krawędź wsi, wchodzi znowu na granicę płd. i oddziela O. od Szczutkowa i Łukawca, poczem płynie do Nowej Grobli. Do Lubaczówki wpada w obrębie wsi pot. Borchówka, także Przerwą zwany. Ten wchodzi tu z Borchowa i płynie w kierunku płd. wschod. , naprzód wzdłuż granicy od Lubaczowa, a potem przez płn. wsch. narożnik wsi tworząc mały stawek i przyjmując od praw. brzegu mały dopływ z pod granicy Borchowa. W tej płn. wsch. części wsi, na praw. brzegu Borchówki, lożą zabudowania O. 227 mt. , na lew. zaś boku Żuki i niem. kol. Felsendorf. W stronie płd. nad Lubaczówką leży grupa domów Brozie al. Brosz, a na zach. od niej folw. Kamienna al. Kamienne. Zach. część obszaru zajmuje las Opaki. Własność więk. ma roli or. 456, łąk i ogr. 390, pastw. 16, lasu 1488; wł. mn. roli orn. 1012, łąk i ogr. 214, past. 300, lasu 10 mr. W r. 1880 było w O. 724 mk. w gra. , 30 na obsz. dwor. , a w Felsendorfie 98 mk. w gm. między nimi 257 obrz. rzym. katol. . Par. rzym. i gr. kat. w Lubaczowie. We wsi jest cerkiew pod wezw. Narodzenia N. M. P. i kaplica, w której się niekiedy msza św. odprawia. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr kor. , do pow. i starostwa lubaczowskiego a województwa bełzkiego. W lustracyi z r. 1765 Rkp. Ossol. 2835, str. 107 czytamy Ta wieś jest na ćwierciach 33 i zagrodach 12, oprócz obszarów dworskich; z tych należą do cerkwi dwie ćwierci. Reszta ćwierci pod poddaństwem; do pańszczyzny i na czynsz poddanych z dziesiętnikiem i leśnymi znajduje się 48 osiadłych. Oprócz tego na czynsz pola różnych siejących około 20. Pańszczyznę tak odbywają jak w Młodowie, czynszyku z ćwierci po gr. 8 i furowego po zł. 2 płacą. Owies osepowy i czynsze stróżne tym zwyczajem co i w Młodowie oddają. Leśni grzyby jak się zrodzą, po wieńcu arszynowym do dworu odnoszą. Tkacze po półsetku robią, orzą, radlą i wożą drwa, zboże, siano, młócą, zwyczajem wsi Kobylnicy, Baszni i Młodowa. Staw opacki, wielki, czysty, nie zarosły, na rzece Hodwiszur, którego spust jako inwentarz p. Baładońskiego a. 1729 spisany wykazuje, chodził w sumie 6000 zł. , ad praesens zaś za spust płacą 5, 500 zł. Młyn na tym stawie o trzech kamieniach i folusz. Mielnicy i Dąbrowianie przy Wólce Ostrowieckiej z Kornagami siedzący za prawem ten młyn w dozorze mają, od których intrata tamże przy Wulce indukowana videatur inferius. Staw opacki drugi, mały, niezarosły, którego spust ab. a. 1729 po 400 zł. chodzi. Intrata roczna z Opaki wymieniona szczegółowo czyni 3938 zł. 28 gr. Expensa fundi czynią 230 zł. 2. O. , wś, pow. drohobycki, 20 klm. na płd. zach. od Drohobycza, 6 klm. od sądu pow. i urz. poczt. w Podbużu. Na płn. zach, leży Podbuż, na płn. wsch. Jasienica Solna i Popiele, na wsch. Borysław, na płd. wsch. Mraźnica i Schodnica, na płd. zach. Kropiwnik Stary, na zach. Bystrzyca i Załokieć. Wieś leży w dorzeczu Dniestru za pośrednictwem Opaki, dopływu Bystrzycy. Powstaje ona w płd. zach, lesistym narożniku wsi, w lesie Opaczka, na wsch. stoku góry Kohutów horb, 826 m. wys. , z licznych źródeł a kilku strumyków, które po złączeniu otrzymują nazwę Opaczki, Ta płynie na płn. wsch. , następnie skręca na płn. , przyjmuje nazwę Opaki a wyginając się w dalszym biegu na płd. zach. , zach. i płd. zach. wpada w Załokciu do Bystrzycy. Od praw. brzegu zasilają ją w obrębie wsi liczne dopływy, z których znaczniejsze Zwirczak, powstający w płd. krańcu wsi, na płn. stoku Kiczery; Borysławka, powstająca na płn. stoku Huty, 709 m. wys. ; Zworzec i Klutkawka. al. Klutkawica. Zabudowania wiejskie leżą w dolinie Borysławki i Opaki 520 m. na płd. , 491 m. na płn. . Płd. część zajmują lasy Opaczka, Borysławka i Bukowa 688 m. , a część płn. wsch. lasy Konstańce, Ratoczyna szczyt 720 mi, znak triang. , Świrczyk 681 mt. i Kadubiowa 617 mt. . Na płn. zach. wznosi się blisko granicy Załokcia, , Czeledny do 602 mt. Własn. więk. Towarzystwa dla prod. leśnych w Wiedniu ma roli orn. 18, łąk i ogr. 87, pastw. 33, lasu 2896; własność mn. roli orn. 1559. łąk i ogr. 1253, past. 858, lasu 35 mr. W r. 1880 było 1376 mk. w gm. , 12 na obsz. dwor. między nimi 11 obrz. rz. kat. . Par. rz. kat. w Podbużu, gr. kat. w miejscu, dek. mokrzański, dyec. przemyska. We wsi są dwie cerkwie, jedna w O, Niżnej, druga w O. Wyżnej; obie z drzewa, pierwsza postawiona w r. 1722, druga w r. 1660. Do tej ostatniej sprawiono ikonostas w r. 1876. Jest także szkoła nieetatowa, istniejąca od r. 1820 i kasa pożyczk. gm. z kapit. 2412 zł. Według podania schronili się mieszkańcy sąsiednich nizin w te górskie i lesiste okolice przed napadami tatarskimi i założyli osadę. Za czasów Rzpltej należała wś do dóbr koronnych, do krainy Podbuskiej, w ekonomii Samborskiej a ziemi przemyskiej. W metr. Kor. Rkp. Ossolińs. , 2837, str. 129 jest następujący dokument. A. 1578, ultima Septembris. Premisliae. Stephanus rex honestis Andreae et Petro Malcowięta, scultetis villae Opaka in capitaneatu samboriensi sitae, quinque lanea cum facultate locationis hortulanorum, ac annexa taberna, molendino, trussatili, e quibus quinque laneis unus pro erectione Poponatus detrahitur. Cum descriptione naturalium signorum granicialium. W lustracyi z r. 1686 Rkp. Ossol. , 1255, str. 170 czytamy Wieś ma łanów 15 1 2, z osobna wójtowskich 4, popowski 1,

Opaka