko 27 dni, wyprodukowała 4860 pudów mączki z 6480 berkow, buraków, to w 1880 r. produkcya miała 125. 000 rs. wartości. W tym czasie przerabiała średnio do 70, 000 korcy buraków rocznie. Robotnicy w liczbie do 400 przybywają przeważnie z Gaiicyi. Wś i folw. , prócz osady fabrycznej, ma 99 dm. , 853 mk. 147 kat. i 706 wsch. obrz. ; w 1827 r. było 58 dm. , 384 mk. Dobra P. składały się w 1884 r. z fol. P. Żabcze, Witków i Wólka Poturzyńska, z obszarem 3627 mr. Fol. P. miał 900 mr. Potu. rzyńskie ststwo niegrodowe, w wdztwie i pow. bełskim, podług spisów podskarbińskich z r. 1773 obejmowało Poturz. yn i Żabce z przyległościami, oderwanemi od ststwa sokalskiego. W tym czasie posiadała je Franciszka Trębińska, opłacając zeń kwarty złp. 2000 gr. 2, a hyberny złp. 607 gr. 15. Rząd austryacki zamienił je w 1802 r. za dobra Tustanowice, jako obejmujące warzelnie soli, a dziedziczne Eleonory hr. Ostrorogowej. Do ststwa sokalskiego należała też wś Poturzyca w pow. sokalskim. P. gmina należy do sądu gm. ok. IV, st. p. Dołhobyczów, ma 13, 564 mr. obszaru i 4, 047 mk. Poturzyńska Wólka, wś, pow. tomaszow ski, gm. Poturzyn, par. Oszczów. Położona śród lasu, ma 17 dm. , 157 mk. , w tem 18 rz. kat. 185 mr. roli or. , 34 mr. łąk, 16 mr. lasu. Lu dność rolnicza. Fol. dc Poturzyna należący ma 74 mr. roli or. , 55 mr. łąk, 521 mr. lasu. Gleba popielatkogliniasta. X, S. S. Potusz, Potusza, wś przy ujściu rz. Kaszlanki do Bohu, pow. bracławski, na pograniczu Winnickiego, okr. pol. Woronowica, gm. Rubań. par. Tywrów, na płn. zach. od Niemirowa, ma, 54 osad, 310 mk. , 345 dz. ziemi włośc, cerkiew. Należała do hr. Jana Nepomucena Grocholskiego, dziś Możajskich. Ob. Arch. J. Z. R. , t. III 187, 188. X M. O. Potusznia, ob. Potasznia. Potuturów, wś, pow. krzemieniecki, między Dederkałami a Szumskiem. W 1513 r, Zygmunt I naaał ą Bohuszowi Bohowitynowi h. Korczak. Potutory z Nową Groblą i Żołnówką pow. brzeżański, nad Złotą Lipą, odl. 6, 5 kim. na płn. wsch. od Erzeźan. Granice wschód. Litiatyn, połud. Rybniki, zachod. Olehowice, półn. Posuchów. obszar dwor. 1359 mr. , włośc. 1960 mr. Był tu obszerny staw, przed kilkunastu laty spuszczony i powoli na sianoźęcie przeistaczany; jest młyn na Złotej Lipie, oraz gorzelnia. Przez tę wieś przechodzi gościniec rząd. brzeżańskopodhajecki. W 1857 r. 1047 mk. ; w 1880 r. w gm. Potutory z Nową Groblą 733, w Żołnówce 422, na obszarze dwor 71. Rz. kat. w P. 40, Nowej Grobli 110, Żołnówce 35, par. Brzeżany; gr. kat. , należących do głównej cerkwi św. Mikołaja 696 w P. , 425 w Żołnówce; należących do filialnej cerkwi św. Dmytra w Litiatynie 445, razem 1566. Siedziba proboszcza w Potutorach, dek. brzeźański. Szkoła etat. o 1 naucz. , kasa pożycz, gm. z kapit. 2386 złr. Wszystkie urzędy w BrzeZanach, Właśc. pod. dwor. Stanisław hr. Potocki. W inwentarzu z r. 1698 rkp. Ossol. , Nr. 2122, str. 62 i n. czytamy Dwór około płotem obgrodzony ze dwóch części, ostróg z trzeciej, od stawu nie masz jeno płot, z przyjazdu wrota dwoisto. Budynek do pomieszkania takowy z chrustu grodzony, gliną lepiony, to jest sień, z sieni izba świetlica, w której piec z prostych kafli, okna w drewnie; stół i ławy są; z izby alkierz, w którym okien 2 w drewnie, drzwi na biegunach, przeciwko piekarnia, stodoła nowa i chlew na świnie. Naczynia folwarczne korzec do mierzenia N. 1, osmaczka Nr. 1. Beczek kapustnych Nr. nie podano. Ogrody jarzynne i jarzyna w nich 1 Ogród wielki za dworem po nad staw, na którym jarzyna ogrodowa dalszych ogrodów nie wymieniono. Łany dworskie Od nowej grobli łanów 4, na równi łan 1, za groblą ku Zółnowce 2, na Hryniaczym 1, na Zadylu 1, z dworzyszcz gromadnych 5, klin od łęgu nad błotem I. Summa łanów 14 i klin jeden. Powinności poddanych potutorskich Poddani, którzy na Podsadkach siedzą, na każdy tydzień robią po dni 4, zimą po dni 3. Czynszu dają po 1 zł. 26 gr. , owsa miary brzeżańskiej po 5 półmacków, kapłona 1, kurę jedne, i 1 2 gęsi. Przędzę z swego przędziwa po łokci 1 1 2 cienkiej, na arszeniowe motowidło oddać powinni; z pańskiego zaś, wiele dadzą, naprząśó powinni bez pańszczyzny. Jajec dają 12. Czetwertennicy zaś latem robią po dni 3, zimą zaś po 2 dni; czynszu dają po gr. 28, kapłona, kurę 1, 1 4 gęsi, owsa miary brzeżańskiej półmacków 2 1 2 jajec 6, przędzy półłokcia z swego przędziwa, a zaś z pańskiego co dadzą powinni zarówno. Wszyscy zaźenki, Poturzyn Poturzyn Poturzyńska Wólka Potusz Potusznia Potuturów Potutory