piaszczystej, śród dobrze zachowanych lasów sosnowych, porządnie zabudowane, ma nową kapl. katol, par. Krzemieniec, papiernię, pałac i ogród przez hr. Marcina Tarnowskiego wzniesiony. Uboga mieścina, z kilkudziesięciu drewnianych domów żydowskich złożona, ze wspaniałym ratuszem. Niewiadomo w którym roku i za czyim staraniem osada ta otrzymała przywilej na targi i miasteczko. Dziedzictwo niegdyś kniaziów Podberezkich, którym zawdzięczą swe założenie i nazwisko, następnie z ręką Elżbiety Katarzyny, córki Jerzego, marszałka bracławskiego, zaślubionej Teodorowi Karolowi hr. Tarnowskiemu, sście krzepickiemu, przeszła na początku XVII w. do domu hr. Tarnowskich, którzy miasteczko odtąd nieprzerwanie posiadają. W bieżącym stu, leciu było rezydencyą hr. Marcina Tarnowskiego, pułkownika b, wojsk polskich, znanego z zacności i gościnności, zmarłego w Krakowie w listopadzie 1862 r. Obszerniejszy opis pałacu podał Stecki Wołyń, II, 178 I 189. Por. także Berezny t. I, 142. J. Krz. Podbereżce 1. rus. Pidbereźci, i Unterhergen, wś, pow. lwowski, 14 klm. na płd. wsch. ode Lwowa, 4, 5 klm. od sądu pow. , urz. poczt. i tel. w Winnikach. Na płn. leży Mikłaszów, na wsch. Biłka Szlachecka, na płd. Czyżyków i Czyszki, na zach. Winniki. Wś leży w dorzeczu Wisły za pośrednictwem Marońki, wpadającej do Kabanówki dopływu Pełtwi. Maruńka płynie wzdłuż granicy płd. , zbiera wodę z płd. , moczarzystej przestrzeni, i wpada do Kabanówki, dotykającej płd. zach. granicy P. Na płn. od moczarów leżą zabudowania wiejskie 253 m. , a na płn. od nich kol. niemiecka Unterbergen, założona za czasów Józefa II. Przez płn. część obszaru idzie gościniec lwowskozłoczowski Obie wsie należą do fundacyi stypendyalnej Głowińskiego. Wł. mn. ma roli or. 1261, łąk i ogr. 471, past. 83 mr. W r. 1880 było w P. 144 dm. , 915 mk. 26 wyzn. rz. kat. , 880 gr. kat. , 9 izrael. ; 20 narod. pols. , 895 rusk. , a w Unterbergen 12 dm. i 100 mk. 4 wyzn. rz. kat. , 7 gr. kat, , 89 Izrael. ; 82 narod. niem. , 3 pol. , 15 ruskiej. Par. rz. kat. w Winnikach, gr. kat. w miejscu, dek. lwowski zamiejski. We wsi jest cerkiew p. w. św. Michała, szk. etat. dwuklasowa i olejarnia. Dokumentem z r. 1454 A. G. Z. , t. II, str. 141 i dod. do Gaz. lwow. , 1853, 8 i 9 potwierdza Grzegorz z Sanoka, arcyb. lwowski, nadanie Hrycka z Pomorzan, woj. podolskiego, dla kościoła w Biłce Szlacheckiej. Nadano mianowicie dziesięcinę snopową ze wszystkich plonów i niw na folwarkach jego w siole Podbrzeźce Podbrzescze, z dawna od poprzednich dziedziców uprawianych; dał nadto łan z folwarku wydzielony z sianoźęcią, na której 16 wozów siana kosić i zbierać można, w stronie ciągnącej się ku Winnikom. Obda rzył także zupełną wolnością ścinania i zwo żenia tramów dębowych na sprzęty i budowle tak kościelne jako i gospodarskie przydatnych, tudzież zarośli czyli chrustów na potrzebę te goż zarządcy i gospodarstwa jego, a to z ga jów i borów w majętności podbrzezieckiej ist niejących. Nareszcie zapisał i wcielił wieczny mi czasy stołowe kleryczne, wedle zwyczaju innych siół ziemi ruskiej, na prawie teutońskiem osadzonych, tudzież inne należytości parafialne, z których wszyscy mieszkańcy obojej płci sioła przerzeczonego zarządcy i kle rykowi, czyli słudze kościelnemu, teraz i na potem będącym, uiszczać się mają. 2. P. , rus. Poberezci, wś, pow. brodzki, 33 klm. na płd. wsch. od Brodów, 8 klm. na płn. od urz. poczt. i sądu pow. w Załoźcach. Na płn. leży Jaśniszcze oddzielone od P. stawem, na wsch. Seretec al. Seretce, na płd. wsch. i płd. Gaje za Rudą przys. Załoziec, na zach. Ratyszcze i Orzechowczyk. Wzdłuż granicy płn. płynie od wsch. ku zach. dopływ górn. Seretu źródła w Panasówce, także Seretem zwany, do któ rego na płn. wsch. krańcu obszaru wpływa od płn. pot. Siorta al. Berehiwka, powstający w Palikrowach. Wody tych potoków rozle wają się na wznies. 328 mt. npm. w staw, a płynąc stąd do Orzechowczyka, uchodzą na płd. tegoż do stawu pod Ratyszczem, gdzie się łączą wszystkie ramiona górnego Seretu. Na płd. od stawu leżą zabudowania wiejskie, a nieco dalej ku płd. folw. Okopy. Najwyższe wznies. w str. zach. na gr. P. i Seretca, wzgórze Jeziora, sięga 388 mt. Płd. obszar wsi, grunta zwane Za Olejnikowem, leżą 379 do 381 mt. Far. rz. kat. w Załoźcach, gr. kat. w Seretcu. We wsi niema ani cerkwi ani szkoły. Własn. większa Seweryna z Turkułów Garapich i Zo fia Biesiadecka ma 628 mr. ziemi; dochód ob liczony na 1022 złr. ; własn. mn. ma 571 mr. ziemi, dochód 1010 złr. W r. 1880 było 444 mk. , 295 gr. kat. , 129 rz. kat. Lu. Dz. Podberezie I. zaśc. szlach. nad rz. Dzisienką, pow. dzisieński, w 3 okr. pol. , o 14 w. od Dzisny, 1 dm. , 3 mk. prawosł. 2. P. , wś rządowa, pow. wilejski, w 2 okr. pol. , o 32 w. od m. Wilejki, 8 dm. , 51 mk. prawosł. 3. P. , wś poleska, pow. borysowski, w 1 okr. pol. chołopienickim, w okolicy wsi Kociuchy, ma 6 osad; grunta lekkie. 4. P. , wś poleska, pow. borysowski, gm. Bytcza, w 1 okr, pol. chołopienickim, ma 12 os. pełnonadziałowych; grunta lekkie, nieco faliste, miejscowość małowodna. 5. P. , fol. , pow. orszański, własność Stanisława UngernSternberg; młyn wodny, krupiarnia, folusz. 6. P. , sioło, pow. orszański, gm. Kochanowo, ma 18 dm. i 107 mk. , z których 1 zajmuje się kowalstwem. 7. P. , dobra, pow. witebski, 2696 dzies. ziemi dwor Podbereżce Podbereżce Podberezie