dwa piece wapienne i pokłady kamienia wa piennego. N. w początkach XV w. było wła snością przodków Długosza, którzy z tego po wodu podpisywali się z Niedzielska. Na stępnie przeszło w ręce Madalińskich, jak o tem świadczą księgi pobor. ziemi wieluń skiej z 1552 r. Posiadają wtedy Andrzej i Antoni Madalińscy część wsi, na której siedzi 3ch kolonistów, a do wójtów wieluńskich należy druga część, mająca według wykazu z 1553 r. 4 1 2 łanów kmiecych. Jest również młynarska osada opuszczona. Było i więcej łanów widocznie, lecz te wcielono do folwar ku, a może i ukryto, gdyż jak powiadają księ gi poborowe Reliquum pro praedio domino rum colitur Pawiński, Wielkop. II, 288. Według Lib. Ben. Łask. II, 94, 98, kmiecie dawali dziekanowi wieluńskiemu dziesięć miar owsa, a z gruntów folwarcznych i łanów pu stych pobierał dziesięcinę. Br. Ch. Niedziłka, rzka w pow. lidzkim, leży nad nią wś Druskieniki. Niedzingi, fol. i dobra nad jez. t. n. , pow. trocki, w 4 okr. pol. , gm. i okr. wiejski Niedzingi, o 68 w. od Trok; fol. ma 5 dm. , 72 mk. , w tem 2 prawosł. , 50 kat. i 20 żyd. , sąd gminny, zarząd gm. , szkoła, gorzelnia. Kościół pod wez. Ś. Trójcy, wzniesiony z muru 1844 r. przez gen. maj. Żylińskiego, niedawno jeszcze filialny par. mereckiej. Par. kat. , dek. mereckiego, ma 2822 wiernych; kaplica na cment. grzeb. w Michniunach. Dobra składają się z fol. i 4 wsi i są w posiadaniu Żylińskich. W 1850 r. miały 1104 dzies. gruntów dwor. W N. urodził się d. 19 lut. 1803 r. Wacław Żyliński, arcyb. mohylewski i metropolita. Gmina składa się z 6 okr, wiejskich, 43 wsi i ma 368 dm. i 3489 mk. 1111 dusz rew. , mianowicie 590 włośc. uwłaszcz. , 517 włośc. b. skarb. i 4 osadników w. ross. . Okręgi włośc. są 1 Niedzingi, 2 Rymiańce, 3 Mieszkucie, 4 Hejdukany, 5 Pilwingi, 6 Massaliszki. Gmina należy do II okr. pokoju do sprawwłośc. w majątku Kowieńska Waka, oraz do 4go rewiru powołanych do służby wojskowej z pow. trockiego, w m. Mereczu. W skład okr. wiejskiego N. wchodzą wsie Sapieżyszki, Pucakiemia, Podmłyn, Wortywłoki, Łojcie i zaśc. Chorążyce i Naszkorajcie, razem 110 dusz włośc. uwłasz. i 62 włośc. b. skarbowych. Niedziwkino, wś, pow. newelski, w 1 okr. pol. , gm. trechalewska, 9 dusz rew. Niedźwiada 1. w dok. Myedzwyada, wś, pow. łowicki, gm. Bąków, par. Łowicz. Leży o 5 w. od Łowicza, na prawo od drogi bitej do Kiernozi. Posiada szkołę początkową ogólną, 43 dm. , 466 mk. W 1827 r. było 36 dm. , 264 mk. Wś ma 47 osad, 946 mr. , w tem 36 mr. nieuż. Była to pierwotnie wś książęca Ziemowit, ks. mazowiecki, przywilejem wydaSłownik geograficzny Tom VII. Zeszyt 73. nym w Płocku 1374 r. nadał Niedźwiadę i Swieryż kościołowi gnieznieńskiemu. Teodor Potocki, arcyb. gnieźnieński, przeznaczył dzie sięciny z N. dla probostwa szpitala ś. Jana w Łowiczu. W 1825 r. zamieniono N. i Klewków na Pilaszków, odstąpiony przez ks. eme rytów w Łowiczu. Na polach N. w dniu 12 kwietniu 1769 r. zaszła potyczka między kon federatami barskimi a Rossyanami. Według kroniki prowadzonej przez cechszewcki w Ło wiczu, walka trwała przez 4 godziny, poległo w niej 40 konfederatów. Do miasta wpadło 30 kul armatnich i zapaliły jedno domostwo. Na gruntach wsi N. powstała niedawno kolonia Maryjsk. 2. N. , os, pow. nieszawski, gm. Boguszyce, par. Sadlno, ma 10 mk. , 42 mr. 3. N. , wś, pow. nowoaleksandryjski, gm. Ka mień, par. Opole, Leży w nizinie nadwiślań skiej, ma 7 dm. 4. N. , wś, pow. nowoale ksandryjski, gm. Szczekarków, par. Opole. Le ży w nizinie nad wiślańskiej, ma 36 dm. 5. N. , wś i folw. , pow. lubartowski, gm. Tarło, par, Czemierniki. Leży śród lesistej i wzgórkowatej wyżyny, dzielącej dolinę Wieprza od doli ny Tyśmienicy, pomiędzy Górką Lubartowską nad Wieprzem a Tyśmienicą, w odl. 10 w, od Lubartowa. Posiada dystylarnię, produkującą rocznie za 17, 980 rubli, browar, gorzelnię, ce gielnię, dwa wiatraki, pokłady torfu. Dobra N. składają się z folw. i wsi N. i Leszkowice, rozl. m. 4029 gr. or. i ogr. mr. 1101, łąk mr. 175, past. mr. 48, wody mr. 12; lasu mr. 2664, nieuż. i place mr. 29; bud. mur. 2, z drz. 26; płod. 7 i 12 polowy. Wś N. os. 46, z grun tem mr. 921; wś Leszkowice os. 93, z gro mr. l705. R. Ocz. Br. Ch. Niedźwiada, wś, pow. ropczycki, nad potokiem t. n. , uchodzącym od lew. brzegu do Wielopolki. Na północ od zabudowań ciągną się role po wzgórze lesiste, zw. Słotwiną, 369 m. Wzniesienia na zachodniej str. , dzielące tę wś od Braciejowy, sięgają 404 mr. , granicę zaś południową od wsi Małej tworzy dział wodny pot. Niedźwiadzkiego i Maląki, który stanowi zachodnią naturalną granicę ze wsią Łączkami. Podług Siarczyńskiego Rps. bib. Ossol. , Nr. 1826 nazywała się ta wieś dawniej Raniszewem i była własnością hr. Przerębskich a je szcze pierwej włością królewską i razem ze Stasiówką i Stobierną przynosiła 1750 zł. kwarty. Właściciel więk. pos. Julian Steinborn ma 291 mr. roli, 78 mr. łąk i ogr. , 11 mr. past. i 86 mr. lasu; pos. mn. 2261 mr. roli, 117 mr. łąk, 172 mr. past. i 599 mr. lasu. Z 1793 mieszk. rzym. kat. przebywa 36 na obszarze więk. pos. N. należy do par. w Łączkach Majews kich i do urz. poczt. w Ropczycach 9 kim. Szkoła początkowa w miejscu. Mac. Niedźwiadek, 1. os. , pow. wieluński, gm. Kuźnica Grabowska, par. Kraszewice, odl. od Niedziłka Niedziłka Niedzingi Niedziwkino Niedźwiada Niedźwiadek