112 mk. os. Neuhof dm. 12, mk. 73, razem dm. 222, mk. 1429 m. 699, k. 730; kat. 1407, prot. 22; Niemców 1352. Sioło Salisfeld ma 46 dm. , 287 mk. m. 135, k. 152; kat. 284, prot. 3; niemców 271. Ogółem gm. O. liczy dm. 268, mk. 1716 m. 834, k 882; kat. 1691, prot. 28; Niemców 1623. Par. łac. w miejscu. Szkoła ludowa jedna w O. , druga w Salisfeld. W Latzdorf huty żelazne, walcownia; kotlarstwo i ślusarstwo; w Salisfeld papiernia. Ondzelmujża, wś, pow. rzeżycki, ob. Andzelmujża. Onega, wielkie jezioro w gub. ołonieckiej, ma 8569 w, kw. przestrzeni, największa dłg. wynosi do 280 w. , szerokość 80 w. , obwód 1300 w. , głębokość w wielu miejscach przenosi 100 saż. Żegluga n. a niem z powodu częstych wiatrów przeciwnych, jak równie dla lodów, któ re zaledwie w końcu maja puszczać zaczynają, wielce jest utrudniona. Obfituje w ryby. Znajduje się na niem, zwłaszcza w części płn. , wiele wysp. Bo jeziora wpadają rzeki Wytegra, Megra, Widlica, Szuja i Wodła, wypływa zaś z niego rz. Swir. Onega, mto pow. i portowe gub. archangielskiej, o 6 w. od ujścia rz. Onegi dług. 670 w. , wypływająca z jez. Woże lub Wod, w gub. nowogrodzkiej do morza Białego, o 237 w. od Archangielska, ma 2491 mk. , 2 cer kwie, szkoły powiat. i element. męska i żeń ska, szpital, 2 tartaki, port handlowy. W 1871 r. wywóz wynosił do 368, 113 rs. , a przywóz do 85, 638 rs. Osada istniała już w XVI w. p. n. Ustiańskiej, od 1780 r. mto powiatowe. Onegski powiat ma na przestrzeni 25, 328 w. kw. 33, 387 mk. , zajmujących się rolnictwem, które znajduje się w nędznym stanie z powo du klimatu i gruntu, dalej chowem bydła, głó wnie zaś myślistwem, rybołóstwem i prze mysłem leśnym. Powierzchnia wzgórkowata, grunt bagnisty, zrasza go mnóstwo rzek, zna czniejsza Onega, 500 jezior, bagna wszędzie rozrzucone, lasy zajmują 96 ogólnej prze strzeni. J. Krz. Onerkwitz niem. , 1288 Onarkowicz, 1375 Oseriz, wś, pow. nowotarski na Szląsku, par. kat. Schmellwitz. Ludność katol. i ewang. Onetkowce, mylnie, ob. Onypkowce. Onickany al. Onickon, osada i zdrojowisko lecznicze nad rz. Dniestrem, w pow. origiejewskim, gub. bessarabskiej, o 20 w. od Kiszyniewa, ma 800 mk. , cerkiew i 4 źródła wody mineralnej szczawosłono siarczanej. Onickon, ob. Onichany. Onikszta al. Podonikszta, zaśc. rząd. nad jez. Onikszty, pow. trocki, w 4 okr. pol. , o 46 w. od Trok, 1 dm. , 15 mk. kat. Onikszta, ob. Oniksztynka. Oniksztańce 1. okol. szl. nad jez. Onikszty, pow. trocki, w 4 okr. pol. , o 38 w. od Trok. 6 dm. , 81 mk. , w tej liczbie 74 katol. 7 prawosł. 2. O. , zaśc. szlach, nad rz. Kitajrówką, pow. trocki, w 3 okr. pol. , o 49 w. od Trok, 3 dm. , 17 mk. katol. Onikszty, jezioro w pow. trockim, na brzegach jego leży zaśc. Onikszta al. Podonikszta okolica szlach. Oniksztańce, oraz wsie Hejbiny i Korkuciany. Onikszty 1. po żmujdzku Anikszczej, mstko rząd. nad rz. Świętą, pow. wiłkomierski, w 5 okr. pol. oniksztyńskim, gra. Onikszty, o 35 w. od Wiłkomierza, 101 w. od Kowna a 4 1 2 mile od st. dr żel. lipaworomeńskiej Kupiszki. Ma 118 dm. , 3016 mk w 2 3 żydów, cerkiew par. , kościół kat. paraf. , dom modlitwy żydowski, zarząd 5 okr. pol. i gminy, sąd pokoju, sędzia śledczy, st. pocztowa i telegr. , szkoła gminna, apteka, 2 młyny wodne, targi tygodniowe niedzielne. Kościół par. katol. pod w. św. Macieja, wzniesiony z muru w 1514 r. kosztem króla Zygmunta I. Jest to wielka i wspaniała budowla, stojąca na szczycie stożkowatego i dość wyniosłego wzgórza, odznaczająca się dużemi organami i głośnemi dzwonami. Położenie O. jest bardzo ładne. Rozsiadły się one w dolinie, którą z jednej strony zamyka pasmo wzgórz, a z drugiej strony rz. Święta. Środek doliny przerznięty jest wąwozem, zwanym Szałtupis, w którym płynie strumień. W mstku jest kilka ładnych i starannie utrzymanych ogrodów prywatnych. Jest to starożytna osada litewska, oddawna słynąca z handlu lnem i siemieniem. Podług spisów podskarbińskich z 1569 r. zaliczały się O. do dóbr stołowych królewskich, następnie przemienione na sstwo, które obejmowało w sobie miasto O. , z obszernemi dobrami przyległemi. W 1766 r. posiadał je Zyberk, opłacając zeń kwarty złp. 6, 001 gr. 12, a hyberny złp. 3, 708. Do 1775 r. była w O. repartycya sądów ziemskich pow. wiłkomierskiego, którą następnie przeniesiono do Wiłkomierza. W 1784 r. O. były mtem głównem powiatu, utworzonego z części pow. wiłkomierskiego, jedynym marszałkiem którego był Adam Plater. W latach 1871, 74 i 76 mstko całkowicie było zniszczone przez pożary. O 8 w. od 0. , przy trakcie do Wiłkomierza, znajduje się wielki głaz granitowy, w obwodzie 40 stóp mający, a 10 stóp wysoki. Na nim za czasów bałwochwalstwa kapłani litewscy ofiary czynili. Jest między ludem podanie że bajor t. j. bojar Pantukis, przełożony nad temi kapłanami, dopuścił się świętokradztwa jakiegoś, za które na tym samym kamieniu gardłem ukarany został. Odtąd głaz ów zowie się Pantukie. Paraf. prawosł. O. , dekanatu błahoczynia wiłkomierskiego, ma 2 cerkwie i 431 wiernych 220 męż. i 211 kob. . Par. katol. , dekanatu uciańskiego, ma 12, 403 wiernych i oprócz Ondzelmujża Ondzelmujża Onega Onerkwitz Onetkowce Onickany Onickon Onikszta Oniksztańce Onikszty