VI, t. 1 273; cz. VI, t. 2 30, oraz w Pamięt. kn. Kurbskiego t. 1 33, 34. Owadów, wś nad rz. Radomką al. Mlecz ną, pow. radomski, gm. Kozłów, par. Wsola. Odl. od Radomia 7 w. , ma młyn amerykański, przerabiający do 100 korcy tygodniowo, tar tak, 28 dm. . 215 mk. W 1827 r. było tu 12 dm. , 36 mk. Według Lib. Ben. Długosza I, 308 O. , w par. Jedlna, należał do Stanisława Pątkowskiego Pantkowsky h. Łabędź. Ła ny kmiece dawały dziesięcinę wartości dwóch grzywien przepozyturze sandomierskiej, fol wark praedium militare, karczma i ogrodziarze zaś plebanowi w Jedlny. Według regestr. pobor. z 1508 r. O. z Wolą Owadowską i Brze zinkami należał do Jana Owadowskiego, któ ry płacił poboru 2 grzywny i 10 groszy. I W 1569 r. posiadała O. i Wolę Barbara Owadowska. O. miał 2 1 2 łanów. Wola 7 półłanków i 3 komorn. Syn tej Barbary zapewne, Filip Owadowski, ożenił się z Ewą Kochanow ską, córką poety, w 1597 r. Pawiński Małopol. , 302, 471. Obecnie folw. O, z wsią O. , Wola Owadowska i Wojciechów ma rozl. domi nialnej w 1885 r. mr. 692; gr. or. i ogr. mr. 416, łąk mr. 123, pastw. mr. 48, lasu mr. 83, nieuż. mr. 22; bud. mur. 5, z drzewa 19; pło dozmian 6 i 8polowy. Wś O. os. 22, z gr. mr. 120; wś Wola Owadowska os. 19, z gr. mr. 246; wś Wojciechów os. 7, z gr. mr. 69. 2. O. w dok. Howadow, wś, fol. , pow. opoczyński, gm. Janków, par. Sławno. Odl. od Opoczna 7 w. , ma 16 dm. . 128 mk. , 250 m. folw. i 65 m, włośc. W 1827 r. było tu 11 dm. , 76 mk. Fol. o. wchodzi w skład dóbr Janków. We dług regestr. pobor. z 1508 r. , wś O. i Janków, w pow. opoczyńskim, należały do Jana Jan kowskiego i Marcina Białobrzeskiego, którzy dawali poboru 30 grz. W 1577 r. Janków i O. , w par. Sławno, mają trzech właścicieli. Mikołaj Jankowski ma 2 1 2 łan. i 7 ogrodz. ; Jan Owadowski pół łana, 1 ogrodz. z rolą i 1 bez roli; Benedykt Dąbrowski pół łana i 1 ogrodz. Pawiński Małopol, 291 i 480. Wspomina tę wś Lib. Ben. Łask. I, 634 p. n. Howadów. Br. Ch. Owadowska Wola, wś włośc, pow radomski, gub. Kozłów, par. Wsola; ma 19 os. , 246 mr. Wchodziła w skład dóbr Owadów ob. . Owanta, po żmudzku Ałanta, mko i dobra przy ujściu rzki Owantki do Wirwinty, pow. wiłkomierski, okr. pol Uciany, gm. Owanta, o 40 w. na płn. wschód od Wiłkomierza, przy starym gośc. z Wiłkomierza do Dynaburga i z Poniewieża do Malat, ma 177 mk. W 1859 r. było w mku 16 dm. i 70 mk. , na folw. zaś 1 dm. i 47 mk. Kośc. par. kat. pod w. św. Ja kuba Ap. , wzniesiony w 1534 r. z muru przez Jakuba Ościka, wwdę mścisławskiego. W mku jest szkoła gminna, do której w 1879 r. uczęszczało 72 chłopców, oraz znajduje się młyn wodny. Par. kat. , dek. uciańskiego, ma 7366 wiernych, podług zaś wykazów urzęd. za 1879 r. 7544 dusz 3763 męż. i 3781 kob. ; filia Skiemiany i kapl. Poużale. Gmina skła da się z 8 okr. wiejskich, 131 wsi i 3627 mk. włościan. Jest to stara osada, nadana Ościbom Ostykom w 1436 r. przez w. ks. lit Zygmunta Kiejstutowicza, Stefan Batory ukarawszy za zdradę Hrehorego Ościka, dobra te, podług prawa pospolitego, przypadłe na króla, nadał wieczyście przywilejem z d. 13 lutego 1581 r. , na sejmie walnym warszawskim podpisanym, w nagrodę męstwa i zasług Gabryelowi Bekieszowi, dowódzcy piechoty węgierskiej, który się odznaczył przy zdoby ciu Potocka. Po śmierci króla Stefana, Anna z Ościków Sanguszkowa i syn jej Grzegorz, wszczęli proces z Bekieszom, i za dekretami ziemstwa wiłkomierskiego odebrali mu dwie trzecie części tych dóbr. Nakoniec Bekiesz wspólnie z Sanguszką sprzedali O. w 1598 r. ks. Krzysztofowi Radziwiłłowi. Właściwie Be kiesz zamienił się z ks. Radziwiłłem na dobra Połonne. Kościół tutejszy był czas niejakiś przemieniony na świątynią wyzn. helweckiego, ale pod koniec XVII w. powrócił do ka tolików. Od ks. Radziwiłłów O. przeszła do Pomarnackich. O O. znajdują się wzmianki w dokum. ogłoszonych w Pamiat. Kij. Arch. Kom. , tom II, część 2 88 i tom III, część 12 181. J. Krz. Owantka, rzeczka w pow. wiłkomierskim, lewy dopływ rz. Wirwinty lew. dopł. Swiętej, do której uchodzi pod mkiem O wantą. Owczarka, rz, , dopływ rz. Pieski, która do Obry wpada ob. t. VI, 385. Owczarka al. Wosarki, z niem. Wossarken, wś nad Osą, pow. grudziądzki, st. p. , par. kat. i ew. Grudziądz, 7 8 mili odl. , 2095, 49 mr. obszaru. W 1868 r. 58 bud. , 32 dm. , 264 mk. , 7 kat. i 257 ew. , tak zwanych Olędrów. Osada tutejsza powstała dopiero na początku XVII w. Pierwszy przywilej wystawił ssta grudz. Jakub Szczepański r. 1618, nadając sołtysowi Marcinowi Merten Ankerholz, radnemu Pawłowi Tetzlaff, gburom Krystyanowi Knopp, Jerzemu Lithen i towarzyszom łąki i pola Owczarką zwane, wraz z torfiskiem pod Kłódką, za 200 fl. rocznego czynszu na lat 40. Ponieważ w grudziądzkich rejestrach rachunkowych już r. 1609 są wymienieni Olędrzy na Owczarce, dla tego można się domyślać, że początkowo osadzono tu kolonistów tylko na próbę. Lustracya z 1664 r. donosi, że do o. należało 15 włók, czynszu jednak płacili osadnicy tylko 130 fl. , bo wskutek wojen szwedzkich wś znaczne poniosła szkody. Lustracya z r. 1765 podaje nazwiska gburów, którymi byli Piotr Mossau, Marcin Janz, An Owadów Owadów Owadowska Owanta Owantka Owczarka