ziemi, oznaczona w pow. płockim na rs. 8 kop. 50, w rypińskim rs. 7 kop. 75, w lipnowskim rs. 7 kop. 70, płońskim rs. 7 kop. 35, ciechanowskim rs. 6; przasnyskim rs. 5, sierpeckim rs. 4 kop. 25 i w mławskim rs. 3 kop. 75. Co do środków komunikacyjnych to gubernia płocka posiada komunikacyą kolejową na linii drogi nadwiślańskiej, przerzynającej powiaty płoński, ciechanowski i mławski i posiadającej na obszarze gubernii ośm stacyi Mława, Konopki, Ciechanów, Gąsociu, Swiercz, Nasielsk i Modlin. Drogę wodną stanowi Wisła, po której pomimo nieuregulowania koryta płyną zbożem ładowne berlinki i przepływa rocznie do Prus od 1000 do 2000 tratew; w r. 1886 spławiono 1600 tratew. Począwszy od 1885 r. , z powodu konkurencyi dwóch przedsiębiorców i obniżenia cen przejazdu wzmógł się ruch osobowy i przewóz towarów na drodze wodnej, tak że obecnie na obu torach warszawskopłockim i płockowłocławskim kursuje po 6 statków. Traktów gubernialnych bitych 1go rzędu, zbudowanych i utrzymywanych z opłat podatku drogowego, jest 464 3 4 wiorst. Trakty te łączą P. z miastami powiatowemi, z wyłączeniem m. Rypina. Wspomniane trakty noszą nazwy a płocko warszawski, najgłówniejszy, długi 81 1 2 w. , na nim 5 stacyj pocztowych Staroźreby, Płońsk, Zakroczym, Modlin i Nowydwór; bieg poczty na trakcie 2 razy tygodniowo; b mławskokrólewiecki, długi 86 1 2 w. ; c mławskopułtuski 51 w. ; d lipnowskowłocławski 21 w. ; e bielskosierpecki 22 w. ; f płockorypiński 24 1 2 w. , ze stacyami Dobrzyń nad Wisłą, Lipno, Zbójno, Rypin; g sierpeckolipnowski 19 w. , oraz od m. Ciechanowa do stacyi kolei 1 w. 189 sąż; i z m. Mławy do stacyi kolei 2 w. 100 sąż. Na utrzymanie tych traktów asygnowano w 1885 r. 47, 769 rs. Trakty powiatowe i pozostałe zwykłe drogi liczą 1493 1 2 w. , a w tem 150 1 2 w. szosy 2go rzędu i 1333 w. zwyczajnych dróg. Urzędów kantorów pocztowotelegra ficznych jest 5 w gubernii w Płocku 3 klasy, w Mławie 5ej kl. , w Przasnyszu, Lipnie i Ciechanowie 6ej kl; oddziałów poczt. telegr. 7 w Płońsku, Sierpcu, Rypinie, Lubiczu, Zakroczymiu tylko poczt. , Dobrzyniu n. W. i Modlinie tylko tolegr. ; stacyi pocztowych 11 w Wyszogrodzie, Raciążu, Bielsku, Bodzanowie, Bieżuniu, Szreńsku, Strzegowie, Zbójnie, Staroźrebach, Chorzelach i Dobrzyniu nad Drwęcą. Pod względem kościelnym dyecezya płocka obejmuje 12 dekanatów 8 w gub. płockiej i 4 w gub. łomżyńskiej ciechanowski 20 parafii, lipnowski 30, mławski 22, płoński 26, przasnyski 13, rypiński 17, sierpecki 18, ostrołęcki zaś 12, ostrowski 15, makowski 11 i pułtuski 20 w obrębie gub. łomżyńskiej. Konsystorzy dwa płocki i pułtuski; ostatni stanowi zarząd 4 dekanatów położonych w gub. łomżyńskiej. W dyecezyi znajduje się 1 kościół katedralny, kolegialny w Pułtusku, 234 kościołów parafialnych, 32 filialnych, 65 kaplic publicznych; klasztory oo. kapucynów w Zakroczymiu zakonników 8, oo. karmelitów we wsi Obory w pow. rypińskim zakon. 7, siostr benedyktynek w Sierpcu zakonnic 10, sióstr norbertanek w Czerwińsku zakonnic 10 i felicyanek w Przasnyszu zakonnic 11; seminaryum 1 w Płocku alumnów 120. Księży świeckich 294, zakonników 25, braci zakonnych 3, zakonnic i sióstr miłosierdzia 41, ludności katolickiej 688, 656. Ludność prawosławna należy do dyecezyi chełmskowarszawskiej i tworzy 4 parafie płocką, mławską, płońską i nowoaleksandryjską, w których znajdują się 4 cerkwie. Kościołów ewangielickich w gubernii 7; synagog 29, domów modlitwy żydow. 118, do których należy 27 okręgów bóznicznych a sprawuje obrządki 28 rabinów i kilku podrabinów. Pod względem sądowym gubernia dzieli się na dwa okręgi zjazdów sędziów pokoju w Płocku gdzie i sąd okręgowy i Mławie. Do Igo okręgu należą pow. płocki, obejmujący 4 sądy gminne we wsi Niegłosach, w m. Bielsku, we wsi Góra i w m. Bodzanowie; pow. sierpecki, obejmujący 3 sądy gminne we wsi Żytowie, w m. Bieżuniu i w m. Raciążu; pow. lipnowski, obejmujący 5 sądów gminnych we wsi Czernikowie, w os. Bobrownikach, we wsi Czarne, w Skępem i we wsi Płonne; pow. rypiński, obejmujący 5 sądów gminnych w m. Dobrzyniu nad Drwęcą i we wsiach Strzygi, Okalewie, Niedrożu i Gujsku. Do IIgo okręgu należą pow. mławski, sądy w os. Kuczborku, w os. Szreńsku, we wsi Żurominku i we wsi WieczfniaKościelna; pow. ciechanowski, sądy we wsiach Zeńboku, Opinogórze, Gumowie i Sońsku; pow. płoński, sądy we wsiach Baboszewie, Potyrach, Gałachach i w os. Sochocinie; pow. przasnyski, sądy w m. Przasnyszu, we wsiach Dzierzgowie i Jednorożcu i w os. Chorzelach. Adwokatów przysięgłych w gubernii 14, z których 13 zamieszkuje w Płocku i 1 w Mławic, pomocników adwokatów przysięgłych 3, adwokat prywatny 1, obrońców prywatnych upoważnionych przez zjazdy sędziów pokoju 29. Rejentów przy hypotece sądu okręgowego 5, przy kancelaryach sędziów pokoju 21. Pod względem administracyjnym gubernia dzieli się na 8 powiatów, 110 gmin, 11 miast i 18 osad. Pow. płocki ma 15 gmin Brwilno, Bielino, Góra, Drobin, Zongoty, Kleniewo, Lelice, Łubki, Majki, Mąkolin, Ramutówko, Rembowo, Rogozino, Swięcice i Staroźreby. Pow. płoński 15 gmin Błędówko, WójtyZamo

Płock