Rutkowo, tu z pr. strony przyjmuje w siebie rzkę Rżawkę, a pod wsią Osoka z lewej strony rzkę Cieplonkę, następnie naprzeciwko folwarku Bacharewicze ma ujście. Długość biegu od źródła około 2 mil; bagnista, bardzo rybna; obraca jeden tylko młynek mały pod Rutkowem. Brzegi pokryte obfitemi łąkami. A. Jel. Osoka, rzeczka w pow. owruckim, prawy dopływ Uszy, do której uchodzi pod wsią Niemirówką. Powstaje w pow. radomyskim z połączenia się dwóch niewielkich strumieni Umanki i Iwanki pod wsią Nawaki, płynie przez Grozin i Synhaje; długa od wsi Nowaki około 13 w. , kierunek ma początkowo płn. zachodni a od Grozina zachodni. W widłach uformowanych przy ujściu Osoki do Uszy, w uroczysku zwanem Igorówką, w pobliżu drogi wiodącej ze wsi Niemirówki do Bard, znajduje się mogiła, zwana Igorową ob. Niemirówka 3. J. Krz. Osoka, wś nad rz. Osoką, dopł. Ptycza, pow, ihumeński, w 1 okr. pol. uździeńskim, gm. Dudzicze; za poddaństwa należała do do minium Ciepleń, własność starej rodziny Uniechowskich. Ma 38 osad pełnonadziałowych; łąk obfitość, grunta w kulturze znacznej. Cer kiewka pounicka p. w. Narodzenia N. M. P. , fundacyi Uniechowskich, filialna parochii Du dzicze. Lud zamożny. A. Jel Osokina, wś odludna nad rz. Suszą, w płd. poleskiej stronie pow. ihumeńskiego, w 3 okr. pol. berezyńskim, gm. dołżańska, ma 12 osad. Osokino, dobra, pow. nowoaleksandrowski, par. Dusiaty, mają 3193 dz. ziemi dworskiej, piękny pałac nad jeziorem. Do dóbr należy wś Sołohubiszki. Dawniej własność Rozalii Platerowej, obecnie Benedykta hr. Tyszkiewicza. Osokorki, wś cerkiewna nad Dnieprem, pow. osterski gub. połtawskiej, na płd. wsch. od Kijowa, niegdyś własność monasteru Wydubickiego w Kijowie. Osokorowka 1. w dok. O. Wielka, rzka w gub, chersońskiej, prawy dopływ Dniepru, wpada do limanu Wielkie Wody, na płd. od mka Nowej Worońcówki. 2. O. Dubowa, rzka w pow. aleksandrowskim guber. ekaterynosławskiej, lewy dopływ Dniepru, do którego wpada poniżej ujścia O. Płaskiej, nawprost ostrowu Dubowego. 3. O. Płaska, rzeka w gub. ekaterynosławskiej, lewy dopływ Dniepru, płynie granicą pow. aleksandrowskiego i pawłogradzkiego. Osokowszczyzna, wś, pow. drysieński, w 1 okr. pol. do spraw włościańskich, gm. Filipów, 17 dusz rewiz. Osonowicze, fol. szlach, pow. wilejski, w 3 okr. pol. , o 75 w. od Wilejki, 1 dm. , 12 mk. , z tego 1 prawosł. , 11 kat. Osopna al. Osopne, zaśc. poleski, w płn. stronie pow. rzeczyckiego, w 3 okr. pol. kalenkowickim, o 1 w. od traktu pocztowego mozyrskiego, wokoło odludne bagna i puszcze. Od pół wieku już mają tu włościanie Sadłuchy 3 3 4 włóki i Syćki 3 1 2 włóki. A. Jel Ososkowo, wś, pow. drysieński, parafia Zabiały. Ososy, po białorusku Asosy, mały zaśc. pow. słucki, w 2 okr. pol. kleckim, par. kat niedźwiedzicka, o 4 w. na płd. od mka Sieniawka, ma 1 osadę; miejscowość lesista. Osota al. Rosota, rzeczka w pow. czehryńskim, lewy dopływ Taśminy, do której uchodzi naprzeciw mka Aleksandrówki. Osota, wś nad rzeczką t. n. , pow. czehryński, o 30 w. od Czehrynia poczta i telegr. , najbliższa st. dr. żel. Trepówka. Ciągnie się wzdłuż rz. Osoty na przestrzeni 5 w. i dzieli na O. Starą i Nową. Pierwsza z nich oddalona jest o 10 w. ku płd. od wsi Hołowkówki i przerznięta drogą z Żabotyna do Czehryna; Nowa O. leży przy drodze z Czehryna do Kamionki, W obu częściach jest 3008 mk. ; w 1808 r. było tu 215 osad i 1848 mk. W Starej O. znajduje się fabryka cukru, założona w 1847 r. przez Fundukleja, oraz cerkiew Pokrowska, wzniesiona w 1844 r. na miejsce dawniejszej z 1748 r. , a w Nowej O. Wozdwiżeńska, z 1839 r. , również na miejsce dawniejszej z końca zeszłego wieku. Obie są drewniane, uposażone po 35 dzies. ziemi i fundowane przez właściciela O. senatora Iwana Fundukleja. Dawniej O. należała do Jabłonowskich, potem do Bielińskich i Sobańskich, od których nabył ją senator Iwan Funduklej. Obecnie należy do dóbr Medwedówka. Nowa O. zowie się także Chutorami; Stara zaś w połowie zeszłego wieku była nazwana Kajetanówką, od imienia ówczesnego właściciela Jana Kajetana ks. Jabłonowskiego. Przed laty słynęła O. z leczniczej wody żelaznej. Około 1840 r. podczas reparacyi grobli znaleziono tu szkielet ludzki i koński a przy nich wiele przedmiotów odnoszących się do ubrania i uzbrojenia, z których ocalały 2 guzy złote w kształcie urn, 2 pierścienie zwykłej formy i posążek brązowy Pryapa. Ob. Arch. J. Z. R. , oz. I, t. 2 146 cz. I, t. 3 644; oz. III, t. 3 745. J. Kn. Osotin, jezioro, pow. homelski, rocznie poławia się do 46 pudów szczupaków, płoci, okoni i leszczy. Osów 1. wś poleska nad bezim. dopł. Naczy, pow. borysowski, w 1 okr. pol. chołopienickim, przy drodze ze wsi Radutycz do wsi Klenia, ma 19 osad; miejscowość nizinna, piaszczysta, małoludna. 2. O. Czarny al. Antonowicze, wś poleska, pow. borysowski, w 1 okr. pol. chołopienickim, przy drożynie z Odziatowicz do wsi Drożdzin, ma 8 osad; miejscowość nizinna, piaszczysta. 3. O. i O. Czarny, dwa w pobliżu siebie leżące zaścianki, na Osoka Osoka Osokina Osokino Osokorki Osokorowka Osokowszczyzna Osonowicze Osopna Ososkowo Ososy Osota Osotin Osów