z gr. mr. 427; Rożenno os. 19, z gr. mr. 185; Czempin os. 73, z gr. mr. 1019; Winiary os. 9, z gr. mr. 163; Nędzarzew os. 21, z gr. mr. 187; Porwity os. 18, z gr. mr. 566; Wojków os. 19, z gr. mr. 309; Zajączki os. 22, z gr. mr. 325; Aleksandrya os. 63, z gr. mr. 1307; Chudoba os. 9, z gr. mr. 32; Godzieszki os. 21, z gr. mr. 276; Godziszęta os. 16, z gr. mr. 215; Wrząca os. 14, z gr. mr. 444; Fajum os. 23, z gr. mr. 372; Ogrody Duchowne os. 23, z gr. mr. 19; Ogrody Starościńskie os. 19, z gr. mr. 66; Ogrody os. 20, z gr. mr. 15; Borów os. 40, z gr. mr. 963; Dubrzec os. 2, z gr. mr. 92; osada Bugaj z gr. mr. 73. Dziś główną podstawą bytu osady jest fabryka su kna, dawniej Fidlera, obecnie Ferd. Nitsche go. Zatrudnia ona 550 robotników, posiada 3 maszyny parowe o sile 50 koni każda, dwa koła wodne o sile 8 koni, 100 warsztatów su kienniczych ręcznych, 40 maszynowych i przę dzalnią wełny o 10 maszynach i 1440 wrze cionach. Wyrabia cienkiego sukna do 35, 000 arszynów rocznie, wartości około 400, 000 rs. Robotnicy pracując 10 do 11 godzin dziennie, otrzymują tygodniowo po rs. 2 k. 50. Pamiątką jedyną odległej przeszłości jest stary ostrołukowy kościołek z XIV w. niewystarczający dla obecnej ludności. Opis O. podał Tyg. Illust. z 1861 r. III, 46 a szczegółową monografią stanowią dwa odrębne opracowania Konst. Woś. i Adama Chodyńskiego Kaliszanin z 1880 r. 42, 43 i 44 i nast. . Opis gospo darstwa w dobrach O. podała Bibl. Warsz. 1848, I, 38 w art. Opis podróży po kraju. O par. , dek. kaliski, 3055 dusz. O. gmina na leży do sądu gm. okr. I w Tyńcu pod Kali szem, st. poczt. Kalisz; ma 8, 944 mr. obszaru i 4, 760 mk. Br. Ch. Ópatowice, fol. i kol. , pow. nieszawski, gm. Bytoń, par. Radziejowo, ma 168 mk. , 450 mr. , ziemi fol. i 334 mr. włośc. W 1827 r. było tu 15 dm. , 120 mk. O. należały do kla sztoru benedyktynów w Mogilnie. Po inkameracyi zaś dóbr klasztornych na skarb, prze szły na własność rządu, który w 1838 roku przyłączył fol. i wś O. do donacyi Radziejowo Stare ob. . Według regestr. pobor, wo jewództwa brzeskokujawskiego z 1557 i 1566 r. wś O. w pow. radziejowskim i par. Radzie jów, należała do Sebastyana Zydowskiego, sufragana gnieźnieńskiego, miała 10 łanów kmie cych, 2 łany czynszowe i 11 2 łana sołtysiego Pawiński, Wielkop. , II, 27. Br. Ch. Opatowiec, niem. Oppatowitz, 1532 Opatowitz wś i fol. , pow. bytomski, par. kat. Tarnowice Stare. Ludność katolicka. Do fol. należą Repecki fol. i karczma Słomianka. Opatowiczki, wś i fol. , pow. pińczowski, gm. i par. Czarnocin, odl. 22 w. od Pińczowa. Fol. o. rozl. mr. 295 gr. or. i ogr. mr. 253, łąk mr. 31, nieuż. mr. 11; bud. z drzewa 10. Wś O. os. 23, zgr. mr. 98. Opatowiec 1. u Długosza Oppathowyecz, os. miejska, dawniej miasto, nad Wisłą, pow. pińczowski, gm. i par. Opatowiec. Leży na lewym brzegu Wisły w nizinie nadrzecznej, naprzeciw ujścia Dunajca do Wisły, przy drodze z Koszyc do Korczyna, odl. 10 w. od Korczyna. Posiada kościół par. murowany, szkołę początkową, sąd gminny okr. III, urząd gminny, około 100 dm. i 800 mk. W 1827 r. było 90 dm. , 434 mk. , w 1862 r. , 67 dm. , 459 mk. , 35 żydów. Jestto starożytna osada stanowiąca część uposażenia klasztoru tynieckiego, z nadania Judyty żony Władysława Hermana w 1085 r. Czy istniała tu przed tem wś innego nazwiska, niewiadomo, choć jest wielce prawdopodobnem ze względu na położenie przy zbiegu dwóch rzek. Modlibosius opat uzyskał u Bolesława Wstydliwego w 1271 r. przywilej na założenie miasta, które nazwano Opatowiec. W dokumencie z 1278 r. kod. Małopol. 114, Kunegunda ks. krakowska i sandomierska, uwalnia mieszczan Sącza od opłat celnych za przewożone towary w trzech miastach Woynich, Opatove, Korchyn Wojnicz, Opatowiec, Korczyn. W 1283 r. Tomasz opat tyniecki z pomocą Leszka Czarnego, założył w o. klasztor dominikanów i uposażył go gruntami i dochodami. Kościół parafialny murowany pod wezw. św. Jakóba, Szymona i Judy, istniał tu już poprzednio. Przy klasztorze zaś była zapewne tylko kaplica, gdyż jeszcze Długosz nie wspomina nic o kościele klasztornym. Dzięki położeniu dogodnemu i opiece opatów uzyskujących od królów różne dogodności dla miasta, O. rozwija się dość pomyślnie. Kazimierz W. w 1341 r. , nadaje jarmarki a 1355 r. nakazuje sprawdzający pomiar ról miejskich. W 1366 r. bawi w O. król i i wydaje tu przywilej niejakiemu Falisławowi Rosłoniowi, na założenie miasta nad rz. Brzozową Kod. Małop. 339. Jagiełło uwalnia w 1411 r. mieszczan od podwód, a Kazimierz Jagiellończyk rozszerza swobody miejskie w 1468 i nadaje drugi jarmark 1470 r. Tenże król zwołuje w 1474 r. zjazd małopolan do O. dla ogłoszenia pospolitego ruszenia w razie wojny z Maciejem węgierskim. W tymże roku przyjmuje król w O. posłów weneckich i wysłańców Szacha perskiego, w sprawie wojny z Turkami. O zamożności miasta świadczą szczegóły podane przez Długosza Lib. Ben. III, 215, 6. Z 16 łanów płacą mieszczanie 13 i pół grzywien czynszu klasztorowi i prócz tego miasto daje, , pro exactione po 10 grzywien na św. Stanisław, na wiosnę. Pleban miejscowy otrzymuje dziesięcinę wartości 12 grzyw. Cech szewcki płaci trzy grzywny, a rzeźnicy 12 kamieni łoju, łaźnia płaci 8 grzy

Opatowice

Opatowiec

Opatowiczki