obrz. gr. kat. w Przemyślu, a podano go w dodatku do Gaz. lwow. z r. 1857 w 11 W dokumencie tym czytamy między innemi Chcąc imienie nasze dożywotnie a dziatek naszych dziedziczne Tuchło rozszerzać, roz przestrzenić, a nam i dziatkom naszym w niem pożytków wszelkich przybawić, pozwoliliśmy, i niniejszym listem naszym pozwalamy podda nym naszym tamecznego państwa naszego tuchelskiego, to jest Fedkowi, Wasylowi, Koźmie i Prokopowi Mańkowiczom na gruncie naszym tucholskim, na surowym korzeniu, przy granicy węgierskiej, od Beskidu na rzece Ławocznym i na potoku Oporze i wieś ludźmi tam na ten grunt nasz wolnymi nowo przy chodzącymi osadzać i lasy bez szkody innych wsi naszych tamecznych tak starych i teraz niedawno nowo osadzać zaczętych, rozrabiać. Następuje szczegółowe opisanie granic a po tem Sołtysom albo osadom naszym w tej wsi, to jest Fedkowi, Wasylowi, Koźmie i Prokopowi, przydaliśmy do tego sołtystwa roli łanów półczwarta, to jest na Oporze ła nów 2, a na Ławocznym półtora. Osobliwie świeszczennikowi na cerkiew teraźniejszemu oporskiemu imieniem Wasylowi Sołopowiczowi i innym po nim będącym, przydajemy ła nów półtrzecia roli, to jest w Oporze półtora łanu, a na Ławocznym łan 1, a tym podda nym, którzy na to uroczyszcze Opór i Ławoczne przychodzić i osadzać się będą, dajemy im woli od daty tego listu na lat 24 poczem wy mieniono swobody i powinności osadników. Sołtysi winni nam każdy rok dawać po 10 wielkich wołoskich serów i po 30 wielkich pstrągów. Po Ostrogskich przeszła wieś wraz z całą Tucholszczyzną w ręce Lubomir skich, od nich po kądzieli do Potockich, a w ostatnich czasach drogą kupna w ręce hr. Kinskych. W starej cerkiewnej księdze Triod znajduje się zapiska, według której w r. 1666 spadł tu w miesiącu maju tak wielki śnieg, iż leżał 4 tygodnie, a mróz był tak silny, że żo na pewnego szwedzkiego oficera, który z od działem wojska strzegł granicy przeciw Wę grom, zamarzła w polu. To też panował w tym roku tak wielki głód, iż ludność musiała opu ścić swe siedziby i przesiedlić się przeważnie do Węgier. Lu. Dz. Oporzyn, majątek, pow. wągrowiecki, o 7 klm. na południezachód od Margonina, par. Zonie, poczta w pogranicznym Pawłowie, st. dr. żel. w Budzyniu o 14 klm. O. ma 6 dm. , 64 mk. 2 protest. ; obszaru 296 03 ha, t. j. 241, 91 roli, 25, 14 łąk, 2, 01 pastw. , 6, 25 nieużyt. i 20, 72 wody. Właścicielem był Marceli Trzciński około 1793 r. , Julia Gółkowska około 1870 r. , a obecnie Gustaw Doering. W 1232 roku nadał Władysław Odonicz O. Templaryuszom; w 1363 r, występuje jako świadek Jakub, sołtys oporzyński. Według Lib. Ben. Łaskiego I, 115, 7 stał O. pustkami w po czątku XVI w. E. Cal. Oposzcza, rzeka w pow. nowoaleksandrowskim i poniewieskim, najważniejszy lewy do pływ Niemenka. Bierze początek z błot na płd. wsch. od mka Ponedel, przez które prze pływa pod postacią kanału; na płn. od mka zmienia kierunek na zachodni, a w pobliżu mka Dyle na płn. , przepływa około mka Birż, odlewa jezioro Birżańskie, i upłynąwszy dalej około 10 w. pod Radziwiliszkami, na granicy Kurlandyi, uchodzi do Niemenka. Brzegi po czątkowo na przestrzeni kilkunastu wiorst ma błotniste, potem twarde, od wsi Okmiana znów błotne i coraz niższe, w końcu znów się podwyższające. Długość biegu wynosi do 60 w. Przybiera od praw. brzegu Rowieję i Pogierwiankę dolną i górną. J. Krz. Oposzcza 1. dobra nad rz. t. n. , pow. nowoaleksandrowski, par. Ponedel, z kap. kat. par. Ponedel, mają 1211 dzies. ziemi dworskiej; własność dawniej Kościałkowskich w 1683 r. właśc. jest Jan Kościałkowski, dziś Józefa bar. Holsteina. 2. O. , dobra nad rz. t. n. , pow. poniewieski, stara siedziba szlachecka śród dawnego ks, birżańskiego. Po uwłaszczeniu włościan ma do 200 dzies. gr. orn. , do 100 dz. łąk, do 400 dz. lasu. Do dóbr O. należy fol. Pojeziory, mko Kupreliszki z kośc. i fol. par. Ponedel, i zaśc. Zaprudzie. Na mocy aktu nabywczego, spisanego d. 6 listopada 1598 r. w języku ruskim, O. przechodzi od Jana Janowicza Pietkiewicza do Stanisława Bartłomiejewicza Pietkiewicza; d. 23 listop. 1632 roku Adam Pietkiewicz sprzedaje O. Dąbrowskiemu, od którego w 1663 r. przechodzi do Szulców. Od nich 22 kwietnia 1674 r. kupuje O. Józef Kuszelewski, koniuszy królewski, i majątek ten do dziś pozostaje w tym rodzie. Obecnie własność Józefa Kuszelewskiego. J. Kusz. Oposzne al. Oposznia, w dokum. Opuszno, mko, pow. zieńkowski gub. połtawskiej, nad rz. Tarapuńką, o 35 w. na płd. wschod. od m. pow. Ma 720 dm. , 5674 mk. , 5 cerkwi, szkołę wiejską, 4 jarmarki doroczne. Słynne tutaj i w okolicy sady, oraz wyroby garncarskie. Miało tu być miasto Już w XII w. . W połowie XVII w. było setniczem kozackiem. W 1668 r. tu wybrany hetman Doroszenko, oraz zabity Brzuchowiecki. W 1764 r. należało O. do hadziackiego pułku. Z setników oposzniańskiej sotni wymieniają źródła Romana Koryckiego, Filona Lichopowego i Meleszka Matwiejewa. O przeszłości dziejowej ob. kroniki Wieliczki, t. II 162, 166, 521 i t. III 507; Grabianki, 165, 197 i t. z. Samowidca 99, 268. Opożdżew al. Opozdzewo, wś, fol. i dobra, pow. grójecki, gm. Lechanice, par. Wrociszew, odl. 14 w. od Grójca a 2 w. od rzeki Pilicy,

Oporzyn

Oporzyn

Oposzcza

Oposzne

Opożdżew