liński. Gdy pan tego zamku, opowiada sobie lud wyruszył na wojenną tam gdzieś daleko na krańcach Polski wyprawę, żona jego, trwoniąc nagromadzone przezeń bogactwa, tajne miewała schadzki z włóczącym się po kraju lekarzem włoskim. Na wieść. o powrocie pana, znikł ów lekarz i zjawił się znów, gdy druga krążyła pogłoska, że wracający do domu pan zginął w drodze nagłą śmiercią. W końcu znikł Włoch na zawsze, a pani pokutowała długo jeszcze po śmierci. Dzieje pierwotne O. są wątpliwe. Pierwszem, znanem świadectwem piśmiennem o istnieniu O. jest dyplomat r. 1399, wystawiony w pobliskiem Kąkolewie przez rajcę i ławników miasta O. W XIV w. miał posiadać O. Wojsław z Gryżyny, kasztelan santocki. W 1458 r. dostawiło miasto 10 żołnierzy pieszych. W 1530 r. sprowadził jeden z Górków do O. Niemców i osadził na prawie niemieckiem. W 1580 roku płaciła O. z wsią Jeziorko 76 złp. 10 gr. szosu, istniało wówczas przedmieście, Raduchów dzisiejszy, z 3 zagrodami, 40 owcami, 4 młynami i 3 wiatrakami. W 1655 r. , podczas wojny szwedzkiej, napadł tu pod klasztorem Hieronim Pogorzelski na konwój szwedzki i zabrał go; wysłani z Leszna Szwedzi mieli dotrzeć pod bramy klasztoru i niepojętym sposobem zwrócić się nagle, nie kusząc się o dopięcie celu swego. W 1656 r. zburzono w O. kościół protestancki. W 1685 r. Jan III potwierdził bractwo strzeleckie. Pod koniec XVII wieku oskarżonemu młynarzowi z O. o lekceważenie N. M. Panny, wyrwano język za wyrokiem zwierzchności; dziedziczka ówczesna, która kazała wyrok ten wykonać, miała w tejże chwili oniemieć. W 1707 r. schroniła się do O. znaczna liczba prześladowanych w Lesznie mieszczan; było podówczas w O. 2 aptekarzy i po 8 do 9 złotników, kotlarzy i powoźników. W 1761 r. , podczas wojny siedmioletniej, zajęli Prusacy miasto i wynieśli się ztąd przy nadejściu wojska rossyjskiego, któro je podpaliło. W 1765 r. płacili żydzi tutejsi 478 złp. pogłównego. W 1793 r. w dniu 8 maja wybuchł w dzielnicy żydowskiej pożar, który prawie cale miasto obrócił w perzynę. O. należała do pow. kościańskiego, wojew. poznańskiego. Majętność osiecką składały Franko wo, Grodzisko, Łoniewo, Raduchów, Trzebania i Zbarzewo. Właścicielami byli kolejno Wojsław z Gryżyny, Maciej Borek, Górkowie, Przyjemscy, Czarnkowscy, Opalińscy, Gajewscy, Skorzewscy i w końcu v. Paschke. Po r. 1793 było tu 149 dm, tudzież 10 młynów i wiatraków. W klasztorze żyło 15 zakonników, w mieście znajdowało się 24 płócienników, 14 szewców, po 9 młynarzy i piwowarów, 8 rzeźników, 6 krawców, tyleż gorzelników włącznie winiarzy i szynkarzy, 5 Słownik geograficzny Tom VII. Zeszyt 80. piekarzy, po 4 stolarzy i kowali, po 2 bednarzy i golarzy, jeden cieśla, szklarz, garncarz, ślusarz, kotlarz, kołodziej, kuśnierz, kominiarz, powroźnik, olejnik, muzyk, rybak i oberzysta. Miasto miało wówczas 22 pustych jeszcze grun tów i 1741 talarów długu i posiadało 2 folw. z dochodem 666 talarów; wydatki roczne wy nosiły 705 tal. Utrzymywało miasto 2 stró żów nocnych i jednego kata. Odbywają się dotąd 4 jarmarki rocznie. Okrąg miejski składa się z O. , Winnej Góry, cegielni i fol. Berdychowo. Cały okrąg ma 187 dm. i 1727 mk. , 1174 kat. , 458 prot. i 95 żydów, a co do płci 825 męzkiej i 902 żeńskiej. Dominium z zam kiem ma 2 dm. i 18 mk. ; obszaru, włącznie folw. Grodzisko, Łoniewo i Trzebania, 1410, 66 ha, t. j. 583, 96 roli, 104, 59 łąk, 536, 18 lasu, 19, 72 nieuż. i 166, 21 wody; czysty doch. gr. 5946 mrk; mleczarnia, chów bydła rogatego. Właścicielem jest baron v. Helldorf. Paraf. Osieczna, dekanat Szmigielski, ma 1120 dusz 1873 r. . E. Cal. Osieczno, wś i fol. , pow. łaski, gm. Dąbrowa Wielka, par. Brzyków; wś ma 18 dm. , 109 mk. , fol. 3 dm. , 18 mk. Fol. rozl. w 1880 r. mr. 280 gr. or. i ogr. mr. 178, łąk mr. 9, pastw. mr. 13, lasu mr. 73, nieuż. mr. 7; bud. mur. 1, z drzewa 7. Fol. ten w 1868 r. oddzielony od dóbr Siemiechów. Wś O. ma os. 20, z gr. mr. 118. Osieczno 1. na mapie Chrzanowskiego Wesołowo, niem. Hochzeit, wś kośc. w Brandeburgii, na praw. brzegu Drawy, o 21 klm. na północowschód od Drzenia Driesen, przy trakcie wiodącym z Dobiegniewa Woldenberg do Człopy. Przemysław I nadał O. w r. 1250 pp. cysterkom w Owińskach, a w dwa lata później rozszerzył znacznie nadane przywileje. Wspominane w tym drugim dyplomacie z r. 1252, tudzież w odnośnem potwierdzeniu z 1280 r. Olesno, zdaje się być błędem pisarskim zm. Osieczno. W1364 r. margr. brandeburscy dzieląc się dzierżawami swemi, wymieniają także O. lecz pod nazwą niemiecką Hochzeit Około 1406 r. rozpoczynają się spory graniczne między Koroną polską a Niemcami o Drzeń, Santok i O. W miarę jak ustalała się nazwa niemiecka, szła w zapomnienie nazwa pierwotna. W. ks. litewski Witołd w swym liście z dnia 18 maja r. 1423, pisanym w Wielenie, wspomina o moście na Drawie pod O. W sprawozdaniu krzyżaków z r. 1424 wymienione wprawdzie i Hochzeit i Osieczno, zdaje się atoli, że pierwszą nazwę uważał piszący za uprzywilejowaną, a drugą za ludową, i tak np. pisze raz Woldenburg a drugi raz Dobiegniewo. O. było wówczas jeszcze własnością klasztoru owińskiego. Sprawozdawca twierdził, że O. , o ile ludzka sięga pamięć, należało zawsze do Nowej Marchii, 40

Osieczno

Osieczno