niegdyś mko, i fol. nad rz. Oszmianką, pow. oszmiański, w 1 okr. pol. , gm. Polany, okr. wiejski Oszmianka Murowana, o 10 w. od gminy, 12 w. od Oszmiany a 42 w. od Wilna. Wś ma 26 dm. , 184 mk. , w tej liczbie 174 katol. , 2 prawosł. i 8 żydów, folw. zaś 1 dm. , 41 mk. , z tego 36 katol. i 5 żyd. , gorzelnią i młyn. We wsi znajduje się kościół kat, drewniany p. w. N. M. P. , wzniesiony w 1809 r. przez Ignacego i Barbarę z Łopacińskich Ważyńskich, podkomorzych oszmiańskich, na miejsce dawnego, fundowanego przed 1694 r. p. w. ś. Trójcy. Parafia katol. , dek. oszmiańskiego, ma 2858 wiernych. Niegdyś dziedzictwo możnej rodziny Moniwidów Dorohostajskich. Tuż przy wsi leży obszerny dwór i stoi stary murowany dom, w którym w XVI w. był zbór kalwiński. W 1615 r. obowiązki duchowne przy nim pełnił Wojciech Salinarius, następnie senior dystryktu wileńskiego. W XVII w. Krzysztof Dorohostajski, marszałek nadworny a następnie w. lit. , założył drukarnię, w której wydane książki są dziś niezmierną rzadkością. Wyszło ta kilka dzieł religijnych a także jego Hipika. Następnie O. była własnością Ważyńskich. Marciu Skarbek Ważyński, marsz. oszmiański, około 1850 r. sprzedał Ksaweremu Korejwie, w ręku następców którego folwark do dziś dnia pozostaje; wś zaś stanowi własność włościan gm. polańskiej. W skład okręgu wiejskiego wchodzą wsie Oszmianka Murowana, Klimańce, Wasiewice, Kościeńszczyzna, Szwaby, Jankańce, Pobulanka, Jurszany, Bućkowszczyzna, Bortkiewicze, Wornie, Cimuty, Hawrylańce, Kulesze, Słociszki, Hołyszniki i zaśc. Niemenczynia, Nowiny, Korweliszki, Łysa Góra i Masie, w ogóle 344 dusz rewiz. włościan uwłaszczonych i 1356 włościan skarbowych. 2. O. Stara, wś i dobra, pow. oszmiański, w 1 okr. pol. , gm. Polany, okr. wiejski Oszmiana, o 6 w. od gminy, wś ma 56 dusz rew. włośc. uwłaszczonych i 147 dusz włościan nieosiadłych. W skład okręgu wiejskiego wchodzą wsie Łojcie, Stara Oszmiana, Koziany, Święty Duch, Nowosiady; fol. Olchówka i Św. Duch; zaśc. Podgaje, Zwirbliszki, Szkiłondziszki, Kurowszczyzna. Rojsty i okol. szlach. Michałkojnie, Powisznie, Bukaty, Miszkuciszki, w ogóle 3 włośc, uwłaszczonych i 389 b. włośc, skarb. J. Krz. Oszmańce 1. wś nad rz. Lebiodką, pow. lidzki, w 3 okr. pol. , gm. Żołądek, okr. wiej ski Dąbrowa, o 21 w. od Szczuczyna, ma 20 dm. , 183 mk. 78 dasz rewiz, ; należy do dóbr Dąbrowa, Grabowskich. 2. O. , wś nad rz. Wiaczą, lew. dopł. Swisłoczy, pow. miński, gm. Gródek Siemkowski, ma 12 osad pełnona działowych; grunta szczerkowo gliniaste, miej scowość dość leśna. Należy do dóbr Dubowlany. A. Jel. Oszinianiec, kilka zaścianków nad Wilią, na praw. i lew. brzegu, między Żedziszkami a Balingródkiem. W spisach urzędowych pomieszczone 1. O. , wś nad rz. Wilią, pow. święciański, w 4 okr. pol. , gm. Dubatówka, okr. wiejski i dobra Tupalszczyzna, o 12 w. od gminy a 62 od Święcian, ma 5 dm. , 56 mk. kat. 2 8 dusz rewiz, ; własność Bokszańskich. 2. O. , zaśc, tamże, ma 2 dm. , 11 mk. kat. w 1864 r. 4 dusze rewiz. ; należy do dóbr Wasilewszczyzna, Bokszańskich. Oszmianka, rzeka w gub. wileńskiej, lewy dopł. Wilii. Bierze początek w pow. oszmiańskim około fol. Sztapakowszczyzny, prze pływa pod o. , mkiem Żuprany i pod wsią Markuny wpada do Wilii. Długa do 75 w. , głębokość dochodzi do sążnia, szerokość do 8 sążni. Brzegi ma po większej części piaszczy ste i urwiste, lecz niewysokie, dno piaszczy ste. Bieg ma nadzwyczaj bystry, tak że znaj duje się na niej niewiele młynów i to tylko w górnym biegu. Na wiosnę O. zalewa znacz ną przestrzeń i z powodu gwałtownego przy boru wód zrywa mosty i szluzy. Nieznaczna u źródeł, powiększa się przybierając kilka strumieni. Od ujścia z lew. brzegu spławnej rz. Łoszy staje się sama spławną. O. sta nowiła niegdyś granicę pomiędzy ziemią krzywiczańską a litewską. Podług danych z 1859 r. nad brzegami jej znajdowało się 302 chat, z ludnością 2717 1305 męż. i 1412 kob. , mia nowicie w pow. oszmiańskim 287 chat i 2587 mk. 1241 męż. i 1346 kob. , w wileńskim zaś 15 chat i 130 mk. 64 męż. i 66 kob. Wierzchowiną swoją O. styka się z rz. Olszanką, płynącą do Berezyny. J. Krz. Oszmianka 1. al. Kijany, wś włośc, pow. wileński, w 5 okr. pol. , gm. i okr. wiejski Rukojnie, o 1 w. od gminy, 28 dusz rewiz. ; należy do dóbr skarbowych Kijany. 2. O. , karcz, szl. , pow. wileński, w 6 okr. pol. , o 4 w. od Wilna, przy trakcie do Mińska, 2 dm. , 12 mk. , z tego 8 kai, 4 żyd. Prześliczny jar i widok na Wilno. Oszminta, wś i fol. , pow. maryampolski, gm. Pogiermoń, par. Preny, odl. od Maryampola 49 w. , od Pren 7 w. , od Niemna 5 w. Wś ma 20 dm. , 174 mk. , 459 mr. ; fol. , 9 dra. , 131 mk. W 1827 r. było 17 dm. , 211 mk. Do bra O. składały się w 1882 r. z fol. O. i Opuszata, rozl. mr. 858 fol. O. gr. or. i ogr. mr. 569, łąk mr. 64, past. mr. 10, lasu mr. 13, nieuż. mr. 32; bud. mur. 13, z drzewa 16; pło dozmian 9polowy; fol. Opuszata gr. or. i ogr. mr. 153, łąk mr. 7, past. mr. 1, nieuż. mr. 9; bud. mur. 5, z drzewa 2; płodozmian 6polo wy, cegielnia, pokłady torfu. Br. Ch. Osznaggern, wś, pow. stołupiański, st. p. Bilderweitschen. Oszobowiec, niem. Osswitz, 1257 Ozzobo

Oszmiańce

Oszmańce

Oszinianiec

Oszmianka

Oszminta

Osznaggern

Oszobowiec