t IV, cz. 2 90, 103, 112; Arch. J. Z. R. , cz. I, t. 1 347. Pohosta Pogost, w peryodzie książąt na Rusi pewien okrąg administracyjny. Nestor w kronice swej wyd. Bielowskiego, str. 602 powiada Szła Olga do Nowogrodu, ustanowiła nad Mstą pogosty i danie a nad Ługą pogosty, obroki i danie, łowiska jej są po całym kraju, znamiona i miasta i pogosty. Poezą tkowo książe objeżdżając państwo swe, dla sprawowania sądów i t p. , zatrzymywał się w pewnych miejseowościach i zwoływał tam okolicznych mieszkańców. Dla większej dogodności miejsca te postoju, ,, goszczenia książąt, skąd pogosty, zostały raz na zawsze oznaczone; wzniesiono w nich niewielkie dwory, przy których osadzono ciwunów i tym sposobem pogosty otrzymały znaczenie określonych ognisk administracyjnych i nadały swą nazwę otaczającym je okręgom. W następstwie w pogostach wzniesiono cerkwie, około których skupiały się interesa handlowe okolicy. W późniejszych czasach pogosty stanowiły podział kościelny i obejmowały cerkiew z plebanią i parafią. Podług Siergiejewicza Kniaź i wiecze księstwa dzieliły się na wołosti ujezdy i stany i na goroda, t. j. miasto z okręgiem. Wołosti i goroda dzieliły się na sotnie, potugi i pogosty, zostające pod zarządem sockich i starostów. W Nowogrodzie tylko miasto dzieliło się na sotnie a wołost na potugi i pogosty. Podług Czyczeryna Obłastnyja uczreżdenija w Rossii w Nowogrodzie znajdujemy podział na pogosty, a w Pskowie na guby. Rulikowski Słow. geogr. , III 166 słusznie zestawia nazwę Pohost z Hoszczą i oba te wyrazy od jednego wywodzi źródłosłowu, dodając przytem, ze nazwa P. spotyka się przeważnie w ziemiach dawnych krzywiczańskich. Pohost al. Pohoskie, duże jezioro w pow. pińskim, na t. zw. Zahorodziu, rozciąga się wzdłuż od zachodu na wschód 7 wiorst, szero kie od 1 2 do 2 w. Brzegi ma po większej czę ści nieco podniesione wśród okolicznych ni zin poleskich. Od strony zachodniej przybie ra rzkę Wiślicę, od wschodu zaś jezioro ma szeroki odpływ, który o 1 1 2 w. poniżej łączy się z rzeką Bobryk a przez nią z Prypecią. Na zachodnim krańcu leży duża wieś NowyDwór, a na brzegu północnym starożytne mko PohostZahorodny. Cała okolica wraz z jezio rem należy od dawna do ks. Lubeckich. Ry bołóstwo znaczne; wysep na jeziorze niema, dno od strony północnej dość twarde, od po łudnia bardziej bagniste. W ogóle miejsco wość nad jeziorem malownicza i bogata w dary natury. Większa częśó jeziora leży w gmi nie Pohost, część zaś zachodnia 1 6 całego obszaru w gm. Dobrosławka. Na jeziorze tem rosną orzechy wodne, jadalne, rzadko gdziein dziej pojawiające się. A. Jel. Pohost 1. Nowy, mko pryw. , pow. dzisieński, w 2 okr. pol, gm. w miejscu, o 210 w. od Wilna a 56 w. od Dzisny, ma 466 mk. 219 męż. i 247 kob. , zarząd gminny, szkołę gminną, do której w 1886 r. uczęszczało 56 dzieci 54 chłop. i 2 dziew. , cerkiew paraf. drewnianą i cerkiew fil. murowaną, kościół paraf. katolicki. W 1859 r. było tu 32 dm. i 199 mk. ; w 1866 r. 52 dm. i 409 mk. , w tej liczbie 102 prawosł. , 257 kat. i 50 żydów. Kościół katol. p. w. św. Trójcy, drewniany, na murowanym fundamencie, wzniesiony został w 1593 r. kosztem ks. Leona Sapiehy, odnowiony w 1853 r. Parafia katol. , dek. dzisieński ego, ma 3569 wiernych i kaplice w Szarkowszczyźnie, wzniesioną z muru w 1770 r. przez Jana Nikodema Łopacińskiego, sstę mścisławskiego; w Stefanowie, fundacyi Szaumanów, i na cmentarzu grzebalnym w Pohoście, dawniej była także kaplica w Zaborzu, fundacyi Konoplańskich. Cerkiew paraf. p. w. św. Mikołaja, drewniana, wzniesiona w 1775 r. kosztem parafian, za staraniem miejscowego parocha Rajkowskiego. Cerkiew filialna wzniesiona została z muru kosztem skarbu przed niedawnemi czasy. Par. prawosł. , dek. błahoczynia drujskiego, ma 2968 wiernych 1504 męż. i 1464 kob. . Na utrzymanie szkoły ludowej w P. asygnuje rocznie rząd 200 rs. i gmina 23 rs. Nadto w gminie znajdują się szkółki t. z. parafialne w St. Pohoście 22 dzieci i w Koszelewszczyźnie 12 dzieci. Gmina należy do 2 okr. pokojowego do spraw włośc. oraz do 4 rewiru powołanych do służby wojskowej z pow. dzisieńskiego, obejmuje 63 wsi, 379 osad, zamieszkałych przez 5308 włościan pł. ob. Podług wykazu z 1864 r. było w gminie 1441 dusz rewiz. włościan uwłaszczonych, 318 b. włośc. skarbowych, 50 ludzi dworskich i bezrolnych, 5 jednodworców, 11 osadn. w. rossyjskich i 96 żołnierzy urlopowanych, w ogóle 1921 dusz rewiz. Gmina składa się z 5 okr. polic Kupczelewo, dawniej Jundziłów, dziś Konstantego Szaumana; Biruki, dawniej Ukolskich, dziś Konstantego Wołosowskiego; Jundziłowo, dawniej Jundziłów, następnie Śzyrynow, dziś Sobolewskich; Helenów, dawniej Łopacińskich, później Śliźniów, dziś Szyrynów i Nowy Pohost, stanowiący część okręgu skarbowego Linkowszczyzna. Okręg wiejski N. Pohost, w gminie t. n. , obejmuje mko N. P. , wsie Koleśniki, Denisy, Radziwonowszczyzna, Zmitroki, Katkowszczyzna, Girnuty, Janiszki, Kulniewce, Malinowo, Piłaty, Dubówka, Łuczki, Grzybowszczyzna, Kubelewszczyzna i Romano wszczyzna, oraz zaśc. Czyżewszczyzna, Chibowszczyzna, Zaborze, Petkunowszczyzna, w ogóle podług spisu z 1864 r. 318 dusz rew. b. włośc. skarbowych, 11 osadn. w. ross. i 20 żołn. urlopowanych. Oprócz tego okr. wiejski P. , w gminie Przebrodzie, obejmuje wsie Krasne, Garbaczenki, Koriukowszczyzna, Frołowszczyzna, Romanowszczyzna, Kubelszczyzna, Janiszki, Piłaty, Zmitroki, w ogóle 107 dusz rewiz. b. włośc. skarbowych, 2 jednodworców, 12 żydów rolników i 16 osadników w. rossyjskich. P. stanowił dawne dziedzictwo ks. Sapiehów. W 1499 r. w. ks. lit. Aleksander nadaje P. z attynencyami Janowi Sapiesie; w 1600 r. nabywa P. Jerzy Holeniszcza;

Pohost

Pohosta

Pohos

Pohost