bo Dobrzyń, gdzie rozwijało się wówczas biskupstwo płockie i dokąd sprowadzano osadników niemieckich, przekazał mu składane przez Niemców dziesięciny z 600 łanów holenderskich między rzekami Chełmicą 1228, Cholmeniza a Koprzywnicą Copriwiniza, prawdopodobnie jednym z prawych dopływów Wisły, między Dobrzyniem a Bobrownikami. Około tego czasuKonrad mazowiecki, zwracając kościołowi włocławskiemu Chełmce 1136 i sprzedając mu Kicko w okolicy Piotrkowa i Radziejowa na Kujawach, wspomina w odnośnym przywileju o zamianie Bąkowa i Bątkowa, pod Inowrocławiem, i o nadaniu Witowic Wilcoczice graniczących z Kiekiem i Chełmcami. Bolesław sandomierski, bawiąc t. r. w Gąbinie rawskim Gombin, darował jakiegoś Chyrnę z braćmi biskupowi kujawskiemu, patronowi kościoła N. M. Panny w Łagowie sandomierskim z nad Łagownicy. Książe Władysław w lutym r. 1231 nadał prawo niemieckie wsi Murzynów Morrn pod Skwierzyną, należącej do katedry wrocławskiej. W odnośnym przywileju występuje kasztelan zbąszynski. Władysław Odonicz przekazał klasztorowi łekneńskiemu wsie Obrę, Jasieniec i Krutle pod Wolsztynem, Lutolek Mokry pod Zbąszyniem, Górkę, Gromadzin i Godlewo, nie zbadane dotąd, tudzież wolne rybołówstwo na Obrze i Dojcy, dopływie jej, dla założenia w Obrze klasztoru benedyktynów. Między świadkami pisze się Wincenty z Szamotuł. Konrad mazowiecki zwolnił poddanych wsi biskupów poznańskich, położonych w ziemiach sochaczewskiej, czerskiej i skrzyńskiej, od różnych ciężarów państwowych, tudzież darował kościołowi poznańskiemu wieś Ślesin pod Żychlinem mazowieckim. Biskup kujawski Michał zamienił w Zgierzu wieś biskupią Barkowice pod Sulejowem na Lubotyń z pod Babiaka kujawskiego, należący dotąd do klasztoru sulejowskiego. Miłosława, wdowa po Goworku, nadała Mogilany krakowskie Teodorowi, wojewodzie krakowskiemu. Tegoż roku bawił Konrad mazowiecki w Warce nad Pilicą. Krzyżak Herman Balke przerzuca się na prawy brzeg Wisły i stawia zamek w Starym Toruniu, wojsko zaś jego burzy trzy grody Rogowo na wschódpółnoc, Pigrzę Pipinssee, Pipinowe jezioro na północ, i trzeci, nieznany, poniżej Torunia. Bulla Grzegorza IX z r. 1232 wspomina o zjeździe książąt mazowieckich w Przasznyszu Prasna nad Węgierką, na północzachód od Pułtuska, Biskupstwo płockie nabyło w tym czasie Radziejów na Kujawach. Co do zmiany w losach Bobrowa z nad Wisły, ob. wyżej pod r. 1182. Dnia 1 lipca r. 1232 biskup poznański Paweł odstępuje gruntów, na których stanął klasztor lędzki, wziął w zamian wieś Zajezierze w ziemi Machowskiej, między Wrześnią a Miłosławiem, i Księginki w ziemi saremskiej, na południe od Dolska; w określaniu granic wymienione są dwa ostrowia Parsk i Sosina na Warcie, pod Lądkiem. Między proboszczem miechowskim a opatem mogilniekim stanęła ugoda co do Krzesławic, graniczących z Mogiłą. W sierpnia i r. nadał Władysław odonicz wsiom Upuszczew pod Kaliszem i Ziemięcin pod Dobrą takie prawa, jakich używa wieś Góra ll98, . Spiczinagora z pod Warty sieradzkiej; około tego czasu darował także Templaryuszom wieś Cinitlo z wioską bezimienną i jeziorem Rogów, tudzież Oporzyn i Moclisov, należące do wsi Żoń Zun w okolicy Budzynia, Margonina, Golaśczy i Łekna, Wielką Wieś Batzlow w okolicy Bledzewa, Kwarczan Quartschen nad Mizłą Mizzla, która wpada do Odry poniżej Kistrzyna czyli raczej Kościerzyna, i Koźmin z pod Babiego Mostu Bomsta, W odnośnych przywilejach występują między świadkami kasztelanowie bniński i starogrodzki pod Kobylinem. Klasztorowi sulejowskiemu przybyły dziesięciny z Zagórzan pod Nowem Miastem Korczynom, Sofcoliny pod Wiślicą, Przeczowa pod Połańcem, Smogorzewa pod Stobnicą, Kamienia w Krakowskiem, i z Grodziszcza, młyna pod Straszkowem kolskim. Konrad mazowiecki obdarza róźnemi przywilejami wsie Zbląg Soblacz pod Brześciem kujawskim, i Niemojowo pod Chodczem, nadane poprzednio Kawalerom św. Jana. Krzyżacy wznoszą w miejscu późniejszego Starego Grodu zamek i zakładają miasto Chełmno, na prawym brzegu Wisły; książe Kazimierz nadaje im Rojewo Rogowo z przyległościami, sięgającemi popod rowy grodzkie Inowrocławia. Pod rokiem 1232 występuje w dyplomatach wielkopolskich Naroch z Wielunia Wilem, zamczyska niegdyś pod Gozdowem, i kapelan z Lichenia, wsi leżącej na południe od Ślesina konińskiego. Na dniu 24 lutego 1233 r. Ekbert, proboszcz dobrzyński, przekazał kościołowi mogunckiemu Mainz gród dobrzyński z nad Wisły i Makowo Mackgowe, Mokowo, odległe o milę na północ od grodu, wraz z 400 łanami, i jedną trzecią część ziemi dobrzyńskiej między Mienią Mene, która wprost Nieszawy Nowej wpada do Wisły, a Wisłą Wezele, czyli przestrzeń 24 mile długą i 12 15 mii szeroką. W kwietniu t. r. darował Władysław Odonicz klasztorowi lędzkiemu dziedzictwo swoje Calpino que suo titulo antiquitatis sic est vocata, przyległe jezioro Sychowo i działy swoje w Pobiedziskach. Na wiecu, który się odbył dnia 18 lipca t. r. nad Niesobem mylnie Notecią objaśnionym dziś Janicą zwanym i uchodzącym z lewego brzegu pod Wieruszowem do Prosny, Rożek,

Polska