Kod. Mazow. , 59. Z aktu Jana opata płockiego z 1339 r. przedstawionego księciu Trojdenowi płockiemu, widać że w czasie napadu Litwinów w tym czasie i archiwa benedyktynów na zamku i klasztor sam z zamkiem spłonęły Gawar. , Pisma, str. 56, nota. Zwierzchnictwo czeskie utrwaliło się hołdem syna Wanckowego Bolesława 1341 r. w Poznaniu złożonym Narusz. , IX, str. 80. Śmierć w sierpniu 1351 r. oderwała go od wyprawy podjętej z Polską, Zakonem i Czechami przeciw Kiejstutowi Pertzd Mon. Germ, XIX, str. 687 i sprowadziła Kazimierza W. w połowie września do Płocka, w towarzystwie biskupa Jarosława. Objął on po Bolku ziemię płocką, wizką i zakroczymską Kod. Mazowiecki, 72. Zobowiązał się jednocześnie, że starostami naznaczać będzie miejscowych ziemian, co potwierdza istnienie ekonomów płockich w 1314 i 1340 r. , jako zastępców królewskich. Odtąd, choć czysto potem mazowieccy sstowie, już oni w hierarchii urzędniczej zostali np. Stefan z Jasieńca starosta 1377, 1381, 1385, 1397 Kod. Wielkop. , 1735, 1784 5; Kod. Maz. , 111, 119, 127, 128. Dom ssty stał przy baszcie większej na zamku, i później 1461 r. między nim a kościołem św. Wojciecha, benedyktyńskim, stanął dom kanclerza Racibora z Golejowa, przez nadanie książęce Kod. Maz. 208. Powtórna bytność 1353 r. Kazimierza W. przyniosła miastu nowe mury, które w fundamentach miały mieć 4 łokcie grubości, a wyżej do wysokości 17 łokci nad ziemię 3 1 4 grubości. Baszty występujące na zewnątrz na 4 łokcie, miały się wznosić na 60 łokci wysokości Kod. Maz. , 73. Kiedy tak na zewnątrz miasto umacniało się, zarząd kościelny rozdwoił się 1360 r. w skutek rządu 2 biskupów, jednego z nominacyi papiezkiej Bernarda bpa. milkowieckiego, a drugiego z elekcyi kapituły, Imisława czyli Hejmona, proboszcza kolegiaty w 1350 i 1354 r. Tejner I, 801, 802, 827, 828, Przywileje Gawareckiego, str. 163. To rozdwojenie było powodem Imisławowi do zaciągnięcia licznych pożyczek na zastaw dóbr biskupich Kod. Maz. 83, 86, 88, ile że legalnych dochodów, z braku prekonizacyi niemógł pobierać. Pociągnęło to za sobą długotrwały nieład w kapitule płockiej, na cały czas zwierzchnictwa Kazimierza W. nad Płockiem. Bytność powtórną w Płocku w 1361 r. upamiętnił Kazimierz nabyciem 60 łanów podmiejskich, od bisk. Klemensa. Nowe granice objęły wieś kościelną Kostrzygaj do Trzepowa i rz. Brzeźnicy, z jednej strony miasta. Z drugiej zaś licząc od Długiego kamienia z 1322 r. do granic wsi Podolszyc, Ośnicy i do Wisły z powrotem. Nowa dzielnica poddaną została pod sądy wójta płockiego, z wszelkiemi prawami miejskiemi. Nadto dał im król prawo polowania na zające i ptaki oraz rybołóstwo. Po 6 letniej słobodzie mają płacić z łanu 12 gr. czeskich, i po 2 miary pszenicy, żyta i owsa, co św. Marcin, a 5 gr. czeskich dziesięciny Gawarecki, Przywileje, sfer. 159 163, por. Rzyszcz. Cod. Pol. , I, 216 Sądy przez Daćboga starostę płockiego i wojewodę mazowieckiego w imieniu króla odbywane na zamku płockim 1363 r. Kod. Maz. , 83 o zwierzchnictwie Polski za życia Kazimierza W. nad Płockiem, świadczą wymownie. Pożyczki udzielane biskup. Imislawowi przez króla 86 i darowane kapitule, sprowadziły 1369 r. nowy zysk miastu, bo bisk. Stanisław za zwrócone przez króla zastawy, z pominięciem długu, dał mieszczanom 58 łanów chełmińskich, 5 morgów podmiejskich, i 10 prętów kwadratowych pod bramą miejską z jedynym warunkiem opłaty dotychczasowej 32 groszy dla kapituły z tych prętów. Nadto mieszczanie zostali uwolnieni od składania w roku 4 dzbanów wina, z 2 pól przyległych, dworowi biskupiemu Kod. Maz. , 86. Zyskujemy tu zarazem świadectwo o uprawie wina w Płocku, jeszcze 1369 r. , zapewne do mszy ledwo mogącego służyć winnice istnieją 1569 r. , a zniszczone już 1655 r. W gruzach leżąca od 1339 r. katedra, z rozkazu umierającego monarchy miała być dźwigniętą. Po zgonie Kazimierza W. , Ziemowit wziął tytuł księcia płockiego z dziedzictwem swej ziemi. W spisie uczniów akademii krakowskiej z 1400 r. prócz studentów z Sochaczewa 2, Warszawy, Białotarska, spotykamy Jędrzeja syna Wincentego de Plotsko i Jakuba syna Michała de Pleczsko Album Studiosorum, str. 14. W końcu XIV w. , rzemieślnicy płoccy napływają do innych miast. Tak np. Wojciech de Ploczko, krawiec, został przyjęty w poczet krakowskich mieszczan 1397 r. M. M. Ae. , IV, B. str. 171. W niecałe lat sto później w Przemyślu Stanisław Plebanek z Płocka, przedstawiał z innymi majstrami siodlarskimi, ustawy tego cechu do potwierdzenia magistratowi w Przemyślu 1472 r. Akta Gr. i Z. , VI, str. 152. W ciągu XV w. 1412, Aleksandra Olgierdówna żona Ziemowita IV, odbudowała klasztor dominikanów św. Trójcy Pamięt. Relig. Moral. , 1850, str. 303. Sołectwo czyli wójtostwo płockie, przeszło na własność miasta z dochodem 3go denara od różnych czynszów i kar w 1435 r. Gawarecki, Przywileje, str. 169. Obiór zaś wójta odtąd miał się odbywać w ten sposób, że z trzech kandydatów przez miasto przedstawionych co roku, książę obierał wójta. Prócz tego z 30 jatek rzeźniczych, ks. Władysław darował miastu dziesięć i pozwolił osobny budynek do rzezi wybudować kutelhof. Z czynszu, który z ja Płock