mimo to, córka o nim tylko myślała. Ojciec był jednak nieprzebłagany w swem postanowieniu i naznaczył wesele na pierwszy dzień Zielonych Świątek. Ubraną dziewicę prowadzono przez las do ślubu. Szła tedy nieboga, a usłyszawszy kukułkę, zawołała rozpaczliwie, , Zakukaj zazułeńko, rozstupysia zemłeńko. I ziemia rozstąpiła się i żywcem pochłonęła dziewicę; wiatr tylko uniósł z jej głowy wianuszek barwinkowy. Wklęsłość ziemi do dziś dnia pozostała i barwinek dziko porasta dokoła. Co rok w sobotę rano przed Zielonymi Świątkami zbiera się drużyna dziewic ponikowickich na to miejsce i zbiera barwinek, powtarzając co chwila Zakukaj zazułeńko, rozstupysia zemłeńko. Uzbierany barwinek przynoszą w niedzielę Zielonych Świątek do cerkwi i kładą przed ołtarz. Kapłan błogosławi barwinek i oddaje dziewicom W Zielone świątki nikt ślubu nie bierze, uważając dzień ten za nieszczęśliwy. W przysiołku Kołpinie znajduje się wśród lasu czworobok, około 30 morgów wynoszący, otoczony sypanymi wałami, które ind, , hradami nazywa. Powiadają, że tu było miasto Kotokin, któro ks. włodzimierski Roman, powołany przez Haliczanów przeciwko Włodzimierzowi, synowi Jarosława Ośmiomysła, do szczętu zburzył około r. 1190, za to, że idącemu z Włodzimierza na Halicz dzielny opór stawili. Owóż na tym Kołpinie żyje dotąd rodzina Karaimów, ludzi nadzwyczaj rosłych, barczystych i dorodnych, którzy dziwną swą nazwę od następnego podania wywodzą Czasu bardzo dawnego, gdy Tatarzy czarnym szlakiem idąc, wkroczyli do Rusi Czerwonej i rozłożyli się koszem na górze, , Makutra zwanej, po lewej stronie gościńca z Brodów do Podkamienia, naprzeciw Suchowoli, król polski zawezwał Halskiego, dziedzica Ponikowicy, że by z ludźmi swoimi szedł przeciw Tatarom. Ale Halski dopiero się ożenił i nie chciał wyruszyć. Wdał się tedy z hanem w układy, dał mu dużo pieniędzy, a mniemając, że w ten sposób siebie zabespieczył, pozostał w domu. Tatarzy jednak nie dotrzymali słowa. Pod niebytność dziedzica wpadli do P. , dwór zrabowali a Halską uprowadzili. Zrozpaczony mąż zbiera zbrojnych, uderza na Tatarów i wybija wszystkich; han tylko uszedł i uprowadził ze sobą Hałską. Niebawem nadciągnął król, oglądał pobojowisko, a jeden z podwładnych Halskiego wskazując na tatarskie trupy, powiedział Kara im za krzywoprzysięstwo. Kroi rzekł tedy do mówiącego Odtąd zwać się będziesz, , Karaim. Ty i wszyscy chłopi, coście tak dzielnie pobili Tatara, jesteście od dziś wolni sołtysi, ale wasz pan pójdzie, na chłopa za nieposłuszeństwo. Halski udał się na Ukrainę i zginął bez wieści. Ponikowiczanie mają jeszcze inne podania, jak np. ocarycy Helenie, o wojsku polskiem w górach Podhoreckich ukrytem i o skarbach tamże zakopanych i t. d. W pobliżu młyna, , Barczyn zwanego była do niedawna wielka mogiła piaskowa. Przy stopniowem rozkopywaniu mogiły w r. 1852 ukazały się kości ludzkie. Były to szkielety twarzą na wschód obrócone, obok nich stały szczątki popielnic koloru czerwonego, a w nich były węgle, kości niedopalone i cienko ciosane krzemyki. Por. ks. Barącza Wiadomość o P. , w czasopiśmie, , Warta Poznań 1886, Nr. 616 621 i tegoż autora Cerkiew w P. , w Tygodn. Katol. Grodzisk 1865, t. VI, str. 136 do 139. Lu. Dz. Ponikowska, sztolnia, ob. Olkusz VII. 488. Ponikwa 1, kol. , pow. kozienicki, gm i par. Policzna, odl. od Kozienic 15 w. , ma 24 dm. , 88 mk. , 585 mr. ziemi dwors. 2. P. , wś, pow. makowski, ob. Ponikiew, Ponikwa I. os. młyn. , pow. słonimski, w 4 okr. pol. gm. Zdzięcioł Djatłowo, o 54 w. od Słonima. 2. P. , uroczysko, pow. Słonimski, w 5 okr. pol. , gm. Luszniewo, o 31. w. od Słonima. Ponikwa 1. rzeka, wypływa ze stawku we wschodniej części gm. Ponikwy Wielkiej, w pow. brodzkim, nieopodal lasu Tudorola; płynie na zachód, skąd dalej na płn. zachód, tworząc granicę między Ponikwą Wielką a Wołochami; przepłynąwszy rozległy staw ponikiewski, wypływa na płn. zach, brzegu i podąża na obszar gm. Suchodołów; tutaj przecina gościniec doczowskobrodzki, przepływa stawek Suchodolski i przechodzi na obszar gm. Ponikowicy Małej; pominąwszy osady ponikowickie, jak Barczyn, Ksiądzek i Wełyn Welin, wchodzi na leśny obszar Raźniowa i poniżej stawów w Rudzie, które przepływa, po za lasem raźniowskim, na granicy wsi Raźniowa z Rudą Babińską, uchodzi do rz. Łahodówki, dopływu Styru. Jest to rzeka błotna. Długość biegu 28 kim. Spadek wód wynosi 281 mt. źródło, 264 mt, staw w Ponikwie, 230 mt. staw pod Barczynem, 223 mt. Ksiądzek, 212 mt. ujście. P. znaną jest także pod nazwą Suchodołki. 2. P. , potok podgórski, wypływa na północnym stoku pasma górskiego Magórki ob. t. T, str. 904, na granicy Międzybrodzia Lipnickiego a Łodygowic i Czernichowa, w pow. bialskim. Płynie na płn. przez las Brodek a dosiągnąwszy wsi Ponikwi, zwraca się na wschód, płynąc przez Międzybrodzie Lipnickie doliną międzywzgórzystą nad którą od płd. wznosi sią pasmo Magórki 913 i 933 mt. a od płn. wzgórze Nowy Swiat 666 mt. . Poniżej Międzybrodzia uchodzi do Soły z lew. brzegu. Długość biegu 5 1 4 klm. Prąd wody rwący, dno kamieniste. Zasila się

Ponikowska

Ponikowska

Ponikwa