przedanie częściowym nabywcom został uszczuplony. W 1827 r. było tu 28 dm. , 262 mk. 3. O. , w dok. Oszowki, wś, pow. stopnicki, gm. i par. Szydłów. Według regestr. pobor, z 1579 r było tu 2 1 2 łanów, 5 kolon. , 1 ogrody. z ro lą, 1 ubogi Pawiński Małop. , 224. W 1827 r. było tu 25 dm. , 181 mk. 4. O. , wś i fol. , pow. konstantynowski, gm. Witulin, par. Bordziłówka, odl. 7 w. od Janowa, ma 28 dm. , 216 mk. W 1827 r. było tu 27 dm. , 155 mk. Fol. i wś O. rozl. mr. 1069 gr. or. i ogr. mr. 708, łąk mr. 137, past. mr. 81, lasu mr. 132, nieuż. mr. 11; bud. mur. 1, z drzewa 13; las nieurządzony, pokłady torfu. Wś O. os. 31, z gr. mr. 634. O. leży na samej granicy b. wojew. podlaskiego i brzeskiego, należała niegdyś do hrabstwa witulińskiego, W XVIII w. rezydencya Adama Wężyka, szambelana J. K. M. , a następnie wdowy po nim Teofili z ossolińskich. Później mienie to przeszło do Kowalskich a 1854 nabył je Kazimierz Mleczko, żonaty z Kowalską. Stare cmentarzysko pogańskie, dopiero od kilku lat zaorane. 5. O. , wś nad jez. Ossowskiem, pow. lipnowski, gm. Ossówka, par. Czernikowo ew. Ossówka, odl. o 21 w. od Lipna, posiada ewang. parafią z cmentarzem, szkołę począt. , urząd gm, , 40 dm. , 430 mk. Według regestr. pobor. z 1564 r. Jan Zbojemski miał tu 6 łanów i karczmę i Piotr Szupski też 6 łanów. Z tego pobór wynosił 7 fi. 2 gr. Pawiński Wielkop. , I, 323. O. gm. należy do sądu gm. II okr, , ma 538 dm. , 3583 mk. i 16992 mr. obszaru. W gm. znajdują się 2 domy modlitwy, 2 szkoły początkowe, 6 karczem, młyn, browar, cegielnia. W skład gminy wchodzą Budziska, Browarek, Dąbrówka, Dębiny, Hornówko, Jaźwiny, Kwiry nowo, KrzywyLas, Kiełpiny, Lisiny, Łazy, Mień, Makowiska, Nowogródek, Niedźwiedź, Ossówka, Ograszka, Pokrzywno, Pieńki Niedźwiedzkie, Piaski, Stajęczyny, Starkowiec, Steklin, Swoboda, Szkleniec, Wieprzeniec, Wylewy, Witowąż, Wypalonki, Włęcz, Wawrzonkowo, Walentowo, WilczeKąty, Wąkole. Wola, Wymyślin, WizendorfStary, Wizendorf Nowy, Zabłocie, ZielonaKępa. Gminę zamieszkują przeważnie niemieccy osadnicy, mający swą parafią w Ossówku. Z obszaru gminy należy 6276 mr. do mniejszej własności a 10714 mr. . 3826 mr. ornych do większej posiadłości. 6. O. Stara, wś, pow. rypiński, gm. i par. Gujsk, odl. o 24 w. od Rypina, ma szkołę ew. , 26 dm. , 233 mk. , 668 mr. obszaru. Według regestr, pobor. z 1564 r. posiadał tu Walenty Ossowski pół łana, Jan, Stanisław i Mateusz Ossowscy po pół łana, Marcin Ossowski cały łan i ogrodziarza, Jan Ossowski łan, Jan Brzeski pół łana i Wawrzyniec Ossowski z Bartłomiejem 3 łany. Pobór ogółem wynosił 2 fl. 25 gr. Pawiń. Wielkop. , I, 304. W 1789 r. dziedzictwo Szymona Kokoszyńskiego, wysiew 17 kor. żyta. Br. Ch. Ossownica, rzeczka, bierze początek w lasach mlęcińskich i czarnogłowskich, w stronie wschodniej pow. radzymińskiego, posuwa się ku północy, płynie pod Ossownem, Makowem, Piwkami, Osęką, Piaskami, Dzierżanowem, Jadowem i za wsią Borzymami wpada do Liwca. O. przepływa 3ch milową przestrzeń, dostarczając wody dla młynów w Makowcu, Piwkach, Osęce, Księżykach, Jadowie. Przyjmuje Naborówkę. Ossówno 1. wś i fol. , pow. węgrowski, gm. Ossówno, par. Czerwonka, odl. 17 w. od Węgrowa, ma 19 dm. , 230 mk. , młyn wodny. Dobra O. należały w początku XVI w. do Do brzyneckich. Na obszarze tych dóbr założyli oni miasteczko Dobre ob. , za przywilejem Zygmunta I. Obecnie fol. O. z wsią t. n. , wsiami Natolin al. Wola Ossowińska, Adamów, Nadzieja, Brzeźniczek, Palestyna i Brzeźnik, rozl. dominialna w 1875 r. wynosiła mr. 1177 gr. or. i ogr. mr. 699, łąk mr. 37, pastw. mr. 11, wody mr. 4, lasu mr. 384, nieuż. mr. 42; bud. mur. 2, z drzewa 38; płodozmian 4 i 8 polowy; młyn wodny; las urządzony w kolei 80 letniej. Wś O. os. 19, z gr. mr. 133; wś Natolin al. Wola Ossowińska os. 12, z gr. mr. 203; wś Adamów os. 9, z gr. mr. 209; wś Nadzieja os. 15, z gr. mr. 225; wś Brzeźniczki os. 11, z gr. mr. 171; wś Palestyna os. 9, z gr. mr. 86; wś Brzeźniki os. 9, z gr. mr. 121. O. gm. należy do s. gm. okr. w Korytnicy, urząd gm. we wsi Wierzbno. W skład gm. wchodzą Adamów, Brzeźnik, Cierpiętna, Czerwonka, Helenów, Jaworek, Jaworski Las, Janówek, Józefów, Natolin, Nadzieja, Ossówno, Palesty na, Soboń, Stary Dwór, Świdno, Szczepanów, Swiniarska Wólka, Wyczółki, Wyględów. 2. O. , wś i fol. , pow. radżyński, gm. Sitno, par. Kock, ma 34 dm. , 298 mk. , 616 mr. W 1827 r. było 57 dm. , 208 mk. Ossowo 1. wś, pow. gostyński, gm. Szcza win Kościelny, par. Gostynin, ma 20 dm. , 172 mk. , 395 mr. obszaru. Szkołą początkowa ewangielicka. Według regestr. pobor. z 1580 do 1581 r. wś O. , w par. Gostyn antiqua, mia ła 5 3 4 łanów, 2 1 4 sołtysich, 1 zagr. , 1 rzem. , 1 kom. i wiatrak. Pawiński, Wielkop. , I, 66. 2. O. , fol. i wś nad rz. Chodeczką, pow. wło cławski, gm. Piaski, par. Lubraniec, odl. 21 w. od Włocławka, młyn wodny, 81 mk. Fol, O. rozl. w 1885 r. mr. 475 gr. or. i ogr. mr. 455, łąk mr. 8, zarośli mr. 4, w os. młynar skiej czynszowej mr. 40, nieuż, mr. 8; bud. mur. 6, z drzewa L Wś O. os, 11, z gruntem mr. 7. Br. Ch Ossowska Wola, wś, pow. lubelski, gm. Bychawa, par. Bychawka. Ossówka Ossownica Ossówno Ossowo Ossowska