mo zapewne sądził się w niej Jaropełk bezpieczniejszym, niż w Kijowie. Kolo Kniażej góry, bliżej P. , jest góra Netrebka, w której znaleziono rzymskie pieniądze, żużle srebrne, srebrny młotek i wykopano płyty ceglane. Pod wsią wznoszą się dwa wzgórza Wielki i Mały Kurhan. Pierwszy panuje nad całą okolicą i mógł służyć za miejsce strażnicze. Kniaża góra, jest to długi, wązki przesmyk, wystający z nad łańcucha wzgórzy naddnieprowych, obróconych stromym grzbietem ku rzece. Prof. Samokwasow rozkopał to uroczysko i od włościan nabył oraz sam odkrył sporo zabytków archeologicznych, jako to złote i srebrne kolczyki, srebrną blachę, paciorki, miedziane ostrza strzał, żelazne sprzączki, ostrogi, zamki, haczyki do wędek i pieczęć z nadpisem w otoku metrop. Kiryłła ob, Izwiest. o zaniatjach 4go archeołog. zjezda w Kazani, 1877 r. , str. 143. Metropolitów kijow. noszących to imię było trzech Kiryłł I 1224 1229, Kiryłł II 1230 1236 i Kiryłł III 1250 80; atoli ostatni z nich przeniósł był swoją stolicę z Kijowa do Włodzimierza nad Klazmą. Po obu stronach wzmiankowanego uroczyska leżą głębokie leśne parowy. Na wyniosłości od pola zaczynają się ciągnąć dwa wały, niedaleko ztąd przerznięte w poprzek głębokim rowem. Widocznie z ziemi wyjętej wzrosła w pośrodku wysoka, długa mogiła, znowu płytkim, sążniowej szerokości rowem przecięta; o 5 sążni od tej idzie wał, ale pojedyńczy na przestrzeni 87 sążni, gdzie nagle z górą obrywa się nad Dnieprem. Całą górę okrywają grube dęby. Im bliżej ku wschodowi, tem więcej podnosi się góra z wałem, tak, że ostatni jej punkt jest zarazem najwyższym. Po obu stronach wału widać wklęsłości, które lud nazywa śladami szańców. Niekiedy te jamy są gęste, inne o 34 sążnie odległe jedna od drugiej. Niebyłyź to stanowiska straży drużyn książęcych, wychodzących ażeby pilnować floty kupieckiej powracającej z Wschodu, od dzikich hord koczujących około Dniepru ob. Kaniów. Północnozachodnie jary otaczające Kniażą górę nazywają się Maryninymi jarami; za nimi góra Maryna. Od południowschodu ciągnie się też jar; za nim ku P. góra Szpilik, dalej góra Netrebka. Na zachód od Kniażej, na polu wyższem nawet od góry, wznosi się wzgórze, mogące byc strażnicą miasta od południoza chodu. Fortyfikacye ua uroczysku Byczaku al. Buczaku, odległem o 1 w. od P. , nazywają się horodyszczem i mają kształt równoległoboku, przeciętego w jednem miejscu głębokim rowem; w środku fortyfikacyi jest drugie mniejsze umocnienie, także w formie równoległoboku, przytykające zachodnią stroną ku głównemu wałowi. Horodyszcze od południa i północy zabezpieczone naturalnymi jarami, trudny ma dostęp, a z innych stron opasane jest rowem. Jeżeli ta reduta nienależała do grodu Rodni, to nie bez podstawy można wnosić, że służyła ona za pograniczną fortyfikacyą dzielnicy książęcej kaniowskiej. I je żeli tak jest, to łatwo pojąć przeznaczenie in nych obwarowań, ciągnących się łańcuchem nad Rosią do samego Bohusławia; zrozumia łem będzie również przeznaczenie wału, cią gnącego się miejscami nad Rosią, około Korsunia, Steblowa, Bohusławia i potem niżej Białejcerkwi i Skwiry. Muentz w swoich za piskach podróżnych rkpsm powiada, że na Buczaku, za jego czasów, z powodzeniem win ną uprawiano latorośl. Teofiłaktów twierdzi, że na przestrzeni JO w. ku płdn. wschd. od wsi P. ku Międzyrzecowi, ciągnie się lewym brzegiem Rosi pasmo wzgórzy a w jarach tychże napotykają się liczne uwarstwienia juraiczne i kredowe ob. O jursk. i miełowych osadkach etc, str. 2. Niewiadomo kiedy P. wzięły swój początek; nie sięga on atoli po zu XVII w. Wieś ta z dawien należała zawsze do dóbr Towarowa czyli Międzyrzecza i ra zem z nim pozostawała wciąż pod tymi samymi właścicielami ob. Międzyrzecz. W 1616 r. czerncy Nikolscy z Kijowa prowadzili zatarg o P. , Konończę i Chmielnę z ówczesnym dzie dzicem Towarowa Fedorem Proskurą, dowo dząc, iż dobra te są ich własne, jeszcze od Ostafjana Daszkowicza, ssty czerkaskiego, im zapisane ob. Międzyrzecz. Wiadomo, źe wskutek traktatu grzymułtowskiego cały pas graniczny nad Dnieprem, od Stajek do Kryłowa, był na pustkowie skazany. P. leżąc wła śnie w owym pasie, wyludnione doszczętnie podczas tak zwanego zhonu, przez długi czas niezasiedlały się. Atoli z działu u familij nego Adama i Seweryna Rzewuskich okazuje się, że w 1785 r. P. już na nowo egzystowały. W 1790 r. z dywizyi tatarskich, które ku granicom polskim pościągane były, jedna zbuntowawszy się zrabowała generała Iwanenka za Dnieprem niedaleko od Kaniowa mieszkającego, a potem w 350 ludzi wpadła na forpoczt rosyjski i ten rozbiwszy, poniżej Kaniowa, we wsi P. przeprawiła się na pol ską stronę przez Dniepr, i tu rozbrojoną była przez wojsko polskie i pod konwojem odpro wadzona do Białejcerkwi z listu współcze snego. Obecnie P. należy do dóbr między rzeckich, Parczewskich. O P. znajdują się li czne wzmianki w dokumentach ogłoszonych w Arch. J. Z. R. ob. Skorowidz Nowic kiego. Edward Rulikowski. Piekary, z osadą zw. Za Skałą, wś, pow. krakowski, na lewym brzegu Wisły, naprzeciw ruin opactwa tynieckiego, przy gościńcu z Liszek do Skawiny. W samej wsi uchodzą

Piekary