marca, Brzetysław, książę morawski, nadaje ołomunieckiemu kościołowi św. Piotra dziesięcinę z pod Gródka opawskiego Graetz i 50 łanów morawskich, leżących nad Opawą, w granicach państwa polskiego. W 1035 r. , podczas bezkrólewia, przenosi się biskupstwo wrocławskie do Smogorzewa, a następnie do Rujczyna Ritschen; r. 1037 odrywa się Mazowsze od Polski a następnego roku wpadają Czesi do Polski, burzą Kraków, Wrocław, Poznań, Giecz i Gniezno, opanowując prawie cały kraj. W r, 1041, za Kazimierza I, Brzetysław czeski, zrzekłszy się Polski, zatrzymał Szląsk z Wrocławiem; r. 1042 Kazimierz pokonał Mazowsze i przyłączył je znów do Polski, Szląsk zaś pozostał ziemią sporną. Około r. 1044 1050 sprowadził Kazimierz do kraju benedyktynów i, jak niesie podanie, założył dla nich klasztor w Lubiążu na Szląsku, który w 1054 r. wraz z Wrocławiem wrócił pod jego panowanie. Od strony południowego Szląska szła w r. 1059, za Bolesława Śmiałego, granica polska koło Gródka i Opawy; w wątpliwym z tego roku dyplomacie występuje kasztelan gródecki, custos termini Polonici; w dwa lata potem 1061 Bolesław II obsaczał ten Gródek i szturmował bezskutecznie. W 1065 r. założył w Mogilnie wielkopolskiem klasztor benedyktynów, którego uposażenie przypisują niektórzy Bolesławowi Kędzierzawemu. Nadane klasztorowi temu osady i wymienione w odnośnym przywileju miejscowości, które mu składały różne daniny, grupują się w sposób następujący. Na Mazowszu, sięgającem ku północy popod Osę, prawy dopływ Wisły, a ku południowi popod Pilicę Bielsk, Bolimów, Chełmno, Chrzanów między Błoniem a Grodziskiem, Ciechanów, Czerwińsk, Dobrzyń z nad Wisły, Grudziądz, Grzebsk, Kamion przy ujściu Bzury, Kosów pod Nadarzynem, Kromnów naprzeciw Czerwińska, Łążyn na północozachód od Torunia, Maków, Nasielsk, Płock, Pułtusk, Rypin, Serock, Sierpc, Steklin, Szreńsk, Welerych, Wizna, Wyszogród i Zakroczym; w Sieradzkiem Rozprza, Spicymirz i Wolborz; w Sandomirskiem Żarnów; na Kujawach, sięgających ku północy do Pomorza Sokołowo pod Brześciem, Dalkowo, Ściborze i Liszkowo pod Inowrocławiem, Gocanów i Opatowo pod Kruszwicą, Gołębiu pod Lubrańcem, Przypust pod Nieszawą, Osielsk pod Bydgoszczą Askaukalis, Kryte i Rybitwy pod Pakością, Raciążek i pobliski Słońsk, Ciechrz pod Strzelnem i Włocławek; w Poznańskiem i Kaliskiem Kwieciszek z Chwalęcinem, Wójcin pod Wilczynem, Marczewo pod Słupcą, Kochowo pod Powidzem, Bogdanowo, Boguszyn, Bystrzyca, Chabsko, Czarnotul, Domanin, Leśnik, Mogilno, Olsza, Padniewo, Radencze, Ranigłów, Strzelce, Szczeglin, Szubinekę Wiecanów, Wszedzim i Żabno. W r. 1068 zbiera się wojsko czeskie w miejscu Dobeniną zwanem, nad granicą polską, w okoli cy Nachodu. W 1069 r. wprowadza nasz Bolesław Izasława do Kijowa; Ruś kijowska pozostawała w pewnym stosunku zależności do państwa polskiego. W 1075 r. pokonaliśmy Pomorzan nad rz. Sar Rego, Rzecza; r. 1078 szła granica polska kolo Gródka opawskiego, ta sama może, o której wspomniano pod rokiem 1059. W 1079 r. Bolesław Śmiały zabija biskupa krakowskiego Stanisława na Skałce pod Krakowem. W r. 1086, za panowania Władysława Hermana, mienił się Wrocisław królem czeskim i polskim. W 1089 r. stać miał zamek Władysława polskiego w Grodzisku Groeditzberg na Szląsku, tudzież inne w okolicy Bolesławia, Hajnowa, Lwowa i Złotoryi. W 1092 r. napadł Władysław na Szczecin, pokonał Pomorzan pod Drzeniem Driesen i utracił tegoż roku Nakło nad Notecią; podczas wojny z Czechami pustoszy Brzetysław czeski lewe porzecze Odry, od Rujczyna Ritschen popod Głogowę, oszczędzając Niemczę nad Ślężą, burzy Wartę, grodziszcze polskie nad Nisą, a poniżej Warty zakłada Kamieniec, Około tego czasu Władysław, syn Bolesława, otrzymuje od Czechów prawem lennem ziemię Kłodzką, a królewicz Bolesław zdobywa nieznany nam bliżej Międzyrzecz na Pomorzu. W 1096 r. podczas wojny domowej zburzono Kruszwicę. Władysław Herman dzieli państwo swoje między synów, zatrzymując grody stołeczne Bolesław otrzymał Sandomirz, Kraków i Wrocław, a Zbigniew resztę z Głogową na Szląsku; obaj książęta podczas wyprawy na Sieciecha i Sieciechów połączyli swe siły zbrojne w Żarnowie opoczyńskim. Około tego czasu opanował młody Bolesław w wojnie z Pomorzanami gród Santok Sątok przy ujściu Noteci do Warty. W 1097 r. był Brześć Litewski w ręku Polaków, którzy go stracili niebawem. W r. 1102 Bolesław Krzywousty zdobył Białogród pomorski nad Prośnicą Persante. W 1103 r. odbył się pod Sądową Wolą Sandewalde, w okolicy Wąsosza i Baryczy, na Szląsku, pojedynek między Zbigniewem a nieznanym nam bliżej rycerzem, którego król wynagrodził miasteczkiem Poniecem. W 1104 1107 Krzywousty zdobył Kołobrzeg nad Baltykiem pomorskim, a Skarbimirz zamczysko Bytyń w okolicy Wołcza i Tuczna nie Bytom nad Odrą, jak chcą niektórzy. Borzywój czeski odstąpił Kamieńca nad Nisą Bolesławowi naszemu, które, gdy zgorzało Koźle na Szląsku, odbudował je niebawem; w tym raniej więcej czasie powstał kościół w Rudzie wieluńskiej. Krzywousty bawiąc w Kamienie

Polska