ną płaciły Polaszki, gdzie siedział von Holtza, summatim 28 fl. 12 gr. ob. Rocza. Tow. P. N. w Poznaniu, 1871, str. 172. R. 1772 zdała pruska komisya katastrowa o Starych Polaszkach następne sprawozdanie. Stare P. dzierży kasztelan poznański i starosta kiszewski Skórzewski, katolik i Polak. Produkował przywilej, według którego król Zygmunt dobra tutejsze r. 1555 darował Niemojewskiemu. Według starszego przywileju z r. 1420 zawierają Stare i Nowe P. razem 64 włók. Mieszkańcy pierwszej są po części katolicy, po części zaś ewangielicy. W Nowych P. są wszyscy ewangielicy. W Starych P. są dwa folwarki; mieszka zaś tu oprócz dziedzica 8 gburów, 4 półgburów, 3 danników i 29 chałupników Einlinger, między nimi 1 karczmarz, 1 młynarz i 4 rzemieśl. ; na folwarku Wolfsbruch dziś, Hoch Paleschken jest rządca. Oba folwarki obejmują 28 1 2 włók w tem 3 wł. lasu, gburzy mają 10 włók, proboszcz pół włóki, którą dzierżawił młynarz za 6 tal. Według przywileju z r. 1420 ma proboszcz mieć 4 włóki. Do Nowych F. należy 25 włók. Na folw, we wsi wysiewa się 180 korcy żyta, 40 jęczm. , 120 owsa, 12 grochu, 2 tatarki; na folw. Wolfsbruch, którego obróbka należy do Starych P. , wynosi wysiew 60 korcy żyta, 15 jęczmienia, 40 owsa, 2 tatarki, zbierają trzecie ziarno. Każdy gbur wysiewa 15 korcy żyta, 3 jęczm. , 6 owsa, 2 grochu, 1 tatarki Młyn należy do młynarza, który czynszuje 2 łaszty 120 kor. żyta, 10 fi. zamiast tuczenia świni, i 12 fi. za łowienie węgorzów. Każdy gbur płaci 7 tal. czynszu, powinien 4 dni czynić tłokę grabiami, tyleż kosą i tyleż pługiem, półgburzy połowę tego. Dzień pracy ręcznej liczy się po 6 gr. , dzień tłoki z podwodą po 15 gr. ; zagłówne wynosi 24 fi. O tutejszym kościele donosi wizytacya Madalińskiego z r. 1686, że był drewniany p. w. św. Mikołaja, Nabożeństwo odprawiał w nim proboszcz kiszewski co trzecią niedzielę. Do kościoła należała 1 włóka roli. W szpitalu było 2 ubogich str. 10 11. W wizyt. Rozdrażewskiego zaś z r. 1589 czytamy, że do tutejszego kościoła należały wówczas 2 włóki i że był przyłączony do parafii garczyńskiej. Tenutaryuszem był Niemajowski str. 37. Dawniej był tutejszy kościół parafialnym i miał osobnego księdza str. 204. W przeszłem stuleciu przemieszkiwali w Starych P. Skórzewscy. Stanisław Skórzewski, kaszt. chełmiński i starosta kiszèwski, wraz z żoną Katarzyną z Iwanickich w krótkim przeciągu czasu własnym kosztem trzy nowe świątynie wystawili w Kiszewie 1741, w Pińczynie 1742 a r. 1754 murowaną w Starych P. Tu też urządzili domową kaplicę we dworze. Michał Skórzewski, podkomorzy pomorski, wraz z żoną Ludwiką z Czapskich, przeniósł tę kaplicę do ogrodu, gdzie nowa stanęła r. 1782. Kapelanem domowym w P. bywał zwykle jeden z ojców jezuitów szetlandzkich ob. Utracone kościoły przez ks. Fankidejskiego, str. 252. Kilka innych szczegółów o P. podaje jeszcze Borck w swojem Echo sepulchralis str. 448 51t t. II. W 1846 r. odłączono od Starych P. folw. dawniej Wolfsbruch, dziś HochPa leschken zwany, stanowiący teraz osobne dobra ryc. , które obejmują 775, 02 ha; czysty dochód z gruntu wynosi 4788 mrk. St. poczt. i par. kat. Stara Kiszewa, 2 klm. odl, ew. Nowe P. W 1869 r. 134 mk. , 62 kat. , 72 ew. , 9 dm. 2. P. Nowe, niem. NeuPaleschken, wś szlach. , tamże, 15 klm. na płd. wsch. od miasta pow. , na żyznej glebie, w okolicy są rybne jeziora. We wsi jest ew. kościół paraf. , szkoła ew. , st. poczt. i 2 karczmy; par. kat. Stara Kiszewa. Wś ma 4525, 75 mr. obszaru, 21 gbur. posiadł. i 11 zagród. W 1869 r. 443 mk. , 11 kat. , 426 ew. , 6 żyd. , 50 dm. R. 1878 zaś było tu 484 mk. , trudniących się głównie rolnictwem i hodowlą bydła. Tutejszy kościół ew. został zbudowany około r. 1707 ob. Zeit schrift d. Westpr. Gesch. Ver. , XV, str. 184. R. 1711 był tu dziedzicem protestant, który proboszczowi nie płacił mesznego, , ac si ad nullam pertineret parochiam ob. Wizyt. Szaniawskiego, str. 125. R. 1772 dzierżył Nowe P. Skórzewski, ststa kiszewski. We wsi było 17 gburów i półgburow, 1 karczmarz, 1 kowal i 6 chałupników Einlinger, między nimi 2 rzemieśl. i 2 pasterzy; oprócz tego 1 predykant; wszyscy byli wyznania luterańskiego. Do wsi należało jeszcze pustkowie Kuhberg o 2 włókach roli ornej, wydzierżawione za 70 fl. Gburzy mają 24 wł. i 20 mr. roli or. i 10 mr. lasu. Każdy z nich wysiewa 15 korcy żyta, 5 jęczm. , 4 owsa, l 1 2 grochu, 3 tatarki i 1 4 siemienia lnianego; żniwią trzecie ziarno. Każdy płaci 9 tal. czynszu, półgbur 4 1 2 tal. , kowal 4 1 4 tal. Każdy musi czynić tłokę i to 8 dni pługiem, 8 kosą, 4 grabiami, 4 bronami, 2 dni musi pomagać przy zwożeniu żyta a 4 dni wywozić mierzwę na folw. w Starych P. Zagłówne wynosi 36 tal. W 1791 r. nadał Fryderyk Wilhelm II prawo dziedzictwa w Starych i Nowych P. wraz z pustkowiami Wolfsbruch i Kuhberg tajnemu radcy v. Beyer, tak, że po śmierci ówczesnej właścicielki Ludwiki Skórzewskiej z Czapskich do niego miały należeć ob. Zeitsch. d. Westpr. Gesch. Ver. , XV, str. 132. 3. P. , niem. Paleschken, dok. 1370 Grabenick, 1452 Poleschke, w XV w. Carbnick Byndenow, 1488 Palesky, 1498 Carenicken i Polesk, 1518 Polask, dobra ryc. w Pomezanii, pow. sztumski, st. p. , tel. i kol. Mikołajki, 7 klm. odl. , par. kat. Postolin, ew. Klecewko. W 1868 r, 19 bud. , 11 dm. ,

Polaszki