paradyskiemu dwie części w P. Tegoż roku występuje pleban miejscowy. W 1305 r. Bar tłomiej, syn Dzierzysława, kasztelana międzyrzeckiego, zaprowadza tu prawo niemieckie. W 1307 r. oddaje opat paradyski w dożywo cie wspomnianemu Bartłomiejowi i braciom jego prawo juryzdykcyi w P. W 1384 r. zrzeka się Wincenty z Niałka i Chycin wszel kich praw do P. na rzecz klasztoru paradyskiego. W 1580 r. posiada P. Jan Hersztopski, a około 1793 r. jeden z Kalkreutów. Wś ma obecnie 36 dm. , 235 mk. 4 kat, i 231 prot. . Domin. liczy 157 mk. i 9 dm. ; obszaru 92, 22 ha; czysty doch. grun. 5730 mrk; go rzelnia parowa. W skład okr. dom. wchodzi fol. Dębowiec; cały okrąg ma 10 dm. , 178 mk. 17 kat. i 161 prot. . E. Cal. Pieskowa Skała, w dok. z 1311 r. Peskensten, u Długosza Pyeschkowa Skala, zamek i dobra, pow. olkuski, gm. i par. Sułoszowa, odl. 15 w. od Olkusza a 3 1 2 mili od Krakowa. Leży w dolinie Prądnika, pomiędzy Sułoszowa w której bierze początek Prądnik a Grodziskiem, na północ od wsi Sąspowa. Zamek wznosi się śród wyżyny, sięgającej w okolicy Sułoszowy do 1600 stóp, nad wązką doliną, jaką śród tej wyżyny wyżłobiły wody, na skale sterczącej po nad Prądnikiem. Cała ta wyżyna olkuskokrakowska była już w czasach historycznych pokryta rozległymi lasami, stanowiącymi własność królewską. Nad brzegami rzek, w dolinach jedynie istniały tu osady wiejskie, przy których wznosiły się obronne grodziska. Jak zamek ojcowski dla dolnej połowy doliny Prądnika, tak pieskoskalski gród dla górnej połowy tej doliny, w której rozsiadła się na milę długa wieś Sułoszowa, były obronnemi schroniskami dla ludności i centrami działalności kolonizatorskiej, jaką książęta prowadzili dla nadania wartości owym leśnym obszarom. Ztąd wszystkie nie mal istniejące w tej okolicy wsie były królewskiemi. W Kodeksie małopol. wyd. Pie kosińskiego, I, 179 mamy dokument z 1315 r. , w którym Łokietek poleca niejakiemu Mi kołajowi założyć wś na prawie niemieckiem, na obszarze lasów królewskich między Sułoszową, Kosmołowem a zamkiem królewskim Peskensten. Według Długosza Lib. Ben. , II, 63 Kazimierz W. wniósł tu zamek murowany a Ludwik węgierski nadał zamek ten zapewne wraz z folw. dziś Podzamcze i wsią Sułoszową Piotrowi Szafrańcowi, podkomorz. a następnie wojew. krakowskiemu. Wielkie bogactwa, jakie ten dostojnik zgromadził, roztrwonił jego syn Piotr oddany alchemii i czarnoksięstwu według Długosza. Trzeci z kolei Piotr Szafraniec, też podkomorzy krakowski, posiadał Pieskową Skałę i Sułoszowę. Był to ród przedsiębiorczych awanturników, zdobywających sobie dostatki różnorodnemi drogami wysługami dworskiemi, zuchwalstwem, spekulacyami. Za Kazimierza Jagiellończyka jeden z nich Krysztof, za napaść na kupców krakowskich jadących do Lublina, został w 1482 r. ścięty w Krakowie. Pierwotny zamek z czasów Kazimierza W. był za ciasnym i za ubogą siedzibą dla możnych dziedziców, którzy wznoszą sobie nową siedzibę opodal od starego zamku, po którym dziś i śladu nie zostało. Ten nowy zamek wykończył Stanisław Szafraniec, wojew. sandomierski, w 1582 r. Nowe pojęcia religijne, rozszerzając się około 1540 r. z Krakowa po dworach szlachty i panów małopolskich, znalazły w Pieskowej Skale żarliwą zwolenniczkę w osobie Zofii Oleśnickiej niewątpliwie Szafrańcówna z domu, która należąc do kółek reformatorskich ułożyła i ogłosiła drukiem pieśń polską Pieśń nowa, w której jest dziękowa, nie Panu, że maluczkim a prostaczkom raczył objawić tajemnice królestwa swego Kraków 1556 r. . Jestto pierwszy utwór polski przez kobietę napisany. Ostatni z rodu Szafranców Jędrzej, ssta lelowski, zmarł w 1608 r. Niesiecki zwie go serdecznym junakiem, lecz ubolewa, że tak samo jak cały ród gorąco i z wielkim nakładem promował nowinki genewskie. Po wygaśnięciu Szafrańców dobra przeszły w ręce Michała Zebrzydowskiego, kasztelana krakow. , który odbudował zamek i wystawił kaplicę. Biskup krakowski Trzebicki dał pozwolenie w 1661 r. na odprawianie mszy. Herby Szrzeniawa i Radwan Zebrzydowskich i Stadnickiej, żony pomieszczone nad bramą, przechowały pamięć tego odbudowania. Wezpazyan Kochowski upamiętnił ten fakt wierszem Na fortyfikacyą Pieskowej Skały. Od Zebrzydowskich przechodziły te dobra kolejno przez różne ręce, a wreszcie nabyli je Wielopolscy herbu Starykoń, tegoż co i Szafrańcowie. Jan Hieronim Wielopolski w 1760 r. przyozdobił siedzibę. Sam lubił kowalstwo i rzeźbę drzewną, miał warsztaty, na których pracował. W 1797 r. Stanisław August, wracając z Krakowa, zjechał tu 4 lipca i oglądał zamek, posiadający wtedy przeszło sto pokoi, przyozdobionych starodawnemi sprzętami, pięknemi obiciami, dziełami sztuki. Podziwiał również piękność położenia i widok z zamku poeta Karpiński w swej podróży do Krakowa. Od Pawła Wielopolskiego nabył te dobra Jan hr. Mieroszewski w 1841 r. Pożar zniszczył tę piękną rezydencyą w lipcu 1850 r. Odbudowana i na nowo z wielkim kosztem i staraniem urządzona przez hr. Mieroszewskiego, uległa powtórnemu zniszczeniu po walce stoczonej tu w 1863 r. Niezrażony tą klęską hr. Sobiesław Mieroszewski odbudował na nowo zamek i na nowo zgromadził ty Pieskowa Skała Pieskowa Skała