jest. Spławy przebiegają w czasie dwu godzin przestrzeń jednej mili. Aby spławy iść mogły, musi się woda podnieść do 24 ctm. nad zwykły stan; ale i wtedy spławy natrafiają na wielkie trudności. Rodzaj spławów jest ten sam co na Dunajcu. Żegludze stają w drodze poniżej Kieżmarku liczne jazy; między Lubownią a Starym Sączem ogromne łomy skał leżące w łożysku rzeki, szczególniej od czasu powodzi r. 1813. Na tej przestrzeni idzie spław trudno, a dla wielkiego niebezpieczeństwa lub zwłoki przeprawiają częściej towary ze Spiża do Sącza na wozach. Ze znacznej części połudn. i wschodn. pochyłości Tatr, tudzież z całego północnego obszaru Tatr Liptowskich i z Beskidu, tak od wschodu jak i zachodu zabiera od obu brzegów mnóstwo górskich potoków, strumieni i rzeczek. Z lewego brzegu wpadają a w hr. spiskiem Rausch, Sucha Woda, Wielicka Woda, Czerwony pot. , Seifen pot. , Nowoleśniański pot. , Zimna Woda Gr. Kaltbach al. Wielki Kolbach, Kamieniowodzki poi Steinbach, Kand, Landseifen al. Forberski pot. , Biała Woda, Czarna Woda, Markseifen, Biała spiska, Kryg pot. , Toporzec, Kreuzseifen, Drużbacka Woda, Kamionka, Lipnik Wielki i Mały, Kobarski pot. i Maślonka; b w hr. szaryskiem Karczmarski jarek, Lipnik; c w hr. spiskiem Suliński pot. i Granastowski pot. ; d w Galicyi Czerczy pot. , Konta, Roztoka, Przysietnicki pot. i Moszczenicki; 2 brzeg prawy a w hr. spiskiem Kiśnica, Poprad Mały z Łopuszną, Teplicka Woda, Schnaden, Grundlos, Wierzbowski pot. Menharder Bach, Twarożna pot. niem. Durand Bach, Lubicki pot. , Goldseifen, Riedseif, Łomnica, Łomnica Mała, Klomrów, Jakubiańska rz. , Hrona, Lubowny; b w hr. szaryskiem Porubka, Czerwony poi, Hartiowa, Soliska, Smreczek; c w Galicyi Maszynka, Szczawniczek, Milik, Żegiestowski pot. , Zubrzycki pot. , Wierchomla, Łomnica, Jasionowy i Biegonicki poi Długość biegu wynosi 154 Mm. , z tego przypada na hr. spiskie 74, hr, szaryskie 21, na granicę galicyjskowęgierską 29, na Galicyą 30 klm. Spad wód przedstawiają następujące cyfry szt. gen. 1500 mi wypływ Krupowego poi z Popradzkiego stawu; 1179 mt. u płd. podnóża Smere kowca; 686 mt mostek na drodze z Teplicy do Wielkiej; 661 mi ostrów pod Sobotą spiską; 631 mi ostrów między Łomnicą Wielką a Huncowcami; 625 mt. ujście Wierzbowskiego pot; 594 mi ujście Białej spiskiej; 572 mt. ujście Toporca; 501 mt pod Hajtówką; 488 mi pod Pławcem; 477 mi pod Leluchowem, ujście Smreczka; 450 mi pod Muszyną; 404 mt. ujście Sulińskiego pot. ; 369 mi poniżej Piwnicznej; 309 mt. most pod Starym Sączem; 292 mi ujście do Dunajca. Ogólny spad wynosi zatem 1208 mt. czyli 8 mt. na 1 klm. Wody gościnne bywają na P. w tym samym czasie co na Dunajcu; bogactwo wód górskich jest nader wielkie. Stąd częste i gwałtowne wezbrania i wylewy Po obu brzegach P. leży 40 wiosek, 11 miast i miasteczek. Pod względem handlu zbożem i wódką, żelazem i płótnem jest to droga mię dzy Węgrami i Sączem nader ważna dla Galicyi. Przedmiot handlu węgierskiego stano wią drzewo, żelazo, galas, owoce suszone wi na, autymon, miód, wody mineralne; z Galicyi idzie płótno, zboże i wódka. Od Lubowni do Piwnicznej spuszczano wino węgierskie pojedynczemi beczkami, stamtąd do Starego Sącza po kilka, a pod Winną Górą starosądecką, złą czywszy tratwy podzielone, juz po kilkanaście bez przeszkody prowadzono. Spławiano także do Waszawy orzechy węgierskie, ulubioną dawniej przy miodzie przekąskę, miedź, woło skie sery i mydło węgierskie, Br. G. Poprad, niem. Deutschendorf, w dok. Villa Teutonicalis, Dietrichsdorf, miasto niemieckie w hr. spiskiem Węgry, w pow. spiskim, na praw. brzegu Popradu, u płd. wsch. podnóża Tatr, a płn. stóp Tatr Niżnich, przy kolei bogumińsko koszyckiej st. PopradWielka. Obszar miasta graniczy od płn. ze Sobotą spiską i Wielką, od zach. z Teplicą, od płd. z Kubachem a od wsch. z Filicami, Ganowcami i Strażcami. W tych granicach obejmuje 2712 katastr. sążni kwadz. 1880 r. . W obszar tej gminy wchodzi rz. Poprad i przepływa go od zach. na wschód, wkraczając do Soboty spiskiej. Zabudowania miejskie legły na praw. brzegu Popradu; wznies. miasta wynosi 675 mt. szt. gen, 662 mt. Zejszner, 671 Fuchs, Cały naziom obszaru podnosi się ku płd. na grzbiet działu górskiego Tatr Niźnich, który legł między Hornadem od płd. a Popradem od płn. . W tym dziale górskim na płd. granicy Popradu wznosi się szczyt Krzyżowa 943 mt. . W obrębie tego działu, przy drodze z Popradu do Hranownicy, legła urocza dolinka Kwietnikiem zwana Blumenthal, zawarta od zachodu górą Krzyżową a od wschodu górą Schloesschen 922 mt. . W r. 1881 gm. Popradu wystawiła tu dla turystów piękne schronisko. Ze szczytów wspomnianych rozpościera się cudowny widok na Tatry. Miejsce to urocze, lasami dokoła otoczone, posiada wszelkie warunki do założenia zakładu klimatycznego czyli uzdrojowiska, do czego gm. popradzka usilnie dąży. W 1880 r. było 153 dm. , 1034 mk. Co do religii było 411 rz. kat. , 527 ew, , 13 kalw. , 6 gr. kat. , 77 żyd. . Si poczt. i tel. w miejscu. Sąd powiat. w Sobocie spiskiej a urząd podat. w Kieżmarku. Miasto to należało do 16 miast wolnych spiskich. Początki J osady sięgają pierwszej polowy XIII w. Ko

Poprad

Poprad