dopływ Dniepru, do którego uchodzi pomiędzy Wercmnką a Uchlanem. Pótnocna kolej żelazna cesarzaFerdy nanda, Kaiser FerdinandNordbahn systemat linii dróg żelaznych austryackich, z których najważniejsze WiedeńBrno, WiedeńBogu minKraków, PrzerówOłomuniec, Schoenbrun Opawa, DziedziceBiekko j TrzebiniaMyrfowice Granica. Ogólna długość wynosi 906, 23 klm. PóInocnozachodni Kraj, nazwa nadawana czterem guberniom litewskim wileńska, grodzieńska, kowieńska i mińska, oraz dwom białoruskim mohylewska i witebska. Obszar ten obejmuje 55 powiatów, ma 265, 534 w. kw. rozległości, 772 miast i miasteczek, 208 okr. policyjn. , 1138 gmin, podług danych z 1865 r. 5, 655, 146 mk. , i j. 2, 708, 021 prawosł. , 97856 starowierców, 2, 126, 287 katol, 80, 254 ewang. , 635, 078 żydów, 559 karaimów i 7091 mahometan, Katolików najwięcej znajduje się w gub. kowieńskiej i wileńskiej, najmniej w mohylewskiej. Bliższe szczegóły ob. w art. Białoruś, Litwa oraz w opisach pojedynczych gubernii Połobie 1. wś, pow. władysławowskis gm. Tomaszbuds, par. Gryszkabuda, odl. od Władysławowa 28 w. , ma kaplicę katol. , filią par. Gryszkabuda, 21 dm. , 194 mk. W 1827 r. było 12 dm. , 123 mk. 2. P. , wś, pow. władysławowski, gm. Swiatoszyn, par. Poniemoń Fergissa, odl. od Władysławowa 49 w. , ma 30 dm. , 196 mk. W 1827 r. było 13 dm. , 60 mk. Połochacze, grupa domów w Białej, pow. Rawa Ruska. Połochaczów, wś, pow. owrucki, na wschód od Matwiejowicz a na płn. zachód od Owrucza; ob. Arch. J. Z. E. , cz. IT, i 1 375, 376. ; Połochowo wś, pow. klimowicki, gm. Nadzejkowicze, ma 29 dm. i 251 mk. , z których 2 zajmuje się wyrobem uprzęży, 2 krawiectwem, 2 szewctwem, 56 garncarstwem. Połock, w kron. ruskich Połotesk, Połtesk w dokum, i kron. łacińskich Polocia Polocium, mto pow. gnb. witebskiej, pod 55 29 szer. płn. i 46 26 dłg. wsch. , na praw. wyniosłym brzegu Dżwiny, pisy ujściu do niej rzeki Połoty, odl. o 94 w, od Witebska, przy dr. żel. dyneburakowitebskiej, jedno z najdawniejszych miast na Rusi zachodniej, niegdyś stolica Księstwa, które przy końcu XII w. stało się udzielnenm księstwem rodu panującego na Litwie, nakoniec podbite i przyłączone do niej w pierwszej połowie XIII stulecia, stanowiło prowincyą państwa ruskolitewskiego. Dzieje miasta sięgają odległej starożytności. Pierwszą wzmiankę o niem spotykamy w latopisie Nestora pod 862 r. , w którym Ruryk nadał je jednemu z mężów iwej drużyny, Na początku XII w. ród św. Włodzimierza w potomstwie ks. Wszesława Braczysławowicza zaczął tu panować, ale przy końcu jego Mingajłło, książe litewski, podług świadectwa kronik tego narodu, miał w 1190 r. zawojować P. i utworzywszy zeń księstwo zależne od Litwy, ustano wił kniaziem syna swego Ginwiłłę. Ten przewodząc ludowi słowiańskiemu, porzucił bałwochwalstwo i przyjąwszy chrzest razem z wyznaniem wschodniem, oraz imię Jerzego wszedł w związki małżeńskie z Maryą córką Borysa ks. twerskiego. Syn jego Borys wymurował cerkiew katedralną św. Zofii, w części miasta zwanej górnym zamkiem, a drugą p. w. Przemienienia Pańskiego, za miastem chociaż inni kronikarze budowę jej przyznają Eufrozynie, córce Światosława, ks. połockiego, w 1160 r. Gdy jednakże wygasło dosyć prędko plemię Ginwiłły, P. uległ gminowładztwu i szarpany niezgodami domowemi, poszedł na łup sąsiadów. Ruś wszakże, doświadczywszy najazdu Mongołów, otworzyła Ryngoldowi, władcy Litwy, drogę do zaborów w Słowiańszczyźnie wschodniej. Około 1235 r. P. uległ jego przewadze, lecz ostatecznie Mindowe, założyciel istny potęgi litewskiej, około 1243 r. stał się panem Połocka, i Towciwiłł syn Erdziwiłła, a jego synowiec, naznaczony był namiestnikiem czyli kniaziem połockim. Nowy ten władca litewski na Rusi, zaślubiwszy księżniczkę ruską i przyjąwszy chrzest pod imieniem Tymoteusza, sprzymierzony z Aleksandrem Newskim, podniósł znaczenie księstwa pctockiego, ale kłócąc się z wielkimi książętami Litwy i szukając wsparcia od ówczesnych Infiant, darował księstwo arcybiskupowi ryskiemu Albrychtowi de Suerbeez zachowując sobie jego posiadanie dożywotnie. Pomimo tego zawładnął miastem Dowmimd, ks. uciański, a po nim rządzili tam inni kniaziowie litewscy. Arcybiskupi ryscy zmuszeni byli odstąpić praw swoich do P. Krzyżakom inflanckim, a ci czas niejaki w nim goszcząc, sprzedali nakoniec za rządów inflanckiego mistrza prowincyonalnego Gerharda de Joerck w 1307 r. miasto z całym krajem Witenesowi, w. ks. litewskiemu, który Wojna, syna swego, czy, jak inni twierdzą, krewnego, kniaziem tu postanowił. Za Gedymina potęga litewska tak dalece wzrosła, że podlegli władzy jego feudalnej książęta, ciągle mu posłuszni byli. Do takich należał Woin, równio jak syn jego Łubko, co Olgierdowi posłuszny skutecznie w 1342 r. przeciw Inflantczykom walczył. W 1357 r. rządził w Połocku Andrzej syn Olgierda, będąc zarazem kniaziem w Pskowie. Ten jednak Andrzej, zwany Wingoltem praed ochrzczeniem, chciał po wstąpieniu swego brata Jagiełły, na tron litewski, oderwać P, od Litwy w 1378 r. , ale skarcony przez w. Północna kolej żelazna cesarza Ferdynanda Pótnocna kolej żelazna cesarza Ferdy PóInocno Połobie Połochacze Połochaczów Połochowo Połock