Sławno. Pod względem kościelnym powiat stanowi dekanat opoczyński, dyec. sandomier skiej i składa się z 29 parafii Białobrzegi, Bedlno, Białaczów, Bieliny, Błogie, Brudzewice, Dąbrowa, Drzewica, Gielniów, Klwów, Kraśnica, Kunice, Libiszów, Łęgonice, Nieznamirowice, Odrzywół, Opoczno, Petrykozy, Przysucha, Skórkowice, Skrzynno, Skrzyń sko, Sławno, Smardzewice, Smogorzew, Sołek, Sulejów, Wójcin i Żarnów. Pod względem sądowym stanowi jeden okrąg sądu pokoju dla Opoczna i 6 okręgów sądów gminnych Opoczno, Drzewica, Przysucha, Żarnów, Wój cin, Sławno. Pod względem administracyjnym składa się z 1 miasta, 8 osad miejskich Biała czów, Drzewica, Gielniów, Odrzywół, Przy sucha, Skrzynno, Sulejów, Żarnów i 23 gmin Białaczów, Drzewica, Goździków, Janków, Klwów, Krzczonów, Kuniczki, Machory, Niewierszyn, Opoczno, Ossa, Owczary, Przysu cha, Radonia, Rusinów, Skrzyńsko, Studzianna, Stużno, Sworzyce, Topolice, Unewel, Wielka Wola i Zajączków. W gminach jest 498 wsi, folwarków i osad. Br, OL Opojowice, w dok. Opagyewicze, Opoiowicze, wś nad strum. Łęg, pow. wieluński, gm. Wydrzyn, par. Czarnożyły, odl. od Wielunia 4 w. , ma 12 dm. , 142 mk. , dzieli się na dwie części. Według Lib. Ben. Łask. II, 137 O. należały do par. Wydrzyn; z łanów szlacheckich pleban pobierał dziesięcinę, trzej kmiecie zaś dawali snopek cassula żyta i piętnaście garści manipulos owsa. Według regestr. poborowych z 1511 1518 r. wś o. w par. Wydrzyn należała do częściowych właścicieli Grzegorz Opojowski miał 1 2 łana, Andrzej Jaworski 1 2 łana, Gabryel Opojowski 3 kolonistów Pawiński Wielkop. II, 291. Obecnie fol. O. rozl. mr. 425 gr. or. i ogr. mr. 393, łąk mr. 21, past. mr. 1, nieuż. mr. 10; bud. mur. 3, z drzewa 7; płodozmian 15polo wy. Wś o. os. 10, z gr. mr. 42. Br. CL Opok, ob. Opoki i Opoczki. Opoka 1. nomenkl. dóbr Lipowczyce, pow. noworadomski. 2. O. , wś, pow. nowoale ksandryjski puławski, gm. Nowa Aleksandrya Puławy par. KońskoWola. W 1827 r. było tu 15 dm, 109 mk. 3. O. Wielka al. Duża, wś i fol. nad Wisłą niedaleko ujścia rz. Sanny, pow. janowski, gm. Kosin, par. Swieciechów, sąd gm. Gościeradów, st. poczt. i tel. Rachów, odl. od Janowa 42 w. , od Kraśnika 21 w. , od Rachowa 2 w. Leży na stromym brzegu niziny nadwiślańskiej. Wś ma obecnie 57 dm. , 402 mk. kat. Włościanie po siadają gruntów 637 mr. oraz w zamian za serwituty otrzymali w 1885 r. lasu 208 mr. 76 pr. , pastwiska nadwiślańskiego 20 mr, wód i nieuż. 70 mr. 268 pr. Budowli dworskich mur. 1 drew. 33; oszacowane od ognia na 14550 rs. W 1827 r. było tu 20 dm. , 149 mk. Dobra O. Wielka mają obecnie ogólnej rozległo ści włók 63 mr. 10. Składają się z głównego folwarku O. , mającego gr. or. 396 mr. , łąk 148 mr. , past. 10 mr. , lasu 416 mr. ; z fol. Micha lin gr. or, 397 mr. i lasu 60 mr. ; z fol. Józefin gr. or. 167 mr. i lasu 157 mr. ; wreszcie należące do dóbr O. kolonie czynszowe 12 le tnie, Wymysłów mają osad zabudowanych 49, gr. or. 498 mr. z karczunków po wyciętym lesie powstałe. Nadto znajduje się wiatrak, kamieniołomy; grunta marglowe, gliniaste, urodzajne. O. jest starożytną osadą, gniazdem rodu Opockich h. Leliwa, obecnie wygasłego. W XVII w. należała do Rzeczyckich, od po czątku XIX w. do Strusińskich, później Ja sieńskich, wreszcie do Henryka Niwińskiego od 1877 r. 4. O. Mała al. Opoczka, wś i fol. nad rz. Wisłą, pow. janowski, gm. Kosin, par. Swieciechów, odl. 1 w. od Rachowa, Wś ma 13 dm. , 117 mk. kat. , 150 mr. Fol. jako ma jątek poduchowny przeszedłszy na własność rządu sprzedany został w 1879 r. Razumowskiemu sędziemu pokoju, który grunta rozpar celował. Obecnie jest tu 27 osad kolonistów, 311 mr. obszaru. Według Długosza Lib. Ban. I, 389 O. Minor Oppoka wś w par. Szwyechów, stanowiła własność kapituły sandomier skiej. Było tu 6 łanów kmiecych płacących po pół grzywny czynszu, dających po 2 ko guty, 30 jaj, 2 sery i po jednym dniu aa ty dzień sprzężajnej robocizny. Karczma z rolą płaciła grzywnę czynszu. Przewóz ma Wiśle czynił pięć grzywien. Był także folwark kapitulny. Dziesięcina z łanów kmiecych nale żała do biskupa krakowskiego. Br. CL Opoka al. Wola, w dokum. Oppoca, koło Przydonicy, wś, pow. nowosądecki, par. rz. kat. w Podolu, wymieniona w dokumencie podziału między Klemensem i Piotrem Rożnami z d. 9 marca 1370 r. Kod. małop. , str. 367, CCCVI jako część Piotra dana w dożywocie matce Helenie. Założyli tę osadę obydwaj bracia. Zdaje się, że to jest część Przydonicy, może P. Wyżna, gdyż miejscowość z tem na zwiskiem dzisiaj tu nie istnieje. Mac. Opoki, niem. Gross Opok, wś, okr. wiejski i fol. , pow. inowrocławski, odl. o 13 klm. na płd. wsch. od Gniewkowa; par. i poczta w Nowem Grabin, dr. żel. Gniewków. Okrąg ma razem z fol. 27 dm. i 318 mk. , 287 kat. , 17 prot. i 14 żyd. Fol. ma 7 dm. i 125 mk. ; obszaru 282, 57 ha, t. j. 165, 89 roli, 28, 57 łąk, 34, 71 past. , 53, 60 lasu i 1, 80 ziemi; właściciel Władysław hr. Czarnecki. O. były własnością kapituły płockiej przed r. 1252; podczas wyprawy pruskiej w r. 1454 wyznaczone były O. za punkt zborny dla wojska. Król Kazimierz bawił tam przeszło dwa tygodnie i wyruszył ztąd do Nieszawy Starej celem prze Opojowice Opojowice Opok Opoka Opoki