produkcyi, 6 farbiarni 12 robot, i 11, 400 rs. prod. , 3 garbarnie, z 9 robot, i 2800 rs. , 1 mydlarnia, z 2 robot, i 9500 rs. prod. , 3 fabryki kafli, z 5 robot, i 2, 000 rs. prod. , 1 olejarnia, 3 robot, i 1940 rs. prod. , 1 młyn wodny z 6 robotn. , 3 wiatraki z 6 robot, i 2, 500 rs. prod. , 1 fahr, miodu, z 2 rob. i 720 rs. i 1 fahr, octu, z 3 robot, i 570 rs. produkcyi. W liczbie tych zakładów pierwsze miejsce zajmują przędzalnie bawełny należące do sukcesorów braci Szlosserów i folusz Szajblera. Dochody miasta wynoszą 8, 507 rs. O. był poprzednio wsią. Według regestr, pobór, z 1576 r. należał O. do par. Solca, w ziemi łęczyckiej, miał 2 łany kmiece, 2 ogrodź. , karczmę, młyn o 2 kołach i 2 osadników. Dziedzicem wsi był Szymon Szubski, prawdopodobnie przybysz z Wielkopolski Szubin i Szubska wieś w pow. kcyńskim. Potomkowie jego, czy też inna gałęź tej rodziny, przybrali nazwisko Szczawińskich lecz pisali się z Szubska. Jeden z nich Mikołaj, kasztel, brzeziński i łęczycki, uczestnik wypraw wojennych Batorego, założył w O. , zapewne przy końcu XVI w. , kościół i zbudował przy nim klasztor i uposażył takowy. Świadczy o tem przechowany dotąd pomnik grobowy, przy wejściu do kaplicy, pod którą mieszczą się groby rodzinne Szczawińskich. Na pomniku mieści się następujący napis D. O. M. Illustri domino Nicolao Szczawiński, In Szubsko haeredi, Castelano Brzezinae, ac demum Łączioiae, Cujus amorom in patriam, Res in hello Moschovioo sub Stephane rege praeclarae gestae, Dexteritatem, commisiones, legationes ad externos principes, discordiarum moderationes, pietatem in Deum. Templum hoc cum monasterio a fundamentis extructum bonisque locupletatum testantur. Anno 1620. Die 8 Maii yita finita Aetatis suae 72 patruo suo carissimo exfratre nepos mestus. Joannes Simon in Ozorków Szczawiński capitaneus Łąciciae fieri fecit. Zdaje się że fundacyą klasztoru dla braku funduszów, czy innych powodów, nie przyszła do skutku, a wzniesiony kośoiół po wykończeniu został poświęcony dopiero w 1668 r. przez Jana Różyckiego, bisk. chełmińskiego. Kiedy przy kościele utworzono parafią niewiadomo. Obecnie rozpoczęto przebudowywać kościół dla rozszerzenia dotychczasowych rozmiarów, przyczem wzniesioną będzie wieża wysoka na 90 stóp. Od Szczawińskich przeszedł O. w ręce Starzyńskich. Jako niewielka wieś stanowił O. część dóbr Strzeblew, w skład których wchodził Strzeblewek, Samborz, Bugaj, Ozorków i Konstancya. Ignacy Starzyński w 1811 r. założył tu osadę fabryczną, którą w 1816 r. wyniesiono do rzędu miast. Między 1820 a 1831 r. powstały tu liczne fabryki sukna. Tych drobnych zakładów było 536 z 1400 warsztatami. Wyroby tutejszo szły głównie do Rossyi. W 1827 r. O. miał 400 dm. i 3, 250 mk. Wypadki 1831 r. powstrzymały pomyślny rozwój sukienniczego przemysłu. Około 1840 r. O. przeszedł w rę ce hr. Łubieńskich a od nich z kolei nabyli izraelici. Po 1831 r. w miejsce przemysłu sukienniczego rozwinęły się przędzalnie baweł ny braci Szlosserów i powstała wielka fabryka sukna Libracha, z prod, na 260, 000 rs. W 1842 r. wzniesiono kościół ewangielicki w stylu ostrołukowym. W 1860 r. było tu 498 dm. 28 murów. i 5816 mk. 1100 kat. , 2100 ewang. , 1978 żydów. Co do narodowo ści było 3078 Polaków i 2738 Niemców. Z po mocą danych zebranych przez p. Kazim. Wa lewskiego. Br. Ch. Ozorkowo, wś i fol. , pow. rypiński, gm. Czermin, par. Sadłowo, odl. o 41 w. od Rypina, ma 4 dm. , 70 mk. , 260 mr. Fol. O. należy do dóbr Sadłowo. Ozorów, wś, fol. i dobra, pow. siedlecki, gm. i par. Zeliszew, odl. 15 w. od Siedlec. Po siada gorzelnią parową, przerabiającą rocznie do 10, 000 korcy kartofli, pokłady torfu. Dobra o. składały się w 1885 r. z fol. O. i Dobrzanów, wsi O. i Kłudzie; rozl. dominialna mr. 1351 fol. O. gr. or. i ogr. mr. 540, łąk mr. 2, lasu mr. 199, nieuż. mr. 22, razem mr. 763; bud. mur. 5, z drzewa 11; płodozmian 12 polowy; fol. Dobrzanów gr. or. i ogr. 93, łąk mr. 136, pastw. mr. 61, lasu mr. 588; bud. mur. 1, z drzewa 5; las nieurządzony. Wś O. os. 35, z gr. mr. 522; wś Kłudzie os. 30, z gr. mr. 394. Ozorowce Wielkie i O. Małe, węg. NagyAzar i Kis Azar, dwie wsie, hr. ziemneńskie Zemplin, Węg. . O. Wielkie mają kościół kat. paraf. , 825 mk, O. Małe mają kościół katol, filial. z XV w. , w stylu ostrołukowym, gr. ka tol. parafią, uprawa roli, 611 mk. Ozorzyn, w dok. Ozorzyno, wś, fol. i dobra, pow. kolski, gm. Lubotyń, par. Mąkolno, odl. od Koła 17 w. , posiada gorzelnię, pokłady torfu, ma 8 dm. , 145 mk. Według Lib. Ben. Łask. I, 214 była to w początku XVI w. wś opustoszała, dająca z jednego tylko uprawionego pola dziesięcinę plebanowi w Mąkolnie. Regestra pobor. z 1579 r. wykazują wś Ozorzyno w par. Dęby, pow. konińskim, jako własność Łukasza Trzebuohowskiego, który miał tu trzy łany i pół i 3 ogród, bez roli Pawiński, Wielkop. , I 326. Dobra O. Babiak składały się w 1873 r. z fol. O. , Trzebuohówek, os. Babiak, wsi O. , Olszak, Kryglaki, Wawrzyny, Żórawieniec i Stefanów; rozl. domin, wynosiła mr. 1309 gr. or. i ogr. mr. 801, łąk mr. 80, pastw. mr. 8, lasu mr. 388, wody mr. 7, nieuż. mr. 21; bud. mur. 23, z drzewa 6; płodozmian 9 i 11 polowy; las nieurządzony. Os. Babiak os. 59, z gr. mr. 128 wś Ozorzyn Ozorkowo Ozorkowo Ozorów Ozorowce Ozorzyn