roku zatwierdza ustawę bractwa czyli cechu sukienników. W 1550 r. w niedzielę po św. Jakubie, Zygmunt August nadaje w P przywileje cechowi rzeźników. Podług tego przywileju nie wolno było, pod konfiskatą, obcym rzeźnikom bić ani sprzedawać bydła, z wyjątkiem poniedziałku i soboty, w czasie trwającego sejmu a to od św. Bartłomieja aż do nowego roku. W innym czasie dozwolonem było każdemu ale tylko na całk lub ćwierciami mięso sprzedawać. Cech też rzeźniczy najliczniejsze ze wszystkich innych pod królami obieralnemi potwierdzenia zyskiwał. Bardzo często w prerogatywy rzeźników piotrkowskich wdzierali się mieszkańcy sąsiedniej miastu Wielkiej Wsi, jak tego dowodzą same przywileje, potwierdzające pierwotne rzeźniczego cechu nadania, mianowicie Zygmunta III w 1608 r. , Władysława IV w 1633 r. i Michała Korybuta w 1669 r. W 1552 r. Zygmunt August zatwierdził cech postrzygaczy, wkładając na nich obowiązek bronienia miasta w razie wojennej potrzeby. Stefan Batory, przywilejem wydanym w 1578 roku dnia 4 lutego w Warszawie, zabronił cerulikom włóczenia się po mieście i przedmieściach i krzywdzenia tym sposobem cerulików miejskich. Nadto Zygmunt III, zatwierdzając w 1604 r. ordynacyą cechu cerulickiego, prócz starszych zgromadzenia, zabrania przyjeżdżającym na trybunał cerulikom uczniów trzymać, po mieście praktykować i na znak rzemiosła miednice przed domem wywieszać, chyba żeby się do cechu wkupili. Również w okolicy miasta i na Wielkiej Wsi nie wolno było nikomu cerulicką sztuką się zajmować. Zgromadzenie siodłarzy, rymarzy, płatnerzy, stolarzy, pasamoników i stelmachów, zjednoczyły się w jeden cech, szynkowym zwany, którego ordynacyą zatwierdził Zygmunt III, przywilejem wydanym w 1597 r. w Warszawie, który zaleca, by tak połączone cechy nie przeszkadzały sobie nawzajem. W r. 1611 Zygmunt III zatwierdził wszystkie punkty ustawy bractwa płócienników, mocą którego niewolno było nikomu nienależącemu do jego składu tkać płócien, farbować, bielić i takowych sprzedawać. W 1720 r. August II wydał przywilej potwierdzający dawną ustawę cechu szewckiego, przez ogień zniszczoną i tylko w księgach miejskich zachowaną. Spotykamy tu i cech złotniczy mający przywilej Augusta II w 1699 r. w Warszawie wydany. Na mocy 3 punktu ordynacyi tego cechu zabronione było obcym partaczom bawienie się sztuką złotniczą. Nakoniec ostatni cech, jaki się zawiązał w P. piekarski, zatwierdzony został przywilejem Augusta III w 1749 r. wydanym ob. R. Plenkiewicza, O cechach piotrkowskich, Rocznik piotrkowski z 1871 r. . Mieszczanie piotrkowscy, od chwili nadania prawa magdeburskiego, posiadali samorząd miejski. Ludność wybierała burmistrza i rajców, którzy stanowili radę miejską. Rada zawiaduje administracyą miasta, włada tak zwaną skrzynką miejską, do której pospólstwo składa podatki na rzecz miasta, a obok tego sądzi wykroczenia policyjne i mniejszej wagi sprawy cywilne. Wyższa władza sądownicza skupia się w rękach wójtowskiego sądu, w którym zasiada pierwotnie wyznaczony z ramienia króla wójt, jako prezydujący, i ławnicy. Juryzdykcyi wójta podlegają wszelkie sprawy cywilne i karne mieszczan dotyczące. Prócz tych władz w mieście na zamku rezyduje starosta grodowy. Jest to organ władzy wykonawczej, do niego bowiem należy egzekucya wyroków są. dów królewskich, sejmowych i ziemskich. Mieszczan niema on prawa sądzić; pobiera tylko od nich wszelkie podatki na rzecz skarbu uiszczane, zatwierdza też na urzędach, wybranych przez pospólstwo członków rady miejskiej, w ogóle w mieście jest on przedstawicielem władzy państwowej ob. Dylewski Tydzień 1883 r. , 30. Ciężary i podatki, które obowiązywały mieszkańców P. , były następujące od wyrobu piwa, wódki i miodu wnoszono do skarbu tak zwane czopowe Dalej podatek sosz płacony od sochy, z gruntów należących do miasta, a który w P. do 70 grzywien dochodził. Zygmunt I przywilejem wydanym w Krakowie w 1531 r. podatek ten ex benignitate sua Regia, do 20 grzywien umniejszył. Pieniędzy podwodnych dawało miasto 100 grzywien, a dostarczane w naturze podwody stawały się wielu nadużyć powodem. Ze względu na tak wysoki podatek podwodny, Zygmunt August przywilejem wydanym w P. 1559 r. , sosz jeszcze o 10 grzywien umniejszył. Wreszcie od r. 1629 płacono jeszcze podymne generalne, z domów murowanych od komina złotych 12, z drewnianych zaś lub w pruski mur stawianych od 6 do 8 złp. Od niego wolne jednak były browary. Klęski nawiedzające miasto skłaniały panujących do uwolnienia go od płacenia ciężarów. Tak, gdy w 1544 r. P. zniszczony został pożarem, Zygmunt I przywilejem wydanym w Brześciu Litewskim, uwolnił mieszkańców od wszelkich poborów na lat 10, od dostarczania podwód na lat 2, oraz od opłaty czopowego na kwartał. Konstytucya znów sejmowa z 1616 r. stanowi Iż miasto P. niedawnemi czasy przez ogień funditus w proch obrócone i przez żołnierza skonfederowanego świeżo po ogniu znędzone, tedy mocą teraźniejszego sejmu owym, którzy szkody ponieśli, od podatków wszelkich na tym sejmie postanowionych prorogacye do lat dwu pozwalamy. Oprócz wymienionych powyżej, starosta grodowy pobierał jeszcze z miasta na

Piotrków