bie zostawało, onemu prawo saskie magdeburskie postanawiamy, a wójt i urząd radziecki przed przeorem konwentu Morachowskiego teraz i napotem będącemi, jako pany własnemi dziedzicznemi, stawać i odpowiadać będą powinni; pozwalając i dając moc zupełną wójtowi, sprawy wszelkie małe i wielkie, tak pospolite, jak i kryminalne, zwłaszcza zabójstwo, cudzołóztwo, kradzieże, rozboje, członków ucięcia, czarów i innych ekscesów publicznych w granicach miasteczka sądzić, winnych i nieposłusznych karać. Jednocześnie ustanawia jarmarki w sobotę na tydzień przed Maslanicą, w tydzień po Świątkach, na Narodzenie N. P. i na św. Michał podług kal. rus. , targi zaś w poniedz. i czwartek. Naostatek, aby Pilawa prędzej w ludzi i rzemieślniki osiadła i Rzplta nową obronę z tej fortecy, a obywatele poblizsi, pod różnę ukrainne trwogi, prędkie i bezpieczne przytulenie mieć mogli, obywatelów miasteczka od wszelkich ciężarów, myt i ceł naszych, duchownych i szlacheckich poborów, podymnego, czopowego i innych wszelkich Rzpltej podatków do lat 8 uwalniamy Baliński, Staroż. Polska, t. 2, str. 1013. Nastały wkrótce wojny Chmiel nickiego, bitwa pilawiecka na polach i pod murami prawie forteczki pilawskiej, które zupełnie miasteczko zniszczyły. Wkrótce też i majętność ta, drogą sprzedaży czy też zamia ny, przeszła we władanie Czartoryskich, a od nich nabyta przez Jana Czarneckiego, kasztelana bracławskiego, zmarł. w 1773 r. W 1778 r. właścicielką P. , pospolicie Piławą zwanej, była Czarnecka, kasztel. bracławska, a miasto liczyło wtedy 262 domów. Dziś P. należy do Czarneckich i Mierzwińskich. Pod samą P. , na pr. brz. Ikwy sterczą dotąd zwaliska dawnego zamku, przed kilkudziesięciu laty jeszcze w części mieszkalnego, z którego pozostały dotychczas część muru i dwie baszty. Widok zwalisk zamku podały Kłosy z 1879 r. 752. ob. też artyk. Simaszkiewicza w Woł. eparch. Wied. z 1874 r. 4. P. , wś na pr. brzegu Teterowa, pow. radomyski, o 4 w. od wsi Bohdany, położony naprzeciw przedmie ścia Hornostajpola par. prawosł. , ma 168 mk. Należy do klucza hornostajpolskiego, poprzednio Hańskich, przeszłego później w obce ręce. 4. P. , wś, pow. winnicki, gm. i par. kat. Tywrów, o 20 w od Winnicy, ma 129 osad, 669 mk. , w tej liczbie 49 jednodworców, 993 dzies. ziemi włośc; grunt równy i błotnisty. Cerkiew p. w. N. M. P. , wzniesiona w 1862 r. i uposażona 44 dzies. ziemi, ma 892 parafian. Należy do klucza tywrowskiego, dawniej Wyrzykowskich i Jaroszyńskich, obecnie ks. Koczubeja. Oprócz tego do Godlewskich należy 124 dzies. J. Krz. Dr. M. Pilawce al Pilawka urzędownie, w dokum. Pielawce, Pielawka, wś, pow. lityński, na pograniczu starokonstantynowskiego, o 59 w. od Lityna, do 30 w. od Starego Konstantynowa, o 4 w. od mka Pilawy a 20 w. na płn. od Międzyboża, gmina i parafia do Starej Sieniawy, ma 778 mk. , 132 osad, ziemi włoś. 899 dzies. , dworskiej 635 dz. Cerkiew pod wezw. N. P. M. , wybudow. w 1863 r. , posiada 63 dz. ziemi i 1348 parafian. P. leżą na równinie, przypierając jedną stroną do lasów. Pełno tu sadów, wszystkie otoczone wałem ziemnym i rowami. Niema tu żadnych błot ikawskich, o jakich mówi M. Baliński w Starożytnej Polsce. Jest tylko niewielki stawek, zwany Samiec, bo sam z siebie a raczej z kilku małych krynic powstaje. Jestto stara osada na Podolu. Kazimierz W. w przywileju z 1363 r. powiada chcąc aby ziemia podolska, będąca w stanie zupełnego zniszczenia i wyludnienia, z powodu napadu Tatarów, najsroższych krzyża św. i naszych nieprzyjaciół, przez obecność szlachty osiedloną została praesentia nobilium personnarum collocaretar et inhabitetur, mając oraz wzgląd na waleczność i usługi Prandoty Szczukockiego, dworzanina naszego, wieś naszą F. , w pow. kamienieckim, do dóbr naszych Kuźmin przyległą, którą mu już wprawdzie wprzód przeznaczyliśmy i którą przez 3 lata, nie bez doznawane przeszkody ze strony poddanych naszych dzierżył; teraz zaś, na zaniesioną prośbę baronów baronum et principum regni, wzmiankowaną wś P. , ze wszelkiemi przyległościami i użytkami, temuż Szczukockiemu i prawym jego potomkom wieczyście nadajemy. Następuje opisanie granic, przy czem często zachodzi wzmianka o błotach, Ikawa zwanych. Przywilej ten potwierdzali inni królowie, między nimi Zygmunt III Baliński, Star. Polska, t. 2, str. 1011. P. pamiętne są w dziejach naszych straszną klęską w 1648 r. , słusznie zwaną sromem Polski. Po bitwie pod Żółtemi Wodami, gdzie Chmielnicki zniósł szczupłe pułki Stefana Potockiego, hetman Mikołaj Potocki, chcąc się pomścić śmierci syna, stoczył bitwę pod Korsuniem, gdzie sam wódz, oraz Kalinowski, Czarniecki i Sieniawski dostali się Chmielnickiemu do niewoli, W niedostatku wodzów, zebrane na elekcyą króla stany, wybrały 3 regimentarzy ks. Dominika Zasławskiego, sstę sandomierskiego, już w podeszłym wieku, Aleksandra Koniecpolskiego, chor. kor. , młodzieńca jeszcze, i Mikołaja Ostroroga, cześnika koronnego, prawnika, zupełnie nieobeznanego ze sztuką wojenną, słusznie przez Chmielnickiego przezwanych, , Pierzyna, dytyna i latina. Pominięto ks. Jeremiego Wiśniowieckiego, który w tak ciężkich okolicznościach jeden mógł podołać wypadkom. Wybrawszy 3 nieudolnych wodzów, dodano im 32 komisarzy wojskowych. Znale Pilawce Pilawce