pierwszy wzmiankę o P. pod 1146 r. , gdy synowie Monomacha Wiaczesław, ks. na Turowie i Jerzy, ks. na Suzdalu, połączyli się z sobą i zagarnęli niektóre grody kijowskie, pomiędzy innymi i P. Ale niedługo cieszyli się zaborem, bowiem w. ks. kijowski Izasław, w połączenia z bratem swym Rościsławem, nie tylko odebrał swoje, ale nadto zajął i dzielnicę Wiaczesława Turów i natomiast, pogodziwszy się z nim, wydzielił mu księstwo peresopnickie i drohobużskie. Wkrótce potem Izasław doznał smutnej losu zmiany, w wojnie bowiem z krewnymi postradał swe państwo i schronił się do Włodzimierza. Zniewolony zawrzeć pokój, zjeżdża w 1150 r. do P. do stryja swego Wiaczesława, gdzie przybył również Jerzy, ks. suzdalski i inni książęta ruscy. Stanęło na tem, że Izasław, złożywszy godność w. księcia, ustąpił Kijowa Jerzemu, przestając na wydzielonym sobie Nowogrodzie, przyczem Wiaczesław otrzymał Wyszhorod a P. dostała się Hlebowi Jaszowiczowi. Zawarty jednak pokój nie był długotrwałym, gdy bowiem w P. pozostał sam tylko Hleb, napadł na niego Izasław, zabrał do niewoli wraz z całem wojskiem. Wkrótce potem ks. halicki Włodzimierz zajął wszystkie miasta nad Horyniem i nadał je Mścisławowi Jerzowiczowi, synowi ks. kijowskiego. Następnie Jerzy nadał P. synowi swemu Andrzejowi. W 1153 r. posiada P. Mścisław Izasławowicz, którego w 1155 r. wypędza Jerzy Jerzowicz. Potem P. przeszła do Włodzimierza Andrzejowicza a 1171 r. do Włodzimierza Mścisławowicza. Do 1207 r. głucho w historyi o losach ks. peresopnickiego, w którym to roku P. , za wpływem księcia polskiego Leszka Białego, dostaje się Mścisławowi Jarosławowiczowi Niememu. W 1219 r. Mścisław Mścisławowicz, ks. nowogródzki, zebrał na polach peresopnickich drużyny 17 książąt i na czele 50, 000 wojska wyruszył przeciwko ks. halickiemu. W 1224 r. Mścisław odstąpił P. ks. Danielowi Romanowiczowi halickiemu, który w 1227 r. odstąpił ją bratu swemu Wasilkowi. W 1240 r. księstwo spustoszone zostało przez najście Batego. W 1246 r. Litwini wpadli do P. i zgładzili do szczętu zamek i miasto, pocżem historya milczy o niem do 1319 r, , w którym księstwo peresopnickie wraz z Łuckiem przechodzi pod władzę w. ks. litewskich i zostaje udziałem Lubarta Giedyminowicza. Gdy Wołyń przypadł do korony, P. poczęło należeć do dóbr stołu królewskiego. W 1501 r. król polski i w. ks. litewski Aleksander nadaje wieczyście kollacyą monasteru peresopnickiego wraz z ziemią peresopnicką Maryi, żonie ks. Michała Czartoryskiego. Król Zygmunt przywilejem z d. 13 lutego 1526 r. zatwierdza prawo kollacyi TePereryta, wś nad rz. Dniestrem, pow. chocimski gub. bessarabskiej, par. Chocim. Peresieka, wś w pow. borysowskim, blisko źródeł Essy. Peresiele, niwy w płn. stronie Kornic, pow. Samborski. Peresika, potok w pow. sokalskim, na obszarze wsi Jastrzębica, wpada do Bugu. Peresleje, wś rząd. nad dużem jeziorem, pow. wilejski, w 3 okr. pol, gm. Norzyca, o 76 w. od Wilejki, 10 dm. , 97 mk. Pereslip, grupa domów w Jabłonicy, pow nadworniański. Peresłów, Peresłowo, ob. Peresłówka, Peresłówka, potok w pow. dzisieńskim, w b. gminie Drygucze, przepływa pod wsią Kiłoczewo. Peresłówka 1. wś, pow. dzisieński, w 3 okr. pol. , gm. Leonpol dawniej w gminie Drygucze, okr. wiejski Uźmieny, o 8 w. od gminy a 31 1 2 w. od Dzisny, 8 dm. , 70 mk. prawosł, w 1864 r. 55 dusz rewiz. ; należy do dóbr Uźmieny, Czerwińskich. 2. P. al. Peresłowo fol. , tamże, okr. wiejski P. , o 24 w. od Dzisny, 1 dm. , 3 mk kat. ; własność Czer wińskich. Była tu filia par. Dzisna. W skład okręgu wiejskiego P. wchodzą wsie Wino grady, Klenino, Korendasze, Kiłoczewo i Bry żypki, w ogóle 157 dusz rewiz. włośc, uwła szczonych. 3. P. , os. karcz. , pow. dzisień ski, w 3 okr. pol. , o 22 w. od Dzisny, 1 dm. , 5 mk. żydów. J. Krz. Peresmuszki, dobra, pow. połocki, mają 2490 dz. ziemi dwor. ; własność niegdyś Hrebnickich, później Makowieckich, dziś Reuttów. Peresołowice, wś i fol. , pow. hrubieszow ski, gm. Mołodziatycze, par. rz. kat. Grabo wiec, wsch. obrz, Peresołowice, odl. 14 w. od Hrubieszowa, Posiada cerkiew par. pounicką, szkołę począt. ogólną, młyn wodny, wiatrak, staw, pokłady torfu. W 1827 r. było tu 35 dm. , 223 mk. Tutejsza cerkiew niewiadomej erek cyi. Obecna wzniesiona z drzewa w 1770 r. Należały do niej filie w Gdeszynie i Bohutyczach. Wykopane tu półmiski i talerze z herbami i cyframi opisał E. Rastawiecki Bibl. Warsz. 1859, V, 146. W 1872 r. fol. P. , oddzielony w 1857 r. od dóbr Dobromierzyce, rozl. mr. 609 gr. or. i ogr, mr. 387, łąk mr. 57, lasu mr. 140, wody mr. 8, nieuż. mr. 24; bud. mur. 1, z drzewa 24; płodozmian 5polowy; las urządzony. Wś P. os. 40, z gr. mr. 449; os. młyn. mr. 18 oraz grunta cer kiewne mr. 33. Br. Ch. Peresopnica, wś skarbowa nad rz. Stubłą, przy ujściu do niej Stubełki, pow. rówieński, o 1 1 2 mili na płd. od mka Klewania a 1 2 mili od rozwalin zamku Żukowa. Niegdyś znakomity gród, stolica udzielnego księstwa peresopnickiego. W dziejach spotykamy po raz

Pereryta

Perery

Peresieka

Peresiele

Peresika

Peresleje

Pereslip

Peresłów

Peresłówka

Peresołowice

Peresopnica