dną wspólną nazwę. 9. P. Stare, wś i fol. , pow. garwoliński, gm. Wilga, par. Mniszew, ma 24 dm. , 221 mk. , 387 mr. W 1827 r. było 26 dm. , 228 mk. 10. P. Nowe, wś, pow. gar woliński, gm. Wilga, par. Pilica, ma 29 dm. , 285 mk. , 439 mr. 11. P. , wś, pow. rypiń ski, gm. Starorypin, par. Rypin, odl. o 4 w. od Rypina, ma 5 dm. , 71 mk. , 34 mr. Por. Maryanki 10. . 12. P. wś i fol. , pow. lipnowski, gm. Skępe, par. Tłuchowo, odl. o 19 w. od Lipna, ma 2 dm. , 63 mk. , 241 mr. ob szaru. Fol. ten graniczy z Mysłakowem, Obozem, Źródłami i Suminkiem, ma 2 włók lasu, grunta średnie, położenie równe, bagna torfiaste, dwór murowany. Br. Ch. Podole 1. al. Padolec, wś na lew. brzegu Wilii, pow. wileński, w 2 okr. pol. , gm. Muśniki, okr. wiejski Ksaweryn Ksawerynowo, o 12 w. od gminy a 57 w. od Wilna, ma 8 dm. , 68 mk. katol. 30 dusz rewiz. ; należy do dóbr Ksawerynowo, dawniej Montwiłów, obe cnie Piłsudzkich. 2. P. , zaśc. poleski nad rz. Ołą, pow. bobrujski, w 1 okr. pol. , gm. Starcy, w pobliżu drogi ze wsi Chomicz do Ochotycz, ma 4 osady; grunta lekkie. 3. P. , dwor. pow. rossieński, par. Kielmy; własność Iwanowicza. 4. P. , dobra w gub. grodzień skiej, posagowe Kazimiery z Kostrowickich Roemerowej Ryszardowej, ten sprzedał Izwiekowowi. 5. P. , ob. Koziowszczyzna, mko w pow. słonimskim. J. Krz. Podole 1. przedm. Niemirowa, w pow. bracławskim, 2. P. , dawna nazwa wsi Bucniowej, w pow. latyczowskim. Podole, jestto starożytna nazwa obszaru ziem zalegających środkową część dorzeczy Dniestru i Bohu. Późne stosunkowo zaludnienie tych okolic, wystawionych na ciągłe najazdy tatarskie i wołoskie, stąd też i późne zorganizowanie urządzeń państwowych, było powodem, iż granice tej prowincyi zostały ustalone dopiero po wcieleniu P. w skład Rzeczypospolitej. Dziś obszar ten rozpadł się na dwie części większa weszła w skład gubernii podolskiej, mniejsza zaś dawny powiat czerwonogródzki stanowi część Galicyi. Podolska gubernia leży między 44 i 48 41 wsch. długości a 47 25 i 49 45 północ. szerokości geogr. Granice na północ gub. wołyńska, na wschód gub. kijowska, na południe gub. chersońska, od której oddzielona rzekami Siniuchą, Kodymą i Jahorłykiem, na południo zachód rz. Dniestr oddziela ją od gub. bessarabskiej, a od zachodu rz. Zbrucz od Galicyi. Gub. podolska utworzoną została z dawnego wwdztwa podolskiego, oprócz pow. czerwonogródzkiego, który przyłączono do Galicyi i z wwdztwa bracławskiego, oprócz pow. zwinogródzkiego, należącego dziś do gub. kijowskiej. Rzeczywista przestrzeń podolskiej gub. nie jest dotąd ostatecznieustaloną, ogólnego bowiem pomiaru nie było, a wyliczenia w różnych czasach z materyału zebranego przez policyą i geometrów powiatowych, różnią się znacznie w cyfrach. Tak Marczyński w swojej statystyce w 1823 r. oblicza przestrzeń gubernii na 780 mil kw. czyli 38, 220 w. , t. j. 3, 974, 900 dzies. , rozległość zaś od wschodu do zachodu 350 w. , szerokość 180 w. Następcy jego podają Kempen 37, 926 w. , Schweizer 1843 r. 37, 443 w. , sztab generalny 1848 r. 36, 940 w. , pułkow. Strzelbicki 1874 r. 763, 08 m. kw. czyli 36, 921 w. Tak więc według nich powierzchnia podolskiej gub. ciągle się zmniejsza. Przyjmujemy w naszych wykazach obliczenie miejscowego statyst. komitetu, t. j. 748, 1394 m. kw. czyli 3, 770, 692 dzies. Porównywając te cyfry, widzimy, że podolska gub. o połowę prawie mniejsza od Galicyi 1424 m. kw. , stanowi prawie trzecią część król. polskiego 2220 m. kw. , cokolwiek większa jak połowa Wołynia 1300 m. i o niecałe 200 mil kw. mniejsza od gub. kijowskiej. W ogólnej przestrzeni znajduje się 2, 177, 055 dzies. , t. j. 50 pod ornemi polami, 282, 959 dz. , t. j. 7 pod sadybami i wygonami, 403, 730 dz. , t. j. 18 pod łąkami i sianożęciami, 713, 805 dzies. czyli 18 pod lasami, 6, 660 dz. pod miastami, 102, 280 dz. czyli 2 pod rzekami i stawami, 84, 201 dz. czyli 2, 3 pod nieużytkami. Według obliczeń miejscowego komit. stat. ludność gub. podolskiej wynosi 2, 242, 619 głów, w tej liczbie 1, 134, 007 męż. , 1, 108, 612 kob. W 1822 r. było 1, 143, 067 mk. , a zatem w ciągu 60 lat ludność Podola podwoiła się. Na milę kwadr. przypada 2860 mk. Z powiatów najludniejszy jest kamieniecki na 1 m. 3835 mk. , uszycki 3665 mk. , mohylowski 3521 mk. , proskurowski 3390 mk. , najmniej ludny bałcki 1733 mk. . Według wyznania prawosławnych jest 1, 567, 462 czyli 70 ogólnej ludności, katolików 228, 174 czyli 10, 15, żydów 250, 225 czyli 11, 14, sekciarzy rozkolników 14, 254 czyli 0, 61, protestantów 3, 418 czyli 0, 2, mahometan 87. Pod względem stanów szlachty w miastach 8, 302, po wsiach 14, 348, razem 22, 650. W 1822 r. szlachty w gub. podolskiej liczyło się 93, 064 głów; takie raptowne zmniejszenie się jest skutkiem przyłączenia jednodworców do włościan. Duchowieństwa w miastach 1, 146, po wsiach 17, 995, razem 19, 121 mężczyzn i kobiet. Według plemiennego pochodzenia ludu rusińskiego, zamieszkującego Podole, mówiącego językiem małoruskim, będą cym pośrednim między polskim a rossyjskim, jest do 1 1 2 miliona, t. j. 70; Polaków wyznania katolickiego, według ostatniej rubryceli, 228, 174 10. Wykazy urzędowe wszystkich prawosławnych zaliczają do Ros Podole Podole Podolska gubernia